محور : اقتصاد اسلامي

فراهاني فرد سعيد*
 * پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي
 
منابع طبيعي نقش مهمي در اقتصاد کشورها دارند و زمين يکي از مهم ترين اين منابع است رونق يا رکورد در بازار زمين، بر ديگر بازارها اثر مي گذارد. کميابي اين نهاده از يک طرف و افزايش روزافزون جمعيت و تقاضاي گوناگون براي اين نهاده در بخش هاي گوناگون اقتصاد به همراه تقاضاي سوداگري زمين از طرف ديگر، بررسي دقيق اين منبع در نظام اقتصادي اسلام، تبيين عرضه و تقاضا و بازار آن و نقش سياست هاي دولت را در آن اقتضا دارد.
در نظام اقتصادي اسلام، با توجه به اينکه مالکيت و يا اداره بخش فراواني از زمين ها براي دولت است سياست گذاري در جانب عرضه زمين را تسهيل مي کند. همچنين تشويق انواع فعاليت هاي اقتصادي مرتبط با زمين مانند کشاورزي، ساخت مسکن، عمران و آبادي و عرضه و تقاضاي آن را متاثر مي سازد. همان طور که بازارهاي گوناگون فروش، اجاره، وقف و ... تنوع بيشتري به بحث هاي زمين در اقتصاد اسلامي بخشيده است.
در مقاله حاضر در پي بررسي عامل هاي موثر بر ساختار بازار زمين، هستيم. نهاد مالکيت در جايگاه مهمترين عنصر اثرگذار در بازار زمين، انگيزه هاي عرضه کنندگان و متقاضيان زمين، بازارهاي گوناگون زمين مورد بررسي قرار گيرد. اين پژوهش گام موثري در شناخت منحني هاي عرضه و تقاضا و تعيين قيمت در بازار زمين در اقتصاد اسلامي خواهد بود.
 
كليد واژه: منابع طبيعي، عرضه زمين، تقاضاي زمين، بازار زمين، زمين هاي موات، زمين هاي آباد طبيعي