محور : معرفی کتاب

نام كتاب: انسان اقتصادي از ديدگاه اسلام‏
مؤلّف: علي‏اصغر هادوي‏نيا
ناشر: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و انديشة اسلامي‏
چاپ اوّل: 1382
قطع: وزيري‏
تعداد صفحات: 332 ص‏
قيمت: 17000 ريال‏
علم اقتصاد، رفتار انسان و جامعة انساني را در سه حوزة توليد و توزيع و مصرف از ديدگاه خرد و كلان ‏تحليل مي‏كند. بي‏ترديد، نوع نگرش فلسفي به انسان در رفتارهاي انسان و نيز تحليل رفتارهاي او مؤثّر است.مكتب سرمايه‏داري كه علم اقتصاد در دامان آن تولّد يافته است، با نگاهي خاص، رفتارهاي انسان را در سه‏حوزة اقتصاد تحليل مي‏كند.
اين مكتب، انسان را موجودي مادّي مي‏بيند كه از سويي خودخواه است و از سوي ديگر بهتر از هركسي ‏مصالح خود را تشخيص مي‏دهد؛ در نتيجه، انسان اين مكتب، انسان لذّت‏گرايي مادّي است كه با عصاي علم‏ و تجربه بشري گام برداشته، به‏سوي سعادتي كه خود تشخيص مي‏دهد و در حصار مادّه تعريف مي‏شود، درحركت است. حاصل اين نوع نگرش، الگويي است كه در ادبيّات اقتصادي به آن، «الگوي رفتار عقلاني» يا «الگوي انسان اقتصادي» مي‏گويند.
اين الگو كه بر دو عنصر «نفع‏طلبي» و «عقلانيّت ابزاري» مبتني است، زيربناي همة الگوها وتحليل‏هاي اقتصادي به‏شمار مي‏رود. اين در حالي است كه در نگرش اسلام، انسان، موجودي دوبعدي و فناناپذير است. گرچه لذّت‏پذير و رنج‏گريز است و به هر دو توجّه دارد؛ سعادت خود را در اين دنيا و عالم مادّه نمي‏بيند و به ماوراي مادّه نيزتوجّه مي‏كند، عقل او براي درك حقايق مادّي و مجرّد دنيايي و آخرت كافي نيست و در اين‏باره به وحي نيازدارد.
اين كتاب با تلاش قابل تقدير نويسنده‏اش در پي مقايسة الگوها و نگرش‏هاي اقتصادي از ديد جهان غرب‏ و اسلام است كه در قالب چهار بخش: «كليّات»، «مباني انسان اقتصادي در اقتصاد سرمايه‏داري و آثار آن»، «نقد و ارزيابي الگوي انسان اقتصادي» و «انسان اقتصادي در پرتو شناخت وحياني» ارائه‏ شده، و در پايان نويسنده‏اش پيشنهادهايي را مطرح كرده‏ است.


منيع : فصلنامه اقتصاد اسلامی 13