محور : اقتصاد ایران
راسخي سعيد*,ذبيحي لهرمي الميرا
 
* دانشگاه مازندران
 
 با توجه به اينكه صنعت فلزات اساسي بعد از پتروشيمي، مهمترين صنعت صادارتي كشور مي باشد، مقاله حاضر رقابت پذيري گروه كالاهاي صنايع فلزات اساسي ايران را طي دوره زماني 2002-2005 بررسي و اندازه گيري مي كند. براي اين منظور، از شاخص هاي مزيت نسبي صادرات، مزيت نسبي تجارت، سهم پايدار بازار و پلان تجاري استفاده شده است.
نتايج تحقيق حاكي از آن است كه علي رغم وجود مزيت نسبي ايران در عمده گروه كالاهاي صادراتي صنايع فلزات اساسي طي دوره زماني مورد بررسي، مزيت رقابتي براي اين گروه محصولات داراي روند مشخص و پايداري نمي باشد. همچنين، بر اساس نتايج به دست آمده، نرخ رشد شاخص مزيت نسبي صادرات اكثر گروه كالاهاي صنعت فلزات اساسي طي دوره زماني مورد بررسي، داراي نوسان مي باشد. بر اساس شاخص پلان تجاري نيز نتايج مشابهي به دست آمده، به طوري كه گروه كالايي كه قادر به كسب با حفظ موقعيت رقابتي در كل دوره زماني مورد بررسي شده باشد، مشاهده نشده است.
سرانجام، بر اساس شاخص سهم پايدار بازار كه عملكرد رقابتي گروه كالاهاي عمده صادراتي را در بازارهاي هدف هر كالا نشان مي دهد،‌اثر رقابتي ايران در بازارهاي هدف عموما پايدار نبوده و در اكثر موارد، تغييرات متناوب در ميزان اين اثر مشاهده شده است. اين نتايج احتمالا ناشي از عدم توجه كافي به عوامل موجد مزيت رقابتي نظير كيفيت، كارآيي و نوآوري، مصرف زياد داخلي، افزايش قيمت عوامل توليد و بهاي تمام شده محصول مي باشد. با توجه به نتايج به دست آمده، براي ارتقا و حفظ سهم صادراتي گروه محصولات فلزات اساسي، تكيه صرف بر مزيت هاي نسبي كافي نمي باشد و بايد مزيت هاي رقابتي مورد توجه قرار گيرد.
 
كليد واژه: مزيت رقابتي، شاخص مزيت نسبي صادرات (RXA)،‌ شاخص مزيت نسبي تجارت (RTA)، شاخص پلان تجاري (TM)، شاخص سهم پايدار بازار (CMS)، صنايع فلزات اساسي، ايران

 

:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf  ::
 

منيع :   پژوهشهاي اقتصادي- شماره 2  تابستان 1388