محور : اقتصاد
 
بهبودي داوود,اصغرپور حسين,ممي پور سياب
 
 مروري بر متون رشد اقتصادي نشان مي دهد كه سرمايه انساني، دانش و پيشرفت تكنولوژي از عوامل مهم تاثيرگذار بر رشد اقتصادي محسوب مي شوند. نتايج مطالعات نشان مي دهد كه در كنار اين عوامل، فراواني منابع طبيعي نيز نقش به سزايي در رشد اقتصادي كشورها داشته و بسته به شرايط اوليه كشورها، آثار متفاوتي از خود برجاي گذاشته است. در اين پژوهش برآنيم تا با استفاده از روش داده هاي تابلويي، رابطه ميان فراواني منابع طبيعي و سرمايه انساني با رشد اقتصادي را در دو گروه كشورهاي صادركننده اصلي نفت خام (اقتصادهاي نفتي) و كشورهاي ديگر صادرکننده نفت خام (اقتصادهاي غيرنفتي) در دوره 1970-2004 مورد بررسي قرار دهيم. يافته ها نشان مي دهد سرمايه گذاري فيزيکي و درجه باز بودن اقتصادي تاثير مثبت و مخارج دولتي و فراواني منابع طبيعي تاثير منفي بر رشد اقتصادي هر دو گروه از کشورهاي مورد بررسي داشته است، درحالي که تاثير سرمايه انساني بر رشد اقتصادي كشورهاي گروه «الف» (اقتصادهاي نفتي) منفي و براي گروه «ب» مثبت بوده است. از اين رو مي توان استدلال كرد كه سرمايه انساني از عوامل اصلي کندي رشد اقتصادي اقتصادهاي نفتي نسبت به کشورهاي ديگر صادرکننده نفت است که در اين کشورها استفاده نامناسب از فراواني منابع طبيعي و اتکاي بيش از حد به درآمدهاي حاصل از صادرات نفت، باعث پايين نگه داشته شدن و ناديده گرفتن عامل سرمايه انساني شده، از اين رو اين کشورها به رغم داشتن منابع طبيعي بسيار، رشد اقتصادي پايدار و بالايي را تجربه نمي کنند.
 
كليد واژه: رشد اقتصادي، فراواني منابع طبيعي، سرمايه انساني، کشورهاي صادرکننده نفت، داده هاي تابلويي

:: مشاهده متن کامل مقاله در قالب فرمت pdf  ::

منيع : پژوهشهاي اقتصادي ايران- شماره 40  پاييز 1388