محور : اقتصاد ایران
نجارزاده رضا,عاقلي كهنه شهري لطف علي,شقاقي شهري وحيد
اتخاذ سياستهاي مناسب براي كاهش كسري تجاري از جمله اهداف و برنامه هاي اصلي سياستگذاران اقتصادي محسوب مي گردد. با اين حال، ارتباط متقابل كسري بخش تجارت خارجي با متغيرهاي كلان اقتصاد نظير رابطه مبادله و نرخ ارز بر پيچيدگي مطالعات مربوطه افزوده است. لذا شناسايي اين ارتباط و تاثير و تاثر ميان آنها، نحوه اتخاذ و تدوين سياستهاي كلان اقتصادي را براي نيل به تعادل در بخش خارجي شفاف تر مي نمايد. مقاله حاضر نيز با هدف شناخت روابط متقابل بين كسري بخش تجارت خارجي با رابطه مبادله و نرخ ارز واقعي در اقتصاد ايران، درصدد است مكانيسم اثرگذاري كسري بخش خارجي را در بلندمدت و كوتاه مدت با بهره گيري از الگوي تصحيح خطاي برداري ساختاري طي سالهاي 1338-84 مورد بررسي قرار دهد.
نتايج بيانگر وجود رابطه تعادلي بلندمدت بين كسري بخش خارجي با رابطه مبادله است، به طوري كه رابطه مبادله با داشتن ضريب -18.86 تراز تجاري را تحت تاثير قرار مي دهد. همچنين يك ارتباط معني دار بلندمدت بين نرخ ارز واقعي و تراز تجاري طي دوره مورد بررسي تاييد مي گردد، به طوري كه كاهش ارزش پول در اقتصاد ايران با ضريب 1.33 توانسته تراز تجاري را طي دوره مورد بررسي بهبود بخشد. همچنين، براي دستيابي به روابط كوتاه مدت و مشخص نمودن ضريب سرعت تعديل متغير كسري بخش تجارت خارجي از الگوي تصحيح خطاي برداري استفاده شد كه طبق نتايج به دست آمده، ضريب بالاي سرعت تعديل اين متغير در قبال هر گونه عدم تعادل و انحراف از سطح تعادلي بلندمدت در دوره اول، بيانگر اين است كه هرگونه عدم تعادلي در معادله كسري بخش تجارت خارجي به سرعت برطرف مي گردد.
كليد واژه: كسري بخش تجارت خارجي، رابطه مبادله، نرخ ارز واقعي، الگوي تصحيح خطاي برداري ساختاري
:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf ::
منيع : پژوهشهاي اقتصادي- شماره 2 تابستان 1388