محور : الگوهاي اقتصادي امام علي (ع) گردآورنده : نويسنده وبلاگ
در سيستم حكومتى امام على عليه السلام كنترل و نظارت يكى از اساسىترين محورهاى مديريت سياسى به حساب مىآمد كه كار قضاوت و فرمانداران و استانداران و ديگر كارگزاران حكومتى را به وسيله نيروهاى مؤمن ارزيابى مىفرمود، و سريع و به مورد عكسالعمل نشان مىداد.
الف - نظارت بربازار
امام على عليه السلام از نظر اقتصادى، بازار شهرها را با حضور نيروهاى اطلاعاتى زير نظر داشت تا به مردم ستم روا ندارند، و با گران فروشى و احتكار اساس نظام را تضعيف نكنند.
ابن هرمه، از نيروهاى اطلاعاتى حضرت اميرالمؤمنين على عليه السلام در بازار اهواز بود كه اسير نفس شد و از بازاريان رشوه گرفت.
وقتى اين خبر به امام على عليه السلام رسيد او را عزل كرده و به حاكم اهواز نوشت :
او را زندانى كند، موهاى سرش را بتراشد و روزهاى جمعه 35 تازيانه بر او بزند، و او را در شهر بگرداند.
و هر كس از او شكايتى دارد رسيدگى وازاموال ابن هرمه بپردازد، و چون زندانيان را به بيرون زندان براى گردش و هواخورى مىبرند او را نبرند و جز به هنگام نماز زنجير از پاهاى او در نياورند،
و دستور فرمود تا حقوق ابن هرمه را از ديوان دولتى قطع كند.(1)
ب - بخشنامه براى كنترل و نظارت بر بازار
حضرت اميرالمؤمنين على عليه السلام خود در حالى كه تازيانهاى در دست داشت در بازار راه مىرفت و كم فروشان و خلافكاران اقتصادى را مجازات مىكرد، و بخشنامهاى براى استانداران خود فرستاد كه بازار را كنترل و محتكرين را مجازات كنند.(2)
پی نوشت ها :
1- مستدرك الوسائل ج 3 ص 207
2 - دعائم الاسلام ج 2ص 36
منبع : الگوهاى رفتارى جلد 3 «امام على (ع) و اقتصاد» - محمد دشتي رحمه الله عليه