محور : اقتصاد اسلامي

نوربخش يونس*
 * دانشكده مطالعات جهان، دانشگاه تهران
 
 
اين مقاله به رابطه اقتصاد با عنصر غيراقتصادي در قالب جامعه شناسي اقتصاد مي پردازد. اين علم خود يک علم بين رشته اي است. گاه تصور مي شود که اقتصاد مانند رياضي فرمول هاي خاص خود را دارد و نظريه هاي آن هيچ ارتباطي با عنصر غيراقتصادي مانند دين، فرهنگ، عقلانيت و انگيزه ندارد. در حالي که جامعه شناسي اقتصاد اين ارتباط را به طور دقيق معلوم مي کند. اديان و فرهنگ ديني آنها نيز با توجه به تفاوت هايي که دارند با نظام هاي اقتصادي خاص متناسب با خود سازگار هستند. زيرا مباني و زمينه هاي فرهنگي آنها متفاوت است. در جامعه اسلامي نيز پديد آوردن يک نظام اقتصادي کارآمد و متناسب با زمينه هاي اجتماعي و فرهنگي آن فقط با تفسير و تاويل مفهوم هاي ديني موثر اقتصادي ممکن است و باورهاي اسلامي و فرهنگ آن با سه نظام معروف اقتصادي موجود در جهان سازگاري ندارد. در اين تحقيق مباني ديني و فرهنگي متفاوت نظام اقتصادي اسلام به ويژه در مفهوم عقلانيت با نظام هاي اقتصادي ديگر مورد بررسي قرار گرفته است.
 
كليد واژه: نظام هاي اقتصادي، دين، اخلاق، فرهنگ، اسلام، جامعه شناسي اقتصاد، اسلام، عقلانيت