منبع: تایم، مترجم: آرش پورابراهیمی
در وال استریت اصطلاحی رایج است که میگوید حتی یک گربه مرده هم از جا میپرد. اکنون باید دید آیا مرگ اسامه بنلادن هم به جهشی در بازارها منجر خواهد شد یا خیر؟
دوشنبه، بازارهای سهام رشدی اندک را تجربه کردند. بهای نفت هم یکشنبه شب و همزمان با اعلام خبر کشته شدن بنلادن کاهش یافت اما به نظر نمیرسد که این کاهش ربطی به بنلادن داشته باشد. از زمانی که وی از عربستان سعودی اخراج شده بود، هرگز نفوذ چندانی بر کشورهای تولیدکننده نفت در خاورمیانه نداشته است. گویا بازارها هم به خوبی میدانند که با مرگ بنلادن اتفاق چندان خاصی رخ نداده، به همین خاطر بهای نفت هم به سرعت به مقادیر سابق بازگشت و حتی کمی افزایش یافت. واکنش اقتصاددانان به خبر کشته شدن بنلادن هم این ادعا را تایید میکند. پل کروگمن، برنده نوبل اقتصاد، در وبلاگ خود نوشت: «خبر خوبی است اما بعید به نظر میرسد که موجب تحول مهمی بشود.» یکی از کارشناسان شبکه فاکس نیوز هم اگرچه از روز دوشنبه بهعنوان روزی بزرگ برای آمریکاییها نام برد اما اضافه کرد که این رخداد، عاملی اساسی برای بازارها به حساب نمیآید.
وضعیت بازارهای مالی به طور کلی به درآمد شرکتها بستگی دارد. زمانی که این درآمد افزایش یابد، ارزش سهام آنها هم رشد میکند و برعکس اما در همین حال رخدادهای منفی مانند بلایای طبیعی، افزایش بدهی دولتی و افزایش مالیاتها تاثیر بسزایی بر بازارها دارند. پس اگر سرمایهگذاران احساس کنند که خطر حمله تروریستی وجود دارد، بازارها با افت مواجه خواهند شد. بنابراین آیا میتوان انتظار داشت که با مرگ بنلادن بازارها رشد کنند؟ تا حدی بله اما نه خیلی سریع. اول از همه اینکه باید بدانید بازارها به خاطر نگرانی از خطر تروریسم تا چه حد پایینتر از سطح مطلوب قرار گرفته بودند که اکنون با برطرف شدن آن به همان میزان رشد کنند. همچنین مشخص نیست که آیا کشته شدن بنلادن جهان و بخصوص آمریکا را به جای امن تری تبدیل خواهد کرد یا خیر؟ شاید خطر وقوع حملاتی در مقیاس گسترده وجود نداشته باشد اما انتظار میرود که طی شش ماه آینده شاهد حملات تروریستی جسته و گریختهای باشیم اما آیا میتوان ادعا کرد که بعد از این مدت خطر برطرف خواهد شد؟ برای مثال یکسال بعد در سالروز مرگ بنلادن نباید احساس نگرانی کرد؟
در این میان میتوانیم هزینههایی که آمریکا بابت حفاظت از خود در مقابل بنلادن و دیگر تروریستها متحمل شده است را محاسبه کنیم. طبق برآوردها، مخارج دولتی بابت حفاظت از کشور آمریکا در مقابل تروریسم بعد از حادثه 11سپتامبر به میزان باور نکردنی 470 میلیارد دلار در سال افزایش یافته است. البته هزینه جنگ در عراق و افغانستان را هم باید به این رقم اضافه کرد که در نتیجه به هزاران میلیارد دلار میرسد. همچنین بعد از حملات 11 سپتامبر، دولت آمریکا ناچار شد کمکهای مالی هنگفتی را در اختیار صنایعی که در معرض ورشکستگی قرار گرفته بودند، مانند صنعت هواپیمایی، قرار دهد. از این منظر، اسامه بنلادن یکی از عوامل اصلی کسری بودجه عظیم دولت آمریکا به حساب میآید. حالا که بنلادن کشته شده است، مشکلاتی که او برای آمریکا به بار آورده را نمیتوان مانند جسد او به دریا انداخت. اگرچه بنلادن دیگر در میان ما نیست اما کسری بودجهای که نبرد با او برای آمریکا به بار آورد همچنان پابرجاست. با کشته شدن بنلادن به نظر میرسد که اوباما بتواند برای دور بعد هم به عنوان رئیسجمهور آمریکا انتخاب شود. شاید همین کاهش بیاطمینانی سیاسی تنها تاثیر مثبت مرگ بنلادن بر بازارها باشد.
منبع: تهران امروز