محور : معرفی کتاب
نام كتاب: ربا و كاهش ارزش پول
مؤلف: دكتر ميثم موسايي
ناشر: انتشارات پژوهشكده اقتصاد دانشگاه تربيت مدرس
چاپ اول: فروردين 1383
قطع: وزيري
تعداد صفحات: 253 صفحه
ربا يكي از مباحث چالش برانگيز و در عين حال يكي از شاخص‌هاي نظام‌هاي اقتصادي شمرده مي‌شود. درباره ربا از جهات گوناگوني بحث و بررسي صورت گرفته است. برخي از اين مباحث صرفاً جنية فقهي ـ حقوقي دارند، و برخي از آن‌ها صرفاً به آثار اقتصادي آن پرداخته‌اند. نوشتة حاضر به يكي از وجوه ربا مي‌پردازد كه در تعيين مفهوم و مصداق ربا نقش تعيين كننده‌اي دارد؛ يعني ارتباط ربا و كاهش ارزش پول در دنياي معاصر.
بر اساس تعريف متداول هرگونه دريافت و پرداخت اضافي اسمي در كالاهاي هم‌جنس مكيل و موزون و در قرض با شرط قبلي، ربا شمرده مي‌شود.
در دنياي امروزي در بيشتر جوامع به ويژه در كشور ما، پول‌ها با كاهش تدريجي و مستمر قدرت خريد مواجه هستند كه با كاهش قدرت خريد پول در طول زمان، پرداخت مبلغ اسمي از ديد عرف جامعه براي اداي دين كفايت نمي‌كند. مسأله ديگر اين‌كه در شرايط تورّمي، جامعه، رغبتي به دادن قرض‌الحسنه ندارد و در چنين شرايطي بيشتر افراد به قرض‌هاي ربوي روي مي‌آورند. تلقي ربا از جبران كاهش ارزش پول با برخي از حكمت‌هاي تحريم ربا يعني تشويق قرض‌الحسنه و احسان سازگار نيست.
نويسنده كتاب با اين سؤال روبه‌رو است: «آيا جبران كاهش قدرت خريد پول، از مصاديق ربا است؟» در پي پاسخ به سؤال در يك بررسي جامع، اين فرضيه را دنبال مي‌كند كه در اوضاع تورمي، جبران كاهش قدرت خريد پول، نه تنها از مصاديق ربا نيست، بلكه جبران آن، امري لازم است. كتاب در شش فصل به صورت ذيل فصل بندي شده است.
فصل اوّل: مقدمه (كليات)؛
فصل دوم: ربا در شريعت؛
فصل سوم: سير تكامل پول و انواع آن؛
فصل چهارم: پول اعتباري، مصداقي مستحدث از پول؛
فصل پنجم: بررسي ادله جبران كاهش قدرت خريد پول؛
فصل ششم: يافته‌هاي تجربي؛
فصل هفتم: نتيجه‌گيري و پيشنهادات؛
منبع : فصلنامه اقتصاد اسلامی 14
