تاريخ : جمعه 26 فروردین 1390 | 7:31 PM | نویسنده : قاسمعلی
محور : معرفی مقاله
اسدالله فرزين وش ( دانشيار دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران)
سجاد برخورداري (پژوهشگر مرکز تحقيقات سياست علمي کشور و دانشجوي دکتري اقتصاد دانشگاه تهران)
سجاد برخورداري (پژوهشگر مرکز تحقيقات سياست علمي کشور و دانشجوي دکتري اقتصاد دانشگاه تهران)
چکيده
بانک‌هاي مرکزي به منظور دستيابي به اهداف مختلف اقتصادي نظير تورم مورد هدف، نرخ بهره را با توجه به ويژگي‌هاي ساختاري اقتصاد مورد توجه قرار مي‌دهند. با توجه به اهميت نرخ بهره در ساختار اقتصادي کشورها و وابستگي ساير متغيرهاي کلان اقتصاد نظير سطح توليد و اشتغال به رفتارهاي نرخ بهره، نرخ بهره به عنوان يکي از ابزارهاي اساسي سياست پولي همواره مورد توجه سياست‌گذاران پولي قرار گرفته است.
در اين مقاله با توجه به ساختار اقتصاد ايران و بر اساس مدل پايه سونسن (1997)، نرخ بهره بهينه با توجه به دو هدف اساسي بانک مرکزي (تثبيت قيمت‌ها و تثيبت سطح توليد) محاسبه شده است. حل مدل با لحاظ برخي از فروض ساده کننده، نشان مي‌دهد که نرخ بهره حقيقي بهينه تحت تأثير شکاف بين نرخ تورم و تورم مورد هدف، شکاف توليد، وقفه تورم و برخي متغيرهاي برونزا قرار مي‌گيرد. تخمين معادلات مدل بر اساس داده‌هاي اقتصاد ايران براي دوره (1384-1353) نشان مي‌دهد که تورم رابطه مثبت و معنادار با وقفه شکاف توليد و رابطه مثبت و معنادار با وقفه تورم دارد. همچنين شکاف توليد رابطه مثبت و معنادار با وقفه شکاف توليد، رابطه منفي و غير معنادار با نرخ بهره حقيقي و رابطه منفي و معنادار با متغيرهاي برونزا دارد.
تحمين مدل بهينه نرخ بهره بر اساس داده‌هاي اقتصاد ايران براي دوره (1384-1353) نير گوياي آن است که شکاف توليد اثر مثبت و معناداري بر روي نرخ بهره اسمي دارد، اثر متغيرهاي برونزا (نرخ ارز و رشد نقدينگي) بر روي نرخ بهره اسمي مثبت و معنادار است و نرخ تورم مورد هدف اثر منفي و معناداري بر روي نرخ بهره اسمي دارد. همچنين نتايج نشان مي‌دهد که اثر مثبت نرخ تورم و وقفه آن بر روي نرخ بهره اسمي معنادار نيست و اين نتيجه گوياي آن است که نرخ اسمي بهره در ايران بدون توجه به رفتار تورم و وقفه آن تعيين مي‌شود. محاسبه نرخ‌هاي بهره بهينه براي دوره مورد مطالعه مؤيد اين ادعاست.
بانک‌هاي مرکزي به منظور دستيابي به اهداف مختلف اقتصادي نظير تورم مورد هدف، نرخ بهره را با توجه به ويژگي‌هاي ساختاري اقتصاد مورد توجه قرار مي‌دهند. با توجه به اهميت نرخ بهره در ساختار اقتصادي کشورها و وابستگي ساير متغيرهاي کلان اقتصاد نظير سطح توليد و اشتغال به رفتارهاي نرخ بهره، نرخ بهره به عنوان يکي از ابزارهاي اساسي سياست پولي همواره مورد توجه سياست‌گذاران پولي قرار گرفته است.
در اين مقاله با توجه به ساختار اقتصاد ايران و بر اساس مدل پايه سونسن (1997)، نرخ بهره بهينه با توجه به دو هدف اساسي بانک مرکزي (تثبيت قيمت‌ها و تثيبت سطح توليد) محاسبه شده است. حل مدل با لحاظ برخي از فروض ساده کننده، نشان مي‌دهد که نرخ بهره حقيقي بهينه تحت تأثير شکاف بين نرخ تورم و تورم مورد هدف، شکاف توليد، وقفه تورم و برخي متغيرهاي برونزا قرار مي‌گيرد. تخمين معادلات مدل بر اساس داده‌هاي اقتصاد ايران براي دوره (1384-1353) نشان مي‌دهد که تورم رابطه مثبت و معنادار با وقفه شکاف توليد و رابطه مثبت و معنادار با وقفه تورم دارد. همچنين شکاف توليد رابطه مثبت و معنادار با وقفه شکاف توليد، رابطه منفي و غير معنادار با نرخ بهره حقيقي و رابطه منفي و معنادار با متغيرهاي برونزا دارد.
تحمين مدل بهينه نرخ بهره بر اساس داده‌هاي اقتصاد ايران براي دوره (1384-1353) نير گوياي آن است که شکاف توليد اثر مثبت و معناداري بر روي نرخ بهره اسمي دارد، اثر متغيرهاي برونزا (نرخ ارز و رشد نقدينگي) بر روي نرخ بهره اسمي مثبت و معنادار است و نرخ تورم مورد هدف اثر منفي و معناداري بر روي نرخ بهره اسمي دارد. همچنين نتايج نشان مي‌دهد که اثر مثبت نرخ تورم و وقفه آن بر روي نرخ بهره اسمي معنادار نيست و اين نتيجه گوياي آن است که نرخ اسمي بهره در ايران بدون توجه به رفتار تورم و وقفه آن تعيين مي‌شود. محاسبه نرخ‌هاي بهره بهينه براي دوره مورد مطالعه مؤيد اين ادعاست.
:: برای دسترسی به متن کامل مقاله می توانید به مجله نامه مفید سال 19 و 20 مراجعه فرمایید ::
