محور : اندیشمندان اقتصادی

 حسین عبده تبریزی

هنر زندگی کردن دستمایه نوشته های بسیاری از اندیشمندان بوده است؛ این هنر بس پیچیده است و بی شک در جمهوری اسلامی ایران زندگی سلامتی را به سامان رساندن، امری بسیار شاق و دشوار است. عمری را با پاکدامنی به سر کردن، منشاء خیر بودن و از هزارتوی دشواری های نظامی گذشتن که معیارهای آن چندان هم هنوز به دقت تعریف نشده است، هنری می خواهد که در کمتر کسی یافت می شود. بی شک بهرام زرین قلم این مسیر دشوار و پرمخاطره را به سلامتی و سرافرازی پیمود. بهرام زرین قلم یکی از برجسته ترین کارشناسان بانکی نسل خود بود. در 68 سالگی، در اوج توان کارشناسی افسوس که زندگی را بدرود گفت. به دلیل تسلط و والایی شخصیت، بی شک می توانست در سال های آتی نیز راهنمای نسلی از همکاران خود در بانک مرکزی باشد. کار اصلی بهرام زرین قلم بانکداری مرکزی بود و بیشتر ما او را به این صفت می شناسیم. کار عمده وی نیز در حوزه نظارتی بانک ها بود. در کشوری که نظارت مالی ابعاد روشنی ندارد، مقررات کافی نیست و سنت نظارت ضعیف است؛ در کشوری که کنترل مقام ناظر دخالت و گاهاً کینه ورزی و سوءنیت تلقی می شود؛ در کشوری که معامله محرمانه در بورس و دورزدن مقررات نظام بانکی زرنگی تلقی می شود و نه جرم؛ در چنین کشوری و در سابقه کوتاه بانکداری خصوصی، بهرام زرین قلم نظارت بر بانک ها را از سایه ابهامات حاکم بر آن بیرون کشید و به آن جایگاه قابل قبولی داد. البته، وی از آن گروه نبود که لنگی را بر راهوار بپوشاند و عیب نظام بانکی را پنهان دارد اما در عین حال، به دنبال راه حل بود. در تهیه بسیاری از آیین نامه ها و مصوبات شورای پول و اعتبار، جای پای بهرام زرین قلم قابل مشاهده است.

بانک مرکزی ایران از گذشته ها جایگاه مردان بزرگی بوده است و در تاریخ معاصر بانکداری ایران، یعنی در دوره جمهوری اسلامی، بی شک بعداز درگذشت مرحوم دکتر نوربخش، فوت بهرام زرین قلم بزرگ ترین ضایعه ای است که رخ می دهد و نظام بانکی نیمه جان ایران را آسیب بیشتر می رساند.

بهرام زرین قلم هرگز به دنبال نام و شهرت نبود و می توان گفت که در زندگی چنین اموری محرکه حرکت وی نبود. تواضع را از گردن فرازان آموخته بود. آنچه را که فکر می کرد درست است و به بانکداری و اقتصاد کشور کمک می کند، پی می گرفت و تا آنجا که محدودیت ها اجازه می داد، مجدانه آن امور را دنبال می کرد و به دنبال تحسین و تأیید همگان در انتظار نمی ماند.

دوره خدمت وی در بانک مرکزی دوره مواجهه با دشواری ها، بحران ها، تحریم ها و افت و خیزهای بی شمار بود. اقداماتش در بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، به ویژه در سال های جنگ و دهه ·°، خویشتندارانه و آرام در مقابله با این وقایع بود و چون نمی پسندید، به دنبال تغییر قضا بود.

تجربه نسبتاً طولانی عضویت در هیات مدیره شرکت سرمایه گذاری ملی به وی امکان داد که درک درستی از رقابت، تعامل و تعادل بازار پول و سرمایه به دست آورد. تجربه ای که کمتر بانکدار ایرانی آن هم فردی در کسوت بانکدار مرکزی با آن آشنا شده است. براساس این تجربه است که فقدان زرین قلم برای بازار سرمایه کشور نیز ضایعه است.

بهرام زرین قلم از قبیله آن مردانی بود که اول نفس خود را نصیحت گفته بود. به کار کارشناسی احترام می گذاشت و در مقابل هر آنچه نمی پسندید و یا در آن موضوع جمع بندی داشت، استوار و موکد البته با احترام و با رعایت حق دیگران می ایستاد. از آن عده نبود که با باد جنوبی، شود جنوبی و با باد شمالی، شود شمالی. قطب نمای خودش را داشت و بی ادعا در مسیرش می رفت. حد می دانست و بر مرز توان و آگاهی خود آگاه بود. می دانست که با نردبان به آسمان نمی توان رفت؛ می دانست که پل بر دریا نمی توان بست. بنابراین اقداماتش واقع بینانه بود، هرچند حسرتش برای جبران عقب ماندگی کشور و نظام بانکداری آن بی پایان بود.

به خاطر دانش، مهارت ها، قضاوت ها، خردمندی و فرزانگی اش، زرین قلم در همه محافل مالی ایران مورد احترام بود.

اکنون بهرام با ما نیست. وجدان راحت تکیه گاه خوبی است که به اتکای آن رفته است. از شکر خوش تر به کسی نگفته، بردبار بوده و بی شک که با آرزوهای بسیار رفته است. جای او خالی است. آرزوهایش در افق انتظار تحقق دارد.

بهرام در تاریخ 23/04/1320 بر قایق زندگی سوار شد؛ قایقی که در آن لحظه بر امواج می زند و سرنوشت مختومش آن است که از دریا برنمی گردد. قایق زندگانی زرین قلم در 08/01/1388 غرق شد. خدایش رحمت کند.

بهرام فیض زرین قلم در 23 تیرماه سال 1320 در تهران متولد شد. وی فرزند دکتر حبیب الله فیضی معروف به دکتر فیضی و خانم سلطنت باقرمنش بود. او دوران کودکی و جوانی خود را در تجریش به سر برد و در دبیرستان شاپور تجریش (جلال آل احمد فعلی) تحصیلات دبیرستانی خود را به اتمام رساند. این دو شخصیت برجسته به گفته خود او در شکل گیری شخصیت و بینش دنیوی وی بسیار تاثیرگذار بودند. استاد جلال آل احمد (معلم انشای دبیرستان ایشان) و شادروان پهلوان تختی (که وی با ایشان از نزدیکی آشنایی داشتند) این دو شخصیت الگوهای جوانمردی، از خود گذشتی و انسانیت برای آقای بهرام فیض زرین قلم بودند.

ایشان تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشگاه ملی سابق در رشته اقتصاد به اتمام رساندند و در سال 1345 مشغول به کار در بانک مرکزی ایران شدند.در خرداد سال 1348 ایشان با خانم ژاله سغائی از همکاران اداری شان ازدواج کردند و از آن تاریخ به مدت 40 سال با نهایت صمیمیت، عشق و تفاهم در کنار هم زندگی کردند. آقای بهرام فیض زرین قلم و خانم ژاله سغائی دو فرزند به نام های پرستو و علی دارند. پرستو دارای دکترای زبان شناسی از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا می باشد و در حال حاضر استاد زبان شناسی در دانشگاه ایالتی کالیفرنیا است. علی دکترای خود را در رشته مهندسی برق از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی دریافت کرده و اکنون در بخش تحقیقات و طراحی یک موسسه الکترونیکی مشغول به کار است.

آقای بهرام فیض زرین قلم فلسفه زندگی خود را بارها و بارها در این قطعه برای فرزندان خود خلاصه کرده:

بنی آدم اعضای یکدیگرند

که در آفرینش زیک گوهرند

چو عضوی به درد آورد روزگار

دگر عضوها را نماند قرار

تو کز محنت دیگران بی غمی

نشاید که نامت نهند آدمی

---

کارنامه

بهرام فیض زرین قلم در 23 تیر 1320 در تهران متولد شد. وی از استاد

جلال آل احمد( معلم انشای دبیرستان ایشان) و جهان پهلوان تختی که زرین قلم آشنایی نزدیکی با آن شادروان داشت تاثیر زیادی گرفت که در طول حیات زرین قلم نمود داشت. زرین قلم در سال 1345 وارد بانک مرکزی شد و در اداره بررسی های اقتصادی و دایره پولی شروع به کار کرد و در سال 1362 به معاونت اداره بررسی های اقتصادی بانک مرکزی ارتقا پیدا کرد. در سال 1369 نیز به سمت مدیرکل اقتصادی و سپس به مدیریت کل نظارت بر بانک های بانک مرکزی منصوب نشد. طراحی اوراق مشارکت، طراحی و انتشار نماگرهای اقتصادی و خلاصه تحولات اقتصادی، مشارکت در تدوین برنامه تعدیل اقتصادی، مشارکت در کارگروه بازنگری قوانین پولی و بانکی، مشارکت در برنامه ریزی اجرای یکسان سازی نرخ ارز، مشارکت در طراحی و انتشار اوراق قرضه ارزی، همکاری

در تدوین سیاست های اقتصادی دوران بازسازی، برگزاری دوره های آموزشی تخصصی برای بازرسان بخش نظارت بانک مرکزی و تقویت بخش نظارت از جنبه نیروی انسانی ماهر، تدوین مقررات و آیین نامه های متناسب با شرایط روز و عضویت فعال در کمیسیون های تخصصی بانک مرکزی، کمیسیون اعتباری، کمیسیون ارز و کمیسیون پرسنلی از جمله فعالیت ها و دستاوردهای وی بوده است.

شادروان بهرام فیض زرین قلم، از جمله مدیران سخت کوش بانک مرکزی بود که طی بیش از 30 سال خدمت صادقانه در بخش های اقتصادی و نظارتی، دغدغه خدمت به مردم و شبکه بانکی را داشت. زرین قلم دانش و تجربه خویش را بی دریغ وقف این مهم و برای کمک به توسعه بانکداری بعد از دوران بازنشستگی نیز به صنعت بانکداری خدمت کرد و لحظه ای آرام نداشت.

رئیس کل و اعضای هیات عامل بانک مرکزی در پیام تسلیتی یادآور شدند بهرام فیض زرین قلم در دوران خدمت خود به دستاوردهای کاری موفقی در سمت مدیریت اقتصادی و نظارتی بانک مرکزی دست یافت. برخی از مشاغل بانکی شادروان بهرام فیض زرین قلم عبارتند از: مشاغل: مشاور هیات مدیره بانک سامان از سال 1386 تا زمان فوت (پس از بازنشستگی از بانک مرکزی)

مدیرکل نظارت بر امور بانک ها و موسسات اعتباری در بانک مرکزی

مدیرکل ادارات بررسی اقتصادی بانک مرکزی

رئیس اداره بررسی های اقتصادی بانک مرکزی

معاون اداره بررسی های اقتصادی بانک مرکزی

عضویت در هیات مدیره شرکت سرمایه گذاری ملی ایران و شرکت خدمات انفورماتیک از طرف بانک مرکزی

منبع: سرمایه