محور : اقتصاد

بيگدلي ايمان اله*
 * پژوهشكده امور اقتصادي
 
 مقاله حاضر به بررسي اثرات ماليات بر نقل و انتقال سهام در بازارهاي مالي با بهره گيري از تجربه عملي برخي از كشورها در اين زمينه و اثرات احتمالي آن در ايران پرداخته است. طبيعي است كه با توجه به ويژگي هاي بازارهاي مالي و اعمال سياستگذاري هاي مختلف، اثرات ماليات بر نقل و انتقال سهام متفاوت بوده و با در نظر گرفتن دلايلي مانند عدم وجود آمار مناسب و تاثيرات كم و بيش ضد و نقيضي كه ماليات بر نقل و انتقال اوراق بهادار بجاي مي گذارد، نتيجه گيري نهايي دشوار است.
در مجموع نتايج حاكي از آن است كه در اكثر موارد، ماليات بر معاملات و موارد مشابه آن مانند نظارتهاي سرمايه اي مي تواند تاثيري منفي بر روي افشاي قيمت، نوسان و قابليت نقدشوندگي داشته و باعث كاهش كارايي بازار گردد. در اين راستا، دليل محكمي وجود دارد كه نشان مي دهد، ماليات بر نقل و انتقال سهام، كشف قيمت تعادلي و نوسانات و نقدينگي بازار اثر منفي گذاشته و در نهايت منجر به كاهش كارايي بازار و افزايش نوسانات مي شود و بر اين اساس در اكثر بازارهاي توسعه يافته سعي شده است با كاهش يا حذف آن قدرت رقابتي را افزايش و هزينه هاي معاملاتي و ريسك بازار را كاهش دهند. بدين ترتيب، به نظر نمي رسد كه اتخاذ سياستهاي افزايش نرخ ماليات بر معاملات در بازار سهام ايران- به عنوان بازاري نوپا و در حال توسعه - اثرات مطلوب يك سياستگذاري اصولي و مناسب را به همراه داشته باشد. ليكن بنا به ادله فوق، ساختار فعلي هزينه اي معاملاتي و ماليات بر فروش سهام مي تواند مورد بازنگري جدي و بنيادين قرار گيرد.

:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf  ::

 

منيع :پژوهشنامه اقتصادي- شماره 2 (پیاپی 13)  تابستان 1383

محور : اقتصاد

پرتوي شفق ملوك*
 * گروه مطالعات ماليه بين الملل
 
 
امروزه نقش سرمايه‌هاي خارجي به عنوان يك عامل مؤثر در تحقيق روند توسعه جوامع امري پذيرفته شده است. يك جامعه هنگامي درجذب سرمايه‌گذاري خارجي موفق است كه بستر مناسب اين فرايند را فراهم نموده باشد. در اين رابطه جوامع گوناگون، با شيوه‌هاي مختلف درصدد جلب سرمايه‌ شركتهاي چندمليتي و ساير منابع سرمايه‌اي جهان هستند و رقابت گسترده‌اي ميان آنان در اتخاذ راهكارهاي مؤثر جذب سرمايه‌گذاري خارجي وجود دارد.
بخش اول اين مقاله از طريق طرح ديدگاههاي نظري توسعه، برخي پارامترهاي سياسي و اقتصادي حاكم بر روند توسعه جوامع را شناسايي مي‌نمايد. سپس با پذيرش فرض تعامل ميان جريان سرمايه‌گذاري خارجي و توسعه، پارامترهاي فوق‌الذكر را در قالب عوامل دروني و بروني تأثيرگذار بر روند جذب سرمايه‌هاي خارجي به جوامع، مورد بحث و بررسي قرار داده و عملكرد اين مؤلفه‌ها را در ايران بررسي مي‌نمايد.
در بخش دوم با توجه به عملكرد عوامل فوق‌الذكر، ابتدا نگرش اجمالي به جريان سرمايه‌گذاري خارجي ايران داشته، و سپس راهكارهاي سياسي و اقتصادي مؤثر بر افزايش اين متغير نيز ارائه مي‌گردد.

:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf  ::

 

منيع :پژوهشنامه اقتصادي- شماره 2 (پیاپی 13)  تابستان 1383

محور : اقتصاد

تفضلي فريدون*
 * دانشكده علوم اقتصادي و سياسي، دانشگاه شهيد بهشتي
 
 در دوران انقلاب صنعتي، نظام سرمايه داري در انگلستان با مشكلات اقتصادي و نابسامان اجتماعي زيادي روبرو بود. توزيع نابرابر درآمد و ثروت، فقر و گرسنگي، ساعات طولاني كار و دستمزد خيلي پايين براي كارگران، اشتغال خردسالان و شرايط سخت كاري، بيكاري و از هم پاشيدگي خانواده، عدم تغذيه مناسب و بيماري، نمونه هايي متعدد از مسائل پيش روي نظام سرمايه داري در آن دوران مي باشند.
بدون شك نظام سرمايه داري، به عنوان نظام اقتصادي دوران انقلاب صنعتي روزگار دشواري را مي گذرانيده، و از واپسين سالهاي دهه 1700 ميلادي با يك بحران اقتصادي مزمن دست به گريبان بود. ليكن در اين دوران به موازات تغييرات بنيادي كه در زندگي انسان به وقوع پيوست، انديشه ها، مكتب هاي فكري و نظريه هاي اقتصادي جديدي به وجود آمد، كه گرچه هر يك به نوبه خود سهمي در حل مشكلات عمومي داشت، ولي در اندك مدتي با تحولاتي كه در زندگي اقتصادي و اجتماعي جامعه صورت گرفت، اعتبار خود را از دست داد. ليكن بايد توجه كرد كه در اين دوران مانند هر دوره ديگر، در تاريخ علم اقتصاد انديشه ها و افكار اقتصاد دانان، چه درست و چه نادرست، در شكل دادن به امور اقتصادي و اجتماعي جهان تاثير فراوان داشته است. هدف اين مقاله بررسي تحليلي و انتقادي انديشه ها، مكاتب فكري و نظريه هاي اقتصادي جديدي است كه در دوران انقلاب شكل گرفت و سعي بر آن داشت تا مسائل اقتصادي و اجتماعي موجود را حل و فصل نمايد.

:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf  ::

 

منيع :پژوهشنامه اقتصادي- شماره 2 (پیاپی 13)  تابستان 1383

محور : اقتصاد

حشمتي مولايي حسين*
 * پژوهشكده پولي و بانكي
 
 در رابطه با تعامل توسعه مالي و توسعه اقتصادي مي توان دو مكتب را از يكديگر تميز داد. گروهي از نظريه پردازان اقتصادي، بيشتر توسعه مالي را محصول افزايش نرخ سرمايه گذاري فيزيكي تلقي مي كنند، در حاليكه تعدادي ديگر از آنها نقش كليدي نهادهاي مالي را علت رشد و توسعه قلمداد نموده اند.
در اين تحقيق، شاخصهاي توسعه مالي در ايران مورد بررسي قرار گرفته و بطور كلي مي توان گفت كه عوامل مختلفي نظير توسعه فناورانه ابزارهاي مالي و پالايش مقررات مربوط به اين ابزارها كه خود تحت تاثير آزادسازي نهادهاي مالي است و همچنين جبران مطلوب سپرده هاي سرمايه گذاري، كاهش مطالبات بانك ها از بخش دولتي و بالعكس توسعه بهينه مطالبات از بخش خصوصي و نيز حفظ ارزش پول، نقش معني داري بر توسعه مالي و اقتصادي كشور خواهد داشت.

:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf  ::

 

منيع :پژوهشنامه اقتصادي- شماره 2 (پیاپی 13)  تابستان 1383

محور : اقتصاد

محرابيان آزاده*
 * دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مرکزي
 
 از جمله عوامل مهم در راه توسعه اقتصادي توسعه بازارهاي مالي است. بازارهاي مالي توسعه يافته تر قادرند وجوه سرمايه گذاري را نه تنهاي از طريق جذب بهتر منابع داخلي بلکه از راه جذب سرمايه هاي خارجي تامين نمايند. به همين جهت يکي از مسائل عمده و قابل طرح بررسي عوامل موثر بر بازار سهام مي باشد .
در اين مقاله هدف بررسي تاثير شوکهاي مالي و شوکهاي ناشي از متغيرهاي اقتصاد کلان بر بازار سهام است. بنابراين براي آزمون تجربي از مدل خود همبستگي برداري استفاده شده است و بدين منظور نيز از داده هاي سري زماني سالهاي 79-1369 به صورت فصلي استفاده گريده است. در اين نوشتار با استفاده از روش تجزيه واريانس خطاي پيش بيني آثار شوکهاي مختلف اقتصادي بر شاخص قيمت سهام در طول زمان و ميزان تغيير متغيرهاي بر شاخص قيمت سهام مورد بررسي قرار گرفته است.

:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf  ::

 

منيع : پژوهشنامه اقتصادي- شماره 1 (پیاپی 12)  بهار 1383
 

محور : اقتصاد
 

اقبالي عليرضا,حلافي حميدرضا,گسكري ريحانه
 
 
پژوهش حاضر در مجموع رابطه ميان مخارج دولتي و سرمايه‌گذاري خصوصي را مورد مطالعه قرار مي‌دهد. در اين بررسي تأثير متغيرهاي مختلف همانند توليد ناخالص داخلي، درآمد ملي، هزينه فرصت سرمايه‌گذاري، منابع مالي و اقتصادي و اعتبارات اعطايي و تأثير آنها بر سرمايه‌گذاري بخش خصوصي عنوان مي‌شود. در عين حال اين كار با استفاده از مدلي انجام مي‌شود و در آن رابطه ميان مخارج دولتي و سرمايه‌گذاري بخش خصوصي در اقتصاد ايران مورد بررسي و ارزيابي قرار مي‌گيرد.

:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf  ::

 

منيع : پژوهشنامه اقتصادي- شماره 1 (پیاپی 12)  بهار 1383
 

محور : اقتصاد

فرشادگهر ناصر*
 * دانشكده امور اقتصادي، معاون پژوهشكده امور اقتصادي
 
 منطقه آسياي مركزي - خزر، در زمينه منابع انرژي يكي از سرشارترين مناطق است. از همين روي، بيشتر كشورها براي نيل به حقوق گسترش كانساري نفت و گاز در اين منطقه با هم پيكار مي كنند و در همان حال نيز تلاش دارند تا به شيوه اي همگن، سهمي از يك بازار بالقوه سودآور در آن را فراچنگ آورند. آشكارا مي توان دريافت كه بنيان نهان راژمان همكاري بين الملل در سوي گسترش بخش انرژي منطقه ضرورت دارد. اكنون، اگرچه نياز به وجود چنين راژماني شديدا احساس مي شود، اما ماهيت اين نظام در هاله اي از تيرگيها قرار دارد. نه تنها كشورهاي مستقلي چون آذربايجان، روسيه، ايالات متحده آمريكا، بريتانيا، تركيه و ايران با يكديگر به پيكار مي پردازند، بلكه همچنين برخي نهادهاي بين المللي نيز با بهره گيري از "اعتراضات جامعه مدني فراملي" وارد مبارزه شده اند.
اين گفتار در پي بررسي چگونگي برپايي گمانه هايي براي برپايي يك راژمان (نظام) اقتصادي سياسي استوار در اين منطقه است. و بر مبناي مكتب فكري واقع گرايي و تئوري بازيها پرسمان ها را پي مي گيرد.

:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf  ::

 

منيع :پژوهشنامه اقتصادي- شماره 2 (پیاپی 13)  تابستان 1383

محور : اقتصاد

شيرودي مرتضي*
 * وزرات علوم، تحقيقات و فناوري، پژوهشكده تحقيقات اسلامي
 

جهاني شدن، پديده‌اي جديد است، و سابقه آن به سالهاي پس از جنگ جهاني دوم باز مي‌گردد. از اين رو، پس از جنگ گامهاي عملي فراواني براي تحقيق جهاني شدن برداشته شد كه يكي از آنها، تأسيس موافقتنامه عمومي تعرفه و تجارت معروف به " گات" در سال 1326 (1947) و سپس " سازمان تجارت جهاني" در سال 1375 (1996) است. بنابراين، اين دو سازمان بخشي از فرايند جهاني شدن هستند كه در عرصه اقتصاد جهان خودنمايي مي‌كنند و به علت جهان شمولي، همه كشورهاي جهان مجبورند به اين روند ملحق شوند و يا درباره آن بينديشند. مقاله حاضر، بخشي از اين فرايند جهاني را با تاكيد بر كشور ايران، مورد بررسي قرار مي‌دهد.

:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf  ::

 

منيع : پژوهشنامه اقتصادي- شماره 1 (پیاپی 12)  بهار 1383
 

محور : اقتصاد

پاسبان فاطمه*
 * مركز تحقيقات روستايي وزارت جهاد كشاورزي
 
 
براساس پديده‌ بيماري هلندي پيش‌بيني مي‌شود كه در نتيجه رونق يك بخش اقتصادي، آثار و پيامدهاي آن در تمامي بخشهاي اقتصادي منعكس خواهد شد؛ از آن جمله مي‌توان به تقويت نرخ ارز واقعي، افزايش واردات، كاهش صادرات بخشهاي غيرشكوفا، تضعيف بخش سنتي، انتقال نيروي كار و عوامل توليد به سمت بخش رونق يافته و ... اشاره نمود. در ايران رونق درآمدهاي نفتي ناشي از افزايش قيمت نفت،‌ بسياري از فرضيات بيماري هلندي را اثبات كرده است. يكي از اين فرضيات اين است كه در نتيجه رونق درآمدهاي نفتي، توليد در بخشهاي سنتي و كشاورزي كاهش مي‌يابد. اين مقاله نيز به آزمون اين فرضيه پرداخته و با استفاده از تحليلهاي رگرسيوني و آمارهاي سري زماني 1350 تا 1379 ، به بررسي تأثير قيمت نفت بر توليد بخش كشاورزي مي‌پردازد. نتايج نشان مي‌دهد كه اين فرضيه در ايران اثبات مي‌شود و تأثير قيمت نفت بر بخش كشاورزي ايران منفي است. از سوي ديگر نتايج نشان مي‌دهد كه اثر شوك قيمت نفت بر ارزش افزوده بخش كشاورزي در طول زمان كاهش يافته و از بين مي‌رود.

:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf  ::

 

منيع : پژوهشنامه اقتصادي- شماره 1 (پیاپی 12)  بهار 1383
 

محور : اقتصاد

وارث سيدحامد*
 * دانشکده مديريت بازرگاني دانشگاه تهران
 
 اين مقاله نگاهي دارد به مفاهيمي چون خصوصي سازي کوچک سازي دولت حذف يارانه ها و آزاد سازي تجارت در کشورهاي در حال توسعه که امروزه اين مفاهيم اغلب مورد بحث و بررسي است. در اين باره مباني نظري دولتهاي محافظه کار جديد نيز مطرح مي باشد. همچنين تحقيق حاضر به چگونگي رواج و اشاعه سياست تعديل اقتصادي در جهان و پيامدهاي آن بويژه در کشورهاي در حال توسعه مي پردازد. در عين حال نقش نهادهاي بين المللي و تاثير آنها بر انجام فرايندهاي اصلاح در کشورهاي در حال توسعه نيز مورد بررسي قرار مي گيرد.

:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf  ::

 

منيع : پژوهشنامه اقتصادي- شماره 1 (پیاپی 12)  بهار 1383
 

محور : اقتصاد

عاملي آنژلا*
 * دفتر تحقيقاتي مالياتي سازمان امور مالياتي كشور
 

با توجه به نقش مهمي كه ماليات به عنوان منبع درآمدي و ابزاري در جهت رسيدن به اهداف مالي دولت ايفا مي‌كند، كمتر به ضرورت ايجاد ارتباط و تفاهم بين دولت و جامعه در مورد مسئله ماليات توجه شده است. لذا پژوهشگر بر آن شد تا پس از مطالعه تطبيقي سيستم مالياتي ايران با ساير كشورهاي موفق در اين زمينه، با استفاده از آميخته بازاريابي خدمات به بررسي و شناسايي سيستم مالياتي كشور پرداخته و نقاط قوت و ضعف سيستم را شناسايي نمايد. براين اساس اقدام به جمع‌آوري نظرات از سه بعد خبرگان مالياتي، كاركنان مالياتي (صف) و مؤديان نموده و پس از استخراج و پردازش اطلاعات، براساس نتايج بدست آمده و اصول پيشنهادي متخصصين امر ماليات در بانك جهاني اقدام به ارائه الگو و راهكارهاي متناسب با مقتضيات كشور در جهت افزايش كارايي سيستم مالياتي نموده است.

:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf  ::

 

منيع : پژوهشنامه اقتصادي- شماره 1 (پیاپی 12)  بهار 1383
 

محور : اقتصاد

نصابيان شهريار,خلج احمد
 
 بانك كشاورزي به عنوان تنها بانك تخصصي در امور كشاورزي، اعتبارات را به صورت اعتبارات جاري، سرمايه‌اي و ذخيره در سيستم بانكي مي‌پردازد و به صورت تخصصي در اين مرحله فعاليت مي‌كند. اين بانك همراه با ساير بانكهاي تأمين كننده سرمايه كه به عنوان يكي از عوامل توليد محسوب مي‌گردد- مشغول به فعاليت است و در اين راه تلاشهاي بسيار و عملكرد مناسبي را به همراه داشته است.
در اين تحقيق اثر اعتبارات بانك كشاورزي بر دو متغير كلان بخش كشاورزي؛ شامل ارزش افزوده و سرمايه‌گذاري، طي دوره 1348 الي 1379 با استفاده از روش يوهانسون و مدل VAR مورد بررسي قرار گرفت. نتيجه حاصل از تحقيق نشان مي‌دهد كه اعتبارات بانك كشاورزي، ارتباط بلندمدتي با دو متغير ارزش افزوده و سرمايه‌گذاري بخش كشاورزي ندارد.
اگر شوكي در زمان حال به اندازه يك انحراف معيار بر سيستم VAR وارد شود، سرمايه‌گذاري و به نوبه آن ارزش افزوده بخش كشاورزي به ترتيب كاهش را از خود نشان مي‌دهند كه سهم ارزش افزوده و سرمايه‌گذاري بخش كشاورزي در انحراف معيار هر شوك در هر دوره بيشتر از اعتبارات بانك كشاورزي است و اعتبارات بانك كشاورزي در هر شوك از ثبات بيشتري برخوردار است و از عامل بي‌ثباتي در هر شوك نيز مي‌توان از دو متغير ارزش افزوده و سرمايه‌گذاري بخش كشاورزي نام برد.

:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf  ::

 

منيع : پژوهشنامه اقتصادي- شماره 1 (پیاپی 12)  بهار 1383
 

محور : اقتصاد

 توماس مایر، مترجم: جعفر خیرخواهان

چگونه می‌شود که بنگاه‌ها روی‌هم‌رفته همان کالاها و خدماتی را تولید می‌کنند که ما مصرف‌کنندگان خواهان آنها هستیم؟ این هماهنگی بین صدها میلیون مصرف‌کننده و تولیدکننده را باید شاهکار شگفت‌آوری دانست.

فقط کافی است به این مساله فکر کنید که تدارک دیدن نهار با حضور تنها سه دوست چقدر دشوار است. پس تعجبی ندارد که وقتی میخائیل گورباچف آخرین رهبر اتحاد شوروی از انگلستان دیدن می‌کرد از مارگارت تاچر نخست‌وزیر انگلیس پرسید چگونه او خاطر جمع است که جمعیت انگلستان بدون غذا نمی‌ماند. آدام اسمیت توانسته بود پاسخ این پرسش را در 1776 بدهد: این همان دست نامرئی سازوکار قیمت بازار آزاد، یکی از کشفیات بزرگ بشر است، چون اجازه تقسیم کار گسترده‌ای را می‌دهد که در همه جوامع به جز بدوی‌ترین اقتصادها یافت می‌شود. ابتدا بررسی می‌کنیم سازوکار قیمت چگونه در جهان آرمانی کار می‌کند و سپس آن را مثل هر چیز دیگری، آن‌طور که در جهان واقعی وجود دارد نشان می‌دهیم.

>>>