محور : اقتصاد

سيدعلي اكبر شكوه السادات*
 * پژوهشکده امور اقتصادي
 
خدمات مبتني بر دانش و تکنولوژي، اکنون به نقطه اي رسيده است که توسعه خدمات؛ نه تنها به عنوان اثر و نتيجه توسعه، بلکه به عنوان پيش شرط رشد اقتصادي مطرح گرديده است. بسياري از خدمات که در گذشته غير قابل مبادله بودند، اکنون توسط رشد تکنولوژي اطلاعات و گسترش شبکه اينترنت به فعاليتهاي قابل مبادله تبديل شده اند. کشورهاي در حال توسعه، به منظور افزايش صدور خدمات؛ با توسل به شبکه هاي ارتباط جهاني تلاش مي کنند؛ در مقابل سرعت تغيير تقاضاي مصرف کنندگان، واکنش سريع تري نشان دهند و با دسترسي به بازار خدمات بين المللي، کيفيت ارايه خدمات خود را ارتقاء بخشند.

در دهه هاي 1990، تعداد زيادي از کشورهاي در حال توسعه، بخش خدمات خود را گسترش دادند و سهم بخش خدمات، نسبت به بخش کشاورزي و صنعت در توليد ناخالص داخلي کشورها، افزايش يافته است. صادرات خدمات تجاري نيز در دهه فوق، در اکثر کشورهاي جهان افزايش داشته است. سهم «ساير خدمات» در صادرات خدمات تجاري، نسبت به سهم خدمات حمل و نقل و خدمات مسافري، تقريبا در همه کشورهاي جهان افزايش يافته است، اما فقدان اقلام جزئي در بخش «ساير خدمات»، اطلاعات کافي و درستي ارائه نمي دهد.

خدمات واسطه اي؛ از قبيل خدمات تامين مالي، مخابرات و حمل و نقل هوايي، نقش مهمي در ايجاد هزينه هاي توليد دارند و بالا بودن آنها موجب ناکارايي اقتصادي و افزايش هزينه هاي حمايتي مي شود. رهايي از برخي محدوديت ها در بخش خدمات، مي تواند منافع زيادي براي توليدکنندگان و مصرف کنندگان يک کشور داشته باشد. آزادسازي همراه با مقررات زدايي در بخش هايي از خدمات، قادر است بسياري از هزينه هاي اساسي را کاهش دهد. کاهش هزينه ها، به واحدهاي توليدي کوچک و متوسط، اجازه مي دهد که توليد و صادراتشان را افزايش دهند و واحدهاي بزرگ نيز به سمت تخصصي شدن پيش روند و عرضه کنندگان خارجي آزادي عمل بيشتري در ارائه خدمات پيدا کنند.

:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf  ::

منبع : پژوهشنامه اقتصادي- شماره 1 (پیاپی 4)  بهار 1381