محور : سخنان اقتصادی(در باره سخاوت و جوانمردى و جود و بخشش) - گردآورنده : نویسنده وبلاگ
معانى الاخبار از پدرش ... از حارث كه امير مؤمنان عليه السّلام به امام حسن (ع) فرمود. اى فرزند سماحت و جوانمردى چيست؟ عرضه داشت بذل و بخشش در هر حال خواه در حال تنگدستى و خواه در حال آسايش و داشتن ثروت.
مؤلف در كتاب مذكور با سندهاى ديگر اين طور است كه حضرت سؤال كرد. فرزندم سماحت چيست؟ عرض كرد پاسخ مسائل را دادن و بخشش شخص ثروتمند.
محاسن از پدرش از نوفلى از سكونى از حضرت صادق عليه السّلام كه امير مؤمنان (ع) فرمود سه چيز است كه از درهاى خوبى و نيكى است. 1- سخاوت نفس و روح 2- سخن پاكيزه و گفتار خوب 3- صبر و مقاومت در برابر مشكلات و اذيتها.
منبع : بحار الانوار-ترجمه جلد 67 و 68، ج2،
محور : سخنان اقتصادی(در باره سخاوت و جوانمردى و جود و بخشش) - گردآورنده : نویسنده وبلاگ
معانى الاخبار از پدرش ... از شخصى كه گفت از حضرت صادق عليه السّلام سؤال كردم حد و تعريف سخاوت چيست؟ فرمود يعنى آنچه كه خداوند در مال تو واجب نموده بپردازى و بمحلش برسانى.
منبع : بحار الانوار-ترجمه جلد 67 و 68، ج2،
محور : سخنان اقتصادی(در باره سخاوت و جوانمردى و جود و بخشش) - گردآورنده : نویسنده وبلاگ
عيون. ابن مسرور ... از وشاء كه گفت شنيدم از حضرت رضا عليه السّلام كه ميفرمود.
شخص با سخاوت. بخداوند. به بهشت به مردم نزديك است و بخيل از خدا و از بهشت و از مردم دور است (5) و فرمود سخاوت درختى است در بهشت كسى كه بشاخه آن آويزد داخل بهشت مىشود.
منبع : بحار الانوار-ترجمه جلد 67 و 68، ج2،
محور : سخنان اقتصادی(در باره سخاوت و جوانمردى و جود و بخشش) - گردآورنده : نویسنده وبلاگ
6- عيون. صدوق از پدرش ... از يقطينى كه حضرت رضا عليه السّلام فرمود. در خروس سفيد پنج خصلت از خصال انبياء هست. 1- شناختن وقت نماز را 2- غيرت 3- سخاوت 4- شجاعت 5- آميزش زياد.
منبع : بحار الانوار-ترجمه جلد 67 و 68، ج2،
محور : سخنان اقتصادی(در باره سخاوت و جوانمردى و جود و بخشش) - گردآورنده : نویسنده وبلاگ
عيون. صدوق از پدرش ... از احمد بن سليمان كه گفت شخصى از حضرت موسى بن- جعفر عليهما السّلام كه مشغول طواف بود از معناى جواد سؤال كرد؟ حضرت فرمود اين سخن تو داراى دو جواب است چون لفظ جواد در باره خالق يك معنا دارد و در باره مخلوق معناى ديگرى دارد اگر منظور مخلوق باشد جواد بكسى گفته مىشود كه آنچه خداوند فرض و واجب نموده است ادا كند و بخيل كسى است كه از اداء واجبات الهى بخل ورزد. و اگر منظور خالق باشد او جواد است خواه بدهد خواه ندهد چون اگر عطا كند عطا كرده است به بنده خود چيزى را كه مال او نيست و اگر از عطا و بخشش خوددارى كند در اين صورت هم چيزى را كه مال بنده نيست نداده است هر چه هست مال خدا است پس بخل در حق خدا اصلا معنا ندارد (2) در معانى الاخبار صدوق از پدرش ... از احمد بن مسلم بهمين مضمون نقل نموده است.
منبع : بحار الانوار-ترجمه جلد 67 و 68، ج2،
محور : سخنان اقتصادی(در باره سخاوت و جوانمردى و جود و بخشش) - گردآورنده : نویسنده وبلاگ
امالى طوسى مفيد ... از بريد عجلى از حضرت باقر عليه السّلام از پدران از رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله كه خداوند متعال ميفرمايد. صفت پسنديده نيكى به ديگران تحفه و هديهاى است كه به بنده مؤمن خود ميدهم. اگر اين هديه را پذيرفت از اثر لطف و رحمت من است و اگر نپذيرفت از جهت گناهى است كه موجب محروميتش شده و از ناحيه خود اوست نه از طرف من. و هر بندهاى كه او را آفريده و او را بطرف ايمان هدايت كرده باشم و اخلاق نيكو باو عنايت كرده و او را بصفت بخل و تنگنظرى مبتلا نكرده باشم براى او خير و خوبى اراده كردهام.
منبع : بحار الانوار-ترجمه جلد 67 و 68، ج2،
محور : سخنان اقتصادی(در باره سخاوت و جوانمردى و جود و بخشش) - گردآورنده : نویسنده وبلاگ
خصال. ابن متوكل ... از جميل كه حضرت صادق عليه السّلام فرمود. بهترين شما سخاوتمندان شما و بدترين شما بخيلان شما هستند. و از اعمال صالحه نيكى به برادران و كوشش در احتياجات آنان است و در اين كارها بخاك ماليدن بينى شيطان و دورى از آتش و دخول در بهشت است.
اى جميل اين حديث را به غرر اصحاب و ياران خوب خود بگو عرض كردم فدايت شوم غرر اصحاب و ياران خوب من چه كسانى هستند؟ فرمود آنان كسانى هستند كه به برادران در گرفتارى و آسايش نيكى كنند سپس فرمود اى جميل اين كار براى ثروتمندان بزرگ آسان است و خداوند تهيدستانى را كه اقدام باحسان و نيكى به برادران مينمائيد مدح و ستايش فرموده كه در قرآن فرمود.
وَ يُؤْثِرُونَ عَلى أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ كانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ وَ مَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ديگران را بر خود ترجيح ميدهند اگر چه خودشان در تنگدستى و فشار هستند و آنان كه از صفت ناپسند بخل محفوظ باشند همان رستگارانند.
منبع : بحار الانوار-ترجمه جلد 67 و 68، ج2،
محور : آیه اقتصادی - گردآورنده : نویسنده وبلاگ
تغابن 16 و 17 وَ أَنْفِقُوا خَيْراً لِأَنْفُسِكُمْ وَ مَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ إِنْ تُقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً يُضاعِفْهُ لَكُمْ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ وَ اللَّهُ شَكُورٌ حَلِيمٌ.
انفاق كنيد كه براى شما خوب است و هر كس كه از بخل نفس محفوظ ماند همان رستگارانند اگر بخدا قرض نيكوئى بدهيد آن را براى شما چند برابر مىنمايد و شما را مىبخشد و خدا از احسان شما تشكر مينمايد و نسبت بشما بردبار است.
محور : سخنان اقتصادی(در باره سخاوت و جوانمردى و جود و بخشش) - گردآورنده : نویسنده وبلاگ
1- امالى. حسن بن عبد اللَّه ... از على عليه السّلام كه فرموده سخاوتمندان بزرگان دنيا و پرهيزكاران بزرگان در آخرت هستند در صحيفه الرضا هم از حضرت رضا اين طور نقل شده.
مؤلف قسمتى از اين اخبار در باب جوامع مكارم و قسمتى هم در باب حسن خلق نقل شده.
منبع : بحار الانوار-ترجمه جلد 67 و 68، ج2،
محور : سخنان اقتصادی(در باره سخاوت و جوانمردى و جود و بخشش) - گردآورنده : نویسنده وبلاگ
امالى. ابن متوكل ... از حسن بن زياد از حضرت صادق عليه السّلام كه فرمود. خداوند متعال دين اسلام را براى شما پسند نمود شما هم با داشتن صفت سخاوت و خوى نيك حق مصاحبت اين دين را ادا نمائيد.
منبع : بحار الانوار-ترجمه جلد 67 و 68، ج2،
محور : سخنان اقتصادی(در باره سخاوت و جوانمردى و جود و بخشش) - گردآورنده : نویسنده وبلاگ
عيون صدوق از پدرش ... از ياسر خادم از حضرت رضا عليه السّلام كه فرمود سخاوتمند از غذاى ديگران استفاده ميكند تا ديگران هم از غذاى او بخورند و شخص بخيل از غذاى ديگران نميخورد كه مبادا ديگران از غذاى او بخورند.
منبع : بحار الانوار-ترجمه جلد 67 و 68، ج2،
محور : سخنان اقتصادی - گردآورنده : نویسنده وبلاگ
نامه به منذر بن جارود عبدى، كه در فرماندارى خود خيانتى مرتكب شد :
پس از ياد خدا و درود! همانا، شايستگى پدرت مرا نسبت به تو خوشبين، و گمان كردم همانند پدرت مىباشى، «1» و راه او راه مىروى. ناگهان به من خبر دادند، كه در هواپرستى چيزى فروگذار نكرده، و توشهاى براى آخرت خود باقى نگذاشتهاى، دنياى خود را با تباه كردن آخرت آبادان مىكنى، و براى پيوستن با خويشاوندانت از دين خدا بريدهاى، اگر آنچه به من گزارش رسيده، درست باشد، شتر خانهات، و بند كفش تو، از تو با ارزشتر است، و كسى كه همانند تو باشد، نه لياقت پاسدارى از مرزهاى كشور را دارد، و نه مىتواند كارى را به انجام رساند، يا ارزش او بالا رود، يا شريك در امانت باشد يا از خيانتى دور ماند پس چون اين نامه به دست تو رسد، نزد من بيا. ان شاء اللّه.
(منذر كسى است كه امير مؤمنان در باره او فرمود: آدم متكبّرى است، به دو جانب خود مىنگرد، و در دو جامه كه بر تن دارد مىخرامد، و پيوسته بر بند كفش خود مىدمد كه گردى بر آن ننشيند).
نهج البلاغة-ترجمه دشتى
محور : سخنان اقتصادی - گردآورنده : نویسنده وبلاگ
(دستور العمل امام به مأموران جمع آورى ماليات در سال 36 هجرى) ما بخشى از اين وصيت را آورديم تا معلوم شود كه امام اركان حق را به پا مىداشت و فرمان به عدل صادر مىكرد، در كارهاى كوچك يا بزرگ، با ارزش يا بى مقدار)
با ترس از خدايى كه يكتاست و همتايى ندارد حركت كن.
در سر راه هيچ مسلمانى را نترسان، يا با زور از زمين او نگذر، و افزونتر از حقوق الهى از او مگير.
هر گاه به آبادى رسيدى، در كنار آب فرود آى، و وارد خانه كسى مشو، سپس با آرامش و وقار به سوى آنان حركت كن، تا در ميانشان قرار گيرى، به آنها سلام كن، و در سلام و تعارف و مهربانى كوتاهى نكن. سپس مىگويى:
«اى بندگان خدا، مرا ولىّ خدا و جانشين او به سوى شما فرستاده، تا حق خدا را كه در اموال شماست تحويل گيرم، آيا در اموال شما حقّى است كه به نماينده او بپردازيد؟» اگر كسى گفت: نه، ديگر به او مراجعه نكن، و اگر كسى پاسخ داد: آرى، همراهش برو، بدون آن كه او را بترسانى، يا تهديد كنى، يا به كار مشكلى وادار سازى، هر چه از طلا و نقره به تو رساند بردار، و اگر داراى گوسفند يا شتر بود، بدون اجازهاش داخل مشو، كه اكثر اموال از آن اوست.
آنگاه كه داخل شدى مانند اشخاص سلطهگر، و سختگير رفتار نكن، حيوانى را رم مده، و هراسان مكن، و دامدار را مرنجان، حيوانات را به دو دسته تقسيم كن و صاحبش را اجازه ده كه خود انتخاب كند، پس از انتخاب اعتراض نكن، سپس باقى مانده را به دو دسته تقسيم كن و صاحبش را اجازه ده كه خود انتخاب كند و بر انتخاب او خرده مگير، به همين گونه رفتار كن تا باقى مانده، حق خداوند باشد. اگر دامدار از اين تقسيم و انتخاب پشيمان است، و از تو درخواست گزينش دوباره دارد، همراهى كن، پس حيوانات را درهم كن، و به دو دسته تقسيم نما، همانند آغاز كار، تا حق خدا را از آن برگيرى.
و در تحويل گرفتن حيوانات، حيوان پير و دست و پا شكسته، بيمار و معيوب را به عنوان زكات نپذير، و به فردى كه اطمينان ندارى، و نسبت به اموال مسلمين دلسوز نيست، مسپار، تا آن را به پيشواى مسلمين برساند و او در ميان آنها تقسيم گرداند.
نهج البلاغة-ترجمه دشتى
