محور : معرفی کتاب
براي اين شماره كتاب الگوي تخصيص درآمد و رفتار مصرف‌كننده مسلمان نوشته حجة‌الاسلام والمسلمين سيدرضا حسيني در نظر گرفته شده كه در سومين همايش آثار برگزيده حوزه علميه قم كتاب برگزيده اقتصاد اسلامي شناخته شده است.
نام كتاب: الگوي تخصيص درآمد و رفتار مصرف‌كننده مسلمان
نام مؤ‌لف: سيدرضا حسيني
ناشر: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي
تاريخ انتشار: پاييز 1379
قطع: وزيري
تعداد صفحات: 254 صفحه
قيمت: 13000 ريال
خلاصه مطالب
رفتار تخصيص درآمدي افراد چه در ناحية مخارج مصرفي و چه در ناحية مشاركت‌هاي اجتماعي و يا پس‌انداز و سرمايه‌گذاري، در اقتصاد امروز اهميت زيادي دارد. مصرف لازمة حفظ و تداوم زندگي است و مشاركت‌هاي اجتماعي افراد، كارآترين شيوة تعديل در توزيع درآمدهاست. منشأ پس‌انداز و سرمايه‌گذاري نيز همين رفتار است. افزون بر اين، تحليل رفتار مصرف‌كننده زيربناي نظريه تقاضا و اولين پاية تحليل‌هاي اقتصاد خرد است.
>>>
محور : معرفی کتاب
براي اين شماره كتاب الگوي تخصيص درآمد و رفتار مصرف‌كننده مسلمان نوشته حجة‌الاسلام والمسلمين سيدرضا حسيني در نظر گرفته شده كه در سومين همايش آثار برگزيده حوزه علميه قم كتاب برگزيده اقتصاد اسلامي شناخته شده است.
نام كتاب: الگوي تخصيص درآمد و رفتار مصرف‌كننده مسلمان
نام مؤ‌لف: سيدرضا حسيني
ناشر: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي
تاريخ انتشار: پاييز 1379
قطع: وزيري
تعداد صفحات: 254 صفحه
قيمت: 13000 ريال
خلاصه مطالب
رفتار تخصيص درآمدي افراد چه در ناحية مخارج مصرفي و چه در ناحية مشاركت‌هاي اجتماعي و يا پس‌انداز و سرمايه‌گذاري، در اقتصاد امروز اهميت زيادي دارد. مصرف لازمة حفظ و تداوم زندگي است و مشاركت‌هاي اجتماعي افراد، كارآترين شيوة تعديل در توزيع درآمدهاست. منشأ پس‌انداز و سرمايه‌گذاري نيز همين رفتار است. افزون بر اين، تحليل رفتار مصرف‌كننده زيربناي نظريه تقاضا و اولين پاية تحليل‌هاي اقتصاد خرد است.
در جامعه مبتني بر ارزش‌هاي اسلامي، تصميم‌هاي تخصيص درآمدي افراد چگونه و بر اساس چه اصول، قواعد و الگوهايي اتخاد مي‌شود تا تعادل هم‌زمان در مخارج فرد و اجتماع و پايداري و بالندگي بلندمدت اقتصاد ملي تأمين شود؟ هدف اين كتاب دست‌يابي به يك چارچوب اقتصاد خُرد براي تجزيه و تحليل اين‌گونه مسائل است و به طور مشخص به اين مسئله مي‌پردازد كه مصرف‌كنندة مسلمان درآمد محدود خود را چگونه به نيازهاي گوناگونش تخصيص مي‌دهد و عكس‌العمل او در مقابل تغييرات عواملي چون قيمت و درآمد چگونه است؟ اين مسئله مبتني بر پيش‌فرض‌ها و اصول رفتاري ويژه‌اي است كه در بخش‌هايي از كتاب تبيين گرديده‌اند. مطالب اصلي كتاب مشتمل بر پنج فصل است: فصل اول، مفاهيم و كليات بحث، مانند تعريف علم اقتصاد، اقتصاد اسلامي، روش استنباط اقتصاد اسلامي و ... را توضيح مي‌دهد. در فصل دوم به منظور آشنايي بيش‌تر با موضوع تحقيق و پيشينة آن، مهم‌ترين نظريه‌ها و تحليل‌هاي رفتار مصرف كننده در اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامي ارائه گرديده است. در بررسي اين نظريه‌ها، نظريه‌هاي غربي به دليل ناسازگاري با مباني اقتصاد اسلامي و عدم برخورداري از ويژگي‌هاي مورد نياز نظريه‌هاي علمي، مناسب تشخيص داده نشده‌اند. در فصل سوم به منظور اتخاذ اصول موضوعة مناسب براي ارائة يك الگوي تحليلي جامع از رفتار مصرف‌كننده مسلمان، برخي مباني فكري - فلسفي مورد نياز به گونه تطبيقي مورد بررسي قرار گرفته و بر سه اصل اساسي زير تأكيد شده است:
-1 هدف نهايي فرد مسلمان قرب به خداست.
-2 هدف مصرف‌كننده مسلمان دست‌يابي به بيش‌ترين پاداش الهي است.
-3 روش فرد مسلمان در دست‌يابي به اهداف، متكي بر تركيبي از آموزه‌هاي وحياني و عقلاني است.
در فصل چهارم ضوابط فقهي - اخلاقي تخصيص درآمد به منظور شناخت ارزش‌هاي رفتاري فرد مسلمان و انتخاب فروض مناسب تجزيه و تحليل، مورد بررسي قرار گرفته و نتايج زير به دست آمده است:
-1 در هنجارهاي رفتاري فرد مسلمان، پس‌انداز راكد (كنز)، زياده‌روي در خرج‌كردن، هدر دادن اموال و صرف درآمد در راه‌هاي حرام (اسراف و تبذير)، از بين بردن اموال (اتلاف) و افراط در تجمل و خوشگذراني (اتراف) وجود ندارد و درآمد در راه‌هاي مورد رضايت خداوند و به شيوة خداپسندانه صرف مي‌شود (انفاق در راه خدا).
-2 نيازها و مخارج فرد مسلمان به سه دسته: مخارج مصرفي، مخارج مشاركت اجتماعي و مخارج سرمايه‌گذاري و سه سطح: ضروريات، كفاف و رفاه و پنج گروه: حفظ دين، حفظ نفس، حفظ عقل، حفظ نسل و حفظ مال تقسيم مي‌شود.
-3 رفتار تخصيص درآمدي فرد مسلمان تحت تأثير عواملي چون ايمان، نياز، درآمد، قيمت كالا، قيمت ساير كالاها، سليقه، تبليغات و ... تعيين مي‌شود.
-4 اعتدال، يك روش فراگير در تمام عرصه‌هاي زندگي فرد مسلمان است و مصرف‌كنندة مسلمان در تنظيم مخارج خود از اعتدال خارج نمي‌شود.
فصل پنجم به بررسي تحليلي رفتار مصرف‌كنندة مسلمان و استخراج الگوهاي تخصيص درآمد و توابع تقاضا و اِنگل، در چارچوب فروض پيش‌گفته اختصاص يافته است. در بخش اول اين فصل، در مرحلة نخست، چگونگي تخصيص درآمد بين موارد كلي نيازها (مخارج مصرفي، مخارج مشاركت اجتماعي و مخارج پس‌انداز) بر مبناي روش اعتدال مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته و الگوهاي رفتاري مربوط به آن‌ها به صورت جداگانه و هم‌زمان، به صورت نمودارهاي هندسي و روابط رياضي استخراج گرديده است. در مرحلة بعد به اين مسئله پرداخته شده كه مصرف‌كننده درآمد اختصاص يافته به مخارج مصرفي را چگونه به كالاها و خدمات مورد نياز تخصيص مي‌دهد. در اين مرحله، از فرآيند بيشينه‌سازي پاداش الهي استفاده گرديده و با استفاده از توابع پاداش كل و پاداش نهايي و منحني‌هاي پاداش يكسان و محدوديت بودجه، اين نتيجه به دست آمده است كه مصرف‌كنندة مسلمان درآمد خود را به گونه‌اي به كالاها و خدمات گوناگون تخصيص مي‌دهد كه پاداش نهايي يك واحد پولي كه براي تأمين نياز خود تخصيص مي‌دهد، در خصوص همة موارد با يكديگر و با پاداش نهايي پول در ساير موارد كل نيازها برابر شود.
در بخش دوم اين فصل، برخي كاركردهاي كلان الگوهاي استخراج شده مانند بهبود توزيع درآمد، افزايش كارآيي بازار، افزايش اشتغال، كاهش نوسانات اقتصادي و ... بررسي شده‌اند.
منبع : فصلنامه اقتصاد اسلامی 4
