محور : اقتصاد اسلامي

ميرمعزي سيدحسن*
 
در اين مقاله پس از تعريف فلسفه علم اقتصاد اسلامي و بيان مسايل آن، دو روش عقلي براي تبيين چيستي اين علم معرفي شده است:
روش تطبيقي: در اين روش، علم اقتصاد اسلامي در مقايسه با علم اقتصاد متعارف مورد مطالعه قرار مي گيرد. علم اقتصاد متعارف به صورت يك موضوع مستحدث ملاحظه مي شود كه بايد موضع اسلام در برابر آن روشن شود،
روش استقلالي: در اين روش، مطالعه را از نظريه هاي علمي يا اهداف و وظايف اقتصاد متعارف آغاز نمي كنيم. بلكه از مباني و اهداف شريعت اسلام براي نظام و جامعه اسلامي در بُعد اقتصادي شروع كرده و بر اساس آن علم اقتصاد اسلامي را تعريف مي كنيم.
براي روش اول، نظريه انس زرقا و براي روش دوم نظريه چپرا به صورت نمونه طرح و نقد شده است و سپس به روش استقلالي و با شروع از مفهوم سعادت فرد و جامعه از ديدگاه اسلام، و تبيين اهداف اقتصادي جامعه اسلامي كه سازگار با اين مفهوم از سعادت است، علم اقتصاد اسلامي چنين تعريف شده است:
«اقتصاد اسلامي رشته اي از دانش است كه به تحقق عدالت و امنيت اقتصادي و بارور كردن استعدادهاي طبيعت از راه تخصيص و توزيع منابع كمياب در چارچوب شريعت اسلام، كمك مي كند»
و نتيجه گرفتيم كه وظيفه هاي اين علم عبارتند از:
شناخت وضع موجود (مطالعه رفتار واقعي افراد، گروه ها، بنگاه ها، بازارها و دولت ها)،
شناخت وضع مطلوب (تبيين نوعي از رفتار كه به تحقق اهداف مي انجامد).
 
كليد واژه: اقتصاد اسلامي، روش علم اقتصاد، روش تطبيقي، روش استقلالي، اهداف نظام اقتصادي، سعادت فرد

» » » توجه : برای مشاهده متن کامل مقاله میتوانید به فصلنامه اقتصاد اسلامی 27 مراجعه نمایید .