محور : اقتصاد ایران
طيبي سيدكميل,عطايي قاسم
شتاب شگفت انگير فعاليت هاي صنعتي طي نيمه دوم قرن بيستم شرايط نويني در زندگي امروزي ايجاد كرده است. به گونه اي كه بخش هاي مختلف ازجمله صنعت فولاد كه اساس و پيش نياز ايجاد و توسعه بسياري از صنايع است به شدت تحت تأثير قرار گرفته است. به طوري كه توليد محصولات فولاد در پيروي از افزايش تقاضاي داخلي كشورها و بازارهاي جهاني به صورت چشم گير افزايش يافته و داراي رشد متوسط ساليانه 3 درصد در جهان بوده است. در سال هاي اخير به رغم نوسانات قيمت جهاني فولاد و كاهش توليد فولاد خام دركشورهاي صنعتي، ظرفيت توليد فولاد بعضي ازكشورهاي در حال توسعه به طور قابل ملاحظه اي افزايش يافته است. طي سالهاي 98-1979 مصرف فولاد نه تنها در جهان و كشورهاي در حال توسعه، بلكه در كشورهاي صنعتي نيز رشد داشته است و جالب اينكه سهم كشورهاي صنعتي در كل مصرف فولاد جهان در اين مدت نيز بالا رفته است.
در ايران نيز طي دو دهه اخير، توليد و مصرف محصولات نهايي فولاد به ترتيب از رشد متوسط ساليانه 8.2 درصد و 3.2 درصد برخوردار بوده است. از آنجايي كه با پيشرفت تكنولوژي و توسعه و گسترش صنعت، زمينه هاي جديدي براي كاربرد فولاد ايجاد مي شود كه موجب افزايش تقاضا براي آن مي گردد، تعيين عوامل تأثير گذار و تجزيه و تحليل تقاضاي محصولات فولاد در جهت اتخاذ تصميمات توليدي و مصرفي از اهميت خاصي برخوردار است.
اين مطالعه ابتدا به تجزيه و تحليل مباني تقاضاي كالاها مي پردازد و سپس تلاش مي كند تا چارچوب مناسبي را براي تقاضاي داخلي فولاد تخت در ايران پي ريزي كند. آنگاه با استفاده از داده هاي سري زماني مربوط به دوره 1377-1352 و بررسي قابليت داده ها و ايستايي متغيرها، فرم نهايي مدل تقاضاي داخلي محصولات فولاد تخت را با به كارگيري روشهاي اقتصاد سنجي برآورد مي كند. به علاوه اعتبار و مقبوليت نتايج كسب شده با استفاده از تكنيك هاي مختلف اقتصاد سنجي مورد ارزيابي قرار مي گيرند. به طور كلي، نتايج نشان مي دهند كه حساسيت تقاضاي محصولات فولاد نسبت به قيمت نسبي آن چندان زياد نيست درحالي كه در مقايسه با اثرات قيمتي، تقاضا نسبت به درآمد واكنش زيادي را از خود نمايان مي سازد.
همچنين نتايج – با اشاره به معني دار بودن اثرات قيمت آلومينيم برتقاضاي فولاد تخت آلومينيم را به عنوان يك كالاي جانشين در فرآيند تقاضاي داخلي فولاد تخت معرفي مي كند.
:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf ::
منيع : پژوهشهاي اقتصادي- شماره 4 بهار 1381
