محور : الگوهاي اقتصادي امام علي (ع)     گردآورنده : نويسنده وبلاگ


خاموش كردن چراغ بيت المال‏

بسيارى در اموال خود احتياط مى‏كنند، اما در ابزار و وسائل ديگران دقت ندارند، و در مصرف بيت المال احتياط لازم را نمى‏كنند، درصورتى كه مسئوليت الهى و مردمى آن فراوان است.

حضرت اميرالمؤمنين على عليه السلام نسبت به حفظ ونگهدارى ومصرف بيت المال كمال دقت و احتياط را داشت،

در هواى سرد با يك حوله شخصى خود را مى‏پوشاند و در حالى كه از سرما مى‏لرزيد از بيت‏المال استفاده نمى‏كرد.

شمشير خود را فروخت تا مخارج خانواده را تأمين كند.

وقتى يكى از دخترانش براى روز عيد گردن‏بندى از بيت‏المال را به عاريت گرفت، ناراحت شد و كليددار بيت‏المال را مورد نكوهش قرار داد.

كشفى حنفى نقل مى‏كند :

در يكى از شب‏هاى آغازين خلافت، امام على عليه السلام چراغى را در اطاق بيت المال روشن كرده مشغول محاسبات لازم بودكه طلحه و زبير بر حضرت اميرالمؤمنين على عليه السلام سلام كرده، وارد شدند و گفتند:

با شما كارى داريم.

امام فرمود :

آيا مربوط به حكومت و امور مسلمين است يا به امور شخصى شما ارتباط دارد؟

پاسخ دادند : امور شخصى خودمان است.

امام على عليه السلام چراغى را كه از بيت‏المال در مقابلش روشن بود خاموش، و چراغ ديگرى را روشن كرد.

پرسيدند : چرا اينگونه عمل كردى ؟

حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام پاسخ داد :

روغن چراغى كه روشن بود از بيت‏المال، و كار شما شخصى بود، روا نبود كه روغن چراغ بيت‏المال در مصارف شخصى قرارگيرد، اما روغن اين چراغ از اموال شخصى من است.

حال هر مقدار كه مى‏خواهيد از مسائل شخصى خود بگوئيد.

طلحه و زبير به يكديگر نگاهى كردند و گفتند :

برويم، اين مرد به راه دين مى‏رود، و با ما معامله‏اى نخواهد كرد.(*)

* -  مناقب مرتضويه ص 356، كشف حنفى - و - مناقب ابن شهرآشوب ج 2 ص 110 - و - بحارالانوارج 41 ص 116 - و - تهذيب شيخ طوسى ج 10 ص 151 - و - مجموعه ورام ج 2 ص 3 - و - الوافى ج 2 ص 81 - و - حديقةالشيعة ص 324 - و - خزينة الجواهر ص 306

منبع : الگوهاى رفتارى ‏جلد 3 «امام على (ع) و اقتصاد» - محمد دشتي رحمه الله عليه