محور : اقتصاد

اسفندياري علي اصغر,مهرباني فاطمه
 
 اقتصاد زيرزميني مجموعه اي از فعاليتهاي مولد ارزش افزوده است كه در قالب اقتصاد رسمي تعريف وگنجانده نمي شود. فعاليتهاي خارج از بازار خانوار و سازمانهاي غير انتفاعي و نيز آن گونه فعاليتهاي بازار كه به دلايل گوناگون دور از چشم مقامات مي ماند مجموعه فعاليتهاي سازنده اقتصاد زيرزميني را بوجود مي آورد. اقتصاد زيرزميني شامل چهار بخش خانوار، غير رسمي، نامنظم و غيرقانوني است.
طبيعت پنهان اقتصاد زيرزميني، اندازه گيري و مطالعه مستقيم آن را با مشكل مواجه مي سازد، به همين دليل بيشتر روشهاي اندازه گيري رايج، روشهاي تخمين غير مستقيم اين فعاليتها است. كه با فرضيه هاي محدود كننده بسياري همراه مي باشد.
در اين پژوهش، ضمن بر شمردن روشهاي مختلف سنجش حجم اقتصاد زيرزميني، به برآورد حجم اقتصاد زيرزميني با استفاده از دو روش «شكاف درآمد ـ هزينه خانوار» و روش «نسبت نقد» مي پردازيم.
در روش «شكاف درآمد- هزينه خانوار» اختلاف بين درآمد و هزينه خانوار، نشان دهنده اقلام گزارش نشده درآمد خانوار و خالص خلاف گويي خانوار در دو طرف درآمد و هزينه است. در اين روش سعي مي شود كه از طريق تعيين خالص نسبي در زمينه خلاف گويي خانوار در مورد هزينه ها و درآمدها به حجم اقتصاد زيرزميني پي برده شود.
در«روش نسبت نقد»، از طريق حجم نقل و انتقالات صورت گرفته با وجه نقد و تغييرات حجم اسکناس و مسکوک، به بررسي و برآورد اقتصاد زيرزميني مي پردازيم.
 

:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf  ::

 

منيع : پژوهشنامه اقتصادي- شماره 4 (پياپي 23)  زمستان 1385