بهبودي داوود*,منتظري شوركچالي جلال
 
* گروه اقتصاد، دانشگاه تبريز
 
 

با توجه به اهميت بهره ‌وري کل عوامل (TFP) و نقش تاثيرگذار آن بر رشد اقتصادي، در مطالعه حاضر تلاش شده است بهره ‌وري کل عوامل در ايران با استفاده از چارچوب حسابداري رشد طي دوره 1387-1345 مورد بررسي قرار گيرد.
نتايج تجربي تحقيق ضمن تاييد فرضيه بازدهي ثابت نسبت به مقياس در ايران و تعيين سهم 62 درصدي براي سرمايه فيزيکي از توليد، نشان داد، روند نرخ رشد TFP ايران طي دوره مورد مطالعه مثبت با شيب بسيار اندک 0.04 درصدي بوده است. در ضمن بر خلاف مباني نظري، محاسبه TFP بر اساس دو چارچوب سولو (1957) و هال و جونز (1999) نشان داد که لحاظ کردن سرمايه انساني در مدل رشد هال و جونز نتوآن استه است بر قدرت توضيحي مدل سولو، در تجزيه منابع رشد و TFP در ايران بيافزايد. علاوه بر اين، نتايج تحليل حساسيت نرخ رشد TFP نسبت به تغييرات سهم سرمايه فيزيکي از توليد نشان مي ‌دهد به دليل عدم هماهنگي بين نرخ رشد سرمايه فيزيکي و انساني همواره سهم سرمايه فيزيکي از توليد، از مقدار بهينه خود دور بوده است. از اين رو مهمترين توصيه هاي سياستي اين مطالعه آن است که ضمن توجه کافي مديريتي به رشد TFP، هماهنگي ساختار آموزشي با محيط هاي کسب و کار، استفاده از نيروهاي ماهر و آموزش ديده در مشاغلي که در آنها تخصص دارند، هماهنگي لازم بين نرخ رشد سرمايه انساني و سرمايه فيزيکي، با هدف نيل به سطح بهينه TFP صورت گيرد.
 
كليد واژه: رشد اقتصادي، سرمايه، سرمايه انساني، بهره‌ وري کل عوامل، حسابداري رشد