محور : اقتصاد ایران
عبدالملكي حجت اله*,اكبري نعمت اله,آقايي كيومرث
 
* دانشگاه اصفهان
 
 در تحليل هاي کاربردي اقتصاد خرد، نحوه تصميم گيري بنگاه ها به منظور تعيين مکان فعاليت توليدي، يکي از مسايل حايز اهميت است. از سوي ديگر، با توجه به نبود اطلاعات کامل در محيط واقعي اقتصاد و کمبود منابع توليد، بررسي ميزان مزيت مناطق مختلف کشور در خصوص انواع فعاليت هاي توليدي به منظور جهت دهي و تشويق فعاليت هاي بخش خصوصي و بهبود تخصيص منابع از اهميت خاصي برخوردار است. بدين جهت و به لحاظ نظري و کاربردي، دو مساله اساسي قابل طرح است. اول، با توجه به گستره وسيع نظريات مطرح شده در اين حوزه و تاکيد هر يک از اين نظريه ها بر جنبه اي از مساله (هزينه هاي توليد، دسترسي به امکانات و جز اين ها)، چگونه مي توان يک مبناي نظري جامع براي تحليل هاي کاربردي مزيت سنجي فراهم نمود؟ دوم، با توجه به اين مبناي نظري جامع، در خصوص اقتصاد ايران ميزان مزيت استان هاي کشور براي توسعه فعاليت هاي مختلف توليدي چگونه است؟ در اين پژوهش، با هدف پاسخگويي به اين پرسش ها، ابتدا به بررسي نظري و تحليل محتواي نظريه هاي مزيت سنجي پرداخته و تلاش نموده ايم يک چارچوب نظري جامع ارايه نماييم. در ادامه و در پاسخ به پرسش دوم و با توجه به تاکيد الگوي جامع بر تاثير معيارهاي متعدد در تعيين درجه مزيت و انتخاب محل مناسب، روش تصميم گيري چند معياره به عنوان روش منتخب و تکنيک هاي تاکسونومي عددي وزني و فرآيند تحليل سلسله مراتبي به عنوان تکنيک هاي منتخب را مورد بررسي و تحليل قرار داده ايم. در بخش کاربردي، با تعيين عوامل 25 گانه موثر بر مزيت سنجي 33 بخش توليدي در 30 استان کشور و با تعيين ضريب اهميت هر عامل در خصوص هر فعاليت توليدي، ميزان مزيت استان هاي مختلف کشور براي هر يک از 33 بخش توليدي را با استفاده از دو تکنيک مورد نظر محاسبه کرده و مورد تحليل قرار داده ايم. ميانگين ضريب همبستگي نتايج در دو روش، 0.87 به دست آمد که نشان دهنده قابليت بالاي جانشيني دو تکنيک تاکسونومي عددي وزني و فرآيند تحليل سلسله مراتبي در تحليل هاي مزيت سنجي است.
 
كليد واژه: اقتصاد منطقه اي، مزيت سنجي، روش هاي تصميم گيري چند معياره، فرآيند تصميم گيري سلسله مراتبي (AHP)، تحليل تاکسونومي عددي

:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf  ::

منيع : پژوهشهاي اقتصادي ايران- شماره 38  بهار 1388