محور : اقتصاد اسلامی
چهارمين همايش دوسالانه اقتصاد اسلامي تحت عنوان «چالشهای اقتصاد ایران و راهکارهای اقتصاد اسلامی» روزهاي چهارشنبه و پنجشنبه 25 و 26 آبان ماه به همّت پژوهشكده اقتصاد دانشگاه تربيت مدرس و 16 مركز آموزشي و پژوهشي عالي كشور در دانشگاه تربيت مدرس برگزار شد. در اين همايش دكتر صادق بختياري دبير همايش گزارشی از شكلگيري و فرايند اقدامات انجام شده براي برگزاري همايش ارائه كرد.
در اين گزارش آمده است كه اقدامات اوليه برگزاري همايش از زمستان سال قبل آغاز شد. فراخوان مقاله اوايل سال جاري منتشر شد و به ترتيب خلاصه مقالهها و سپس اصل مقالهها واصل شد. مقالهها توسط 2 يا 3 داور، ارزيابي و در پایان جمعبندي توسط كميته علمي همايش انجام شد. از مجموع 18 مقاله برگزیده، 11 مقاله جهت ارائه و بقیه در کتاب مجموعه مقالات منتشر شد.
پس از گزارش دبير، آقاي دكتر سيّدكاظم صدر استاد برجسته اقتصاد اسلامي بهعنوان سخنران ويژه در قالب سخنراني خود تحت عنوان «موانع توسعه فرهنگ و تفكر اقتصاد اسلامي» به تشريح وضعيت اقتصاد اسلامي در كشور پرداخت و عوامل مؤثر بر عرضه و تقاضاي خدمات علمي اقتصاد اسلامي را برشمرد. وي با استفاده از الگوي اقتصاد در زمينه عرضه و تقاضا علت اصلي عدم گسترش لازم ارائه خدمات علمي اقتصاد اسلامي را فقدان تقاضاي مؤثر براي دانش و تخصّص اقتصاد اسلامي از طرف نظام اقتصادي و علمي كشور دانست و وضعيت فعلي را تعادل تنزّليافته دانست و راههاي برونرفت از آن را چنين برشمرد:
1. اختصاص بودجههاي تحقيقاتي و فراهمكردن فرصتهاي مطالعاتي و آموزشي؛
2. فراهمكردن امكانات مطالعات و تحصيلات مكمل اقتصاد اسلامي در دانشگاهها و حوزهها؛
3. تجديدنظر اساسي در نحوه سياستگذاري و برنامهريزيها براي ايجاد فضاي مناسبتر براي افزايش امكان بهرهگيري از دانش و تخصّص اقتصاد اسلامي در كشور؛
4. تشويق مؤسسات مالي دولتی و بخش خصوصي براي استفاده از مطالعات و تخصّصي اقتصاد اسلامي.
سایر مقالههاي ارائهشده در همايش عبارتند از:
- اصلاح ابعادي از آموزش اقتصاد ايران به مثابه نزديكشدن به اقتصاد بومي و ديني، دكتر يدالله دادگر؛
- گستره قاعده عدالت: مرزبندي تحليلهاي فقهي و اقتصاد اسلامي، دكتر حسين عيوضلو؛
- درآمدي بر شكلگيري نظريات علمي اقتصاد اسلامي، حجتالاسلام و المسلمين حسن آقانظري؛
- بررسي عوامل و موانع اجراي اقتصاد اسلامی در كشور با نظر متخصّصان اقتصاد اسلامي، دكتر مرتضي عزتي؛
- راهحلّهاي فقهي استفاده از كارتهاي اعتباري در بانكداري بدون ربا، حجتالاسلام و المسلمين سيّدعباس موسويان؛
- اوراق بهادار استصناع (سفارش ساخت) ابزاري براي سياست پولي، حجتالاسلام و المسلمين محمدنقي نظرپور؛
- درآمدي بر اوراق بهادار منفعت و مباني شرعي آن، حجتالاسلام و المسلمين مجيد حبيبيان نقيبي؛
- راهكارهاي دستيابي به جامعه بدون ربا، دكتر رحيم دلالي اصفهاني؛
- پايههاي نظري بهره در مقايسه با مشاركت و چرخش عملي بهسمت مشاركت، حجتالاسلام و المسلمين سيّدكاظم رجايي؛
- تفاوت خطوط فقر اسلامي با شؤونات مختلف، حجتالاسلام و المسلمين مجتبي باقري تودشكي؛
- اصول حاكم بر مالياتها در نظام اقتصادي اسلام مستفاد از مالياتهاي منصوص خمس و زكات، حجتالاسلام و المسلمين سيّدضياءالدين كياءالحسيني.
در پايان همايش از مقالات منتخب ارائهشده تجليل شد.
منبع : فصلنامه اقتصاد اسلامی 19