محور : اقتصاد اسلامی
پانزدهمين همايش بانكداري اسلامي با عنوان «تجربة دو دهه بانكداري اسلامي و چالش‌هاي پيش رو: ابعاد نظري، ساختاري و اجرايي» با حضور محققان و انديشه‌وران اقتصاد و بانكداري با مشاركت بانك مركزي و بانكهاي تجاري در شهريور امسال ( 1383 ) توسط مؤسسة عالي بانكداري ايران برگزار شد.
دو دهه از آغاز تجربة جديدي در زمينة سازماندهي و ادارة نظام بانكي در كشور ما مي‌گذرد. اين تجربة جديد با تصويب قانون «بانكداري بدون ربا» در سال 1362 آغاز شد. اين قانون، پيرو دولتي شدن بانك‌ها در سال‌هاي بعد از پيروزي انقلاب اسلامي، چشم‌انداز كاملاً متفاوتي از بانكداري را براي نحوة كاركرد نظام بانكي كشور منظور نظر داشت. گرچه تجربة بانكداري اسلامي در ساير كشورها نيز وجود دارد، آن تجربه‌ها شامل ايجاد يك يا چند بانك بر اساس قواعد اسلامي در كنار يك نظام بانكي با كاركردهاي متعارف است. چنين وضعي امكان مقايسة بازده طرح‌هاي مشاركت و سرمايه‌گذاري بانكهاي اسلامي را به كاركردهاي مبتني بر نرخ بهره و بازار آزاد اعتبار و سرمايه فراهم مي‌كند و اطلاعات كليدي مهمي را كه نرخ‌هاي بهره بازار را ارائه مي‌كنند، به صورت ضابطة اتخاذ تصميم در مورد مشاركت و سرمايه‌گذاري، در اختيار بانكهاي مبتني بر عقود اسلامي قرار مي‌دهد. افزون بر آن در كشورهاي ديگر بانكهاي متعارف در مراحل انبساط و انقباض پولي از طريق سازوكارهاي نرخ بهره قرار مي‌گيرند و خواه نا خواه بانكهاي اسلامي را نيز تحت تأثير قرار مي‌دهند؛ امّا در كشور ما تبديل كل نظام بانكي به نظام مشاركتي، بعضي پرسش‌ها را بي‌پاسخ گذاشت؛ براي مثال، تعيين نرخ‌هاي سود سپرده و هزينة تسهيلات به نحو اداري انجام، و تخصيص اعتبارات به طور عمده از طريق سازوكارهاي تكليفي پي‌گيري شد. اين نحوة كاركرد، مشكلات بسياري را به همراه داشت كه توجه متخصصان و مديران بانكي و محققان دانشگاهي و حوزوي را
به خود جلب كرده است.
در پانزدهمين همايش بانكداري اسلامي به اين‌گونه مسائل توجه، و مقاله‌هايي با عناوين ذيل ارائه شده است:
1. ديدگاه‌هاي نظري و پيش‌نيازهاي لازم براي نيل به استقلال بانك مركزي با هدف مهار تورم و ثبات قيمت‌ها / اكبر كميجاني
2. دو دهه بانكداري اسلامي و چالش‌هاي ساختاري و اداري نظام بانكي كشور/ عليرضا شيراني
3. مديريت دارايي‌ها و بدهي‌ها در نظام بانكي ايران / محمدهادي مهدويان
4. ساختار نرخ سود در بانكداري بدون‌ربا / ولي‌الله سيف و محمود بهمني
5. الگويي براي اعتبار سنجي و رتبه‌بندي اعتباري مشتريان بانك‌ها/ محمدرضا خاوري، ارسلان اميري و محمدابراهيم منصور خاكي
6. تخمين يك مدل اعتبارسنجي بهينه / حسنعلي قنبري و سيّدآيت‌الله تجلي
7. مقايسة تطبيقي قانون عمليات بانكي بدون ربا با كاركردهاي اقتصاد مدرن / مسعود نيلي
8. بررسي برخي نظريه‌هاي مربوط به بانكداري بدون بهره / موسي غني‌نژاد
9. واترمارك ديجيتال / سعيد سريزدي و مسعود رشيدي‌نژاد
10. نقش بانكداري اينترنتي در تسهيل مبادلات بازار خريد و فروش برق/ مسعود رشيدي‌نژاد
و سعيد سريزدي
11. توسعة بازارهاي مالي غير متشكل (بررسي تحولات صندوق‌هاي قرض‌الحسنه استان اصفهان) / كميل طيبي و امير هرتمني
12. ابزارهاي نوين تامين مالي / سيّدعبدالحميد ثابت
13. ربا، بهره و بانكداري اسلامي مرزبندي ميان تحليل‌هاي اقتصادي و تحليل‌هاي فقهي و حقوقي / كامران ندري
14. ارزيابي عملكرد سپرده‌هاي بانكي در بانكداري بدون رباي ايران / سيّدعبّاس موسويان
15. موانع نوآوري در بانكهاي دولتي ايران / پرويز ساسان گهر
16. آسيب‌شناسي نظام بانكي در دو دهه تجربه بانكداري بدون ربا در ايران / سيّد علي‌اصغر هدايتي
17. ضرورت آزاد سازي مالي در بانكدراي اسلامي با توجه به تجربة ديگر كشورها / يوسف فرجي
منبع : فصلنامه اقتصاد اسلامی 15
