محور : سخنان اقتصادی(در باره سخاوت و جوانمردى و جود و بخشش) - گردآورنده : نویسنده وبلاگ
مصباح الشريعه حضرت صادق عليه السّلام فرمود. سخاوت از صفات و از اخلاق پيامبران است و اساس و پايه ايمان و مؤمن غير سخى نميشود و همانا سخاوتمند داراى يقين و همت بلند است چون سخاوت شعاع نور يقين است و كسى كه داراى هدف ارزشمندى باشد هر چه بذل و بخشش كند براى او آسان است
و پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله فرمود سخاوت و بخشش با سرشت دولت خدا آميخته است و سخاوت بذل و گذشت از هر چيز محبوب است كه حد اقل آن دنيا است (يعنى سخاوت به بذل جان و فرزند هم محقق مىشود) يكى از نشانههاى سخاوت اين است كه اهميت ندهد به دنيا و زندگى آن كه چه كسى آن را مىخورد و چه كسى رياست مىكند؟ مؤمن است يا كافر- مطيع است يا غير مطيع و عاصى شريف و ارزنده است يا پست و بىارزش (اساسا در فكر دنيا و رياست آن نيست ولى مراقب انجام وظيفه هست) خود گرسنه ميماند و ديگرى را اسير ميكند. خود برهنه ميماند و ديگرى را ميپوشاند و بديگران ميبخشد ولى از پذيرش عطا و بخشش ديگران امتناع دارد انعام و احسان مينمايد و توقع احسان ندارد و اگر مالك تمام دنيا باشد خود را اجنبى دانسته و مالك نمىبيند و اگر تمام آن را در راه خدا انفاق كند و در يك لحظه همه را بذل نمايد بهيچ وجه احساس ناراحتى ندارد.
رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمود. شخص سخاوتمند بخدا نزديك و بمردم نزديك و به بهشت نزديك است است و از آتش دور است و شخص بخيل از خدا بدور و از مردم بدور و از بهشت بدور و بآتش نزديك است. و بآن انسانى سخاوتمند گفته مىشود كه در راه طاعت الهى و براى خدا بخشش كند گر چه يك قرص نان و يا يك شربت آب باشد. پيامبر اسلام (ص) فرمود سخاوت بايد از ملك خود باشد و براى خدا باشد ولى آن كس كه در معصيت خدا صرف مال و اسراف مينمايد سخط و خشم الهى را با خود حمل ميكند و چنين شخصى نسبت بخود بخيلترين مردم است تا چه رسد به ديگران چون از هواى نفسش پيروى و از دستور خدا تخلف و تمرد نموده (و نه تنها به خودش هيچ نفعى نرسانده بلكه خود را در معرض سخط و غضب الهى قرار داده است) خداوند ميفرمايد.
وَ لَيَحْمِلُنَّ أَثْقالَهُمْ وَ أَثْقالًا مَعَ أَثْقالِهِمْ عنكبوت 13 بارهاى سنگينى را حمل نموده و بارهاى سنگين ديگرى با بارهاى خود حمل مىنمائيد.
پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله فرمود. فرزند مغرور آدم مرتب ميگويد ملك من. ملك من. مال من. مال من. اى بيچاره كجا بودى تو؟ آن وقتى كه ملك بود و تو اصلا نبودى. و آيا براى تو جز آنچه خوردهاى كه از بين رفته و يا پوشيدهاى كه آنهم كهنه و پوسيده شده و يا آنچه صدقه دادهاى و باقى گذاشتهاى براى خود. آيا غير اينها چيزى براى تو هست؟ و آنچه كه بعنوان صدقه دادهاى معلوم نيست آيا موجب رحمت و مغفرت تو باشد يا موجب عقاب و عذاب تو؟ بنا بر اين خوب فكر كن كه مال ديگران در نظر تو محبوبتر از مال خودت نباشد.
امير مؤمنان عليه السّلام فرمود. آنچه كه پيش فرستاده شده و انفاق شده براى صاحبان ملك است و آنچه كه بماند براى وارثها است. و آنچه كه اكنون در دست تو جز مغرور شدن و فريب خوردن به آن چيزى عائدت نميشود. چقدر ميخواهى سعى و كوشش داشته باشى در طلب دنيا؟ و تا كى ميخواهى ادعاى واهى بنمائى؟ آيا ميخواهى خود را فقير و ديگران را غنى سازى؟
منبع : بحار الانوار-ترجمه جلد 67 و 68، ج2،