باتوجه به همه فوایدکارآفرینی،بسیارمهم خواهدبودکه آن ازسوی جوامع وملتها موردتوجه جدی واقع گردیده تاازکارکردهای آن درجهت برون رفت ازبرخی ازمعضلات بحران گونه ومخرب که بنیان های حیات اجتماعی ملتها راموردتعدی وتعرض وتهدیدقرارداده استفاده گردد.به همین منظورازطریق القای روح کارآفرینی درهمه سطوح جامعه وفراگیری وتسری آن به همه لایه ها وبخشها میتوان حیات دوباره درکالبدجامعه دمید.

باتوجه به فراوانی ظرفیت های انسانی وفیزیکی که دربسترخانوارهای ایرانی نهفته شده است وباعنایت به اینکه ایران سرزمین پهناوری بامختصات وویژگی های خاص نظیربهره مندی ازمنابع بی بدیل وفرصت های انسانی مستعد ومتعالی میباشدکه دربطن خانواده های ایرانی حضوروظهورمی یابندلزوم توجه به کسب وکارهای خانگی توجه بیشتری رامی طلبدتابعنوان یکی ازراهکارهای مفید وچندمنظوره درراه اعتلا وشکوفایی اقتصادی جامعه وخانواده ها ونیزافزایش رفاه وکیفیت زندگی اجتماعی ونیز جلوگیری کننده ازپاره ای ازمصایب ومشکلات بسیاربغرنج که شالوده های حیات اجتماعی وفرهنگی جامعه رانشانه رفته وباعث انشقاق وگسستگی پیوندهای اجتماعی میگردد تلقی شود.

نگاهی به آمارهاوواقعیت های موجوددرجامعه ایرانی نظیرمحوریت وجایگاه والای خانواده درنظام ارزشی واجتماعی،تعدادقابل توجه وروبه تزایدفارغ التحصیلان دانشگاهی وجویای نام ومتقاضی کار،اشتیاق وعلاقه وتوانمندی زایدالوصف زنان ایرانی،معضلات وپیامدهای ناشی ازمهاجرت بی رویه به شهرها،بالارفتن سطح زندگی واحساس نیازبه کارکردن همه اعضای خانواده،نیازبهدرکنارهم بودن و...همه وهمه گواه اهمیت وتوجه بیشتربه ایجادکسب وکارهای خانگی میباشد که باید بعنوان یک الزام درنظرگرفته شود.

باتوجه به تعریف کسب وکارخانگی که درآن به هرنوع فعالیت اقتصادی قابل انجام درمحل سکونت بااستفاده ازامکانات ووسایل منزل اشاره میشوددرادامه برخی ازنکات وموارددرخصوص اهمیت وکارکردهای این قسم ازکسب وکاربرشمرده میشود:

لازم به ذکراست برخلاف تصوررایج این نوع کسب وکارها نه تنهامختص بانوان وزنان نمی باشدبلکه توسط آن ظرفیتی فراهم میگرددتاازطریق بکارگیری ایده ها واستفاده بهینه ازفرصتها ی محیطی توسط همه اعضای خانواده اشتغال مولدبرای همه آنان ایجادگردد.لذابافرض چنین ادعایی میتوان اهم تاثیرات اقتصادی واجتماعی آن رابه شرح ذیل بیان نمود:

1-ایجاداشتغال بالا وکمک به حل معضل بیکاری درجامعه

2-کاهش رفت وآمدها وترددهای شهری وبین شهری وپیشگیری ازحوادث رانندگی ونیزحل معضل ترافیک شهری وجلوگیری ازهدررفت وقت شهروندان وتبعات ومشکلات برآمده ازراهبندانها نظیرفرسایش اعصاب وپیامدهای رفتاری وروانی

3-ارتقاوبهبودکیفیت زندگی ورشدشاخص های اقتصادی خانواده ها وکسب درآمدبیشتربرای انجام زندگی بهتر

4-اختصاص زمان بیشتربه خانه وخانواده ورسیدگی به مسایل وموضوعات خانوادگی ازقبیل تربیت وپرورش فرزندان وایجادتوازن میان کاروزندگی خانوادگی

5-کاهش نشت اقتصادی محلی به مناطق دیگروکمک به رشداقتصادی پایدارمحلی وایجاد تعادل وتوازن درطبقه بندیهاودسته بندی های اجتماعی

6-این نوع کسب وکارهابرای افراددارای مشکلات جسمی وفیزیکی وافرادی که درمکانهای دورافتاده وکمتربرخوردارزندگی میکنندبسیارمناسب میباشدوهمچنین برای زنانی سرپرست خانوار

7-گزینه خوبی برای کسب وکارهای مبتنی برتکنولوژیهای نوظهورنظیرکسب وکارهای الکترونیکی واینترنتی بوده وازنظرامکان راه اندازی آسانتر ودربرخورداری ازمنابع موجودوارزان واجتناب ازهزینه های بسیارگران تهیه فضاهای اداری وتجاری مناسب است

8-کسب وکارهای خانگی مناسب برای مقتضیات محیطهای سنتی بویژه برای فعالیت بانوان درجامعه میباشد

9-این نوع کسب وکارهادرکاهش آلاینده های هواونیزصرفه جویی درمصرف انرژی وسوخت بسیارحایزاهمیت بوده وهمچنین درکاهش ناامنی های اجتماعی نقش فزاینده ای ایفا می نماید

10-کسب وکارهای خانگی درآموزش کودکان وفراگیری آنان نسبت به مهارتهای کسب وکاروکارآفرینی کودکان وهمچنین نهادینه شدن فرهنگ متعالی کاردرجامعه تاثیربه سزایی داشته وتجلی گاه تاثیرات کارتیمی ومشارکتی مانند افزایش تعهد ومسئوولیت پذیری و...

باتوجه به فوایدبرشمرده شده وباعنایت به اینکه تقریبا بیشترمشاغلی که دربیرون ازخانه قابل انجام است درخانه نیزمیتوانندایجادوراهاندازی گردندونظربه تغییرماهیت بسیاری ازکسب وکارها ونقش تکنولوژی اطلاعات درتسریع انجام کسب وکارهای جدید،بسیارعاقلانه ومنطقی واقتصادی خواهدبودتابه ظرفیتهای موجوددراین بخش بعنوان هسته بنیادین وسلول اجتماع،ازسوی دست اندرکاران باهدف اجرایی نمودن "خانواده کارآفرین بسترایجادجامعه کارآفرین" توجه لازم مبذول گردد.

لذاپیشنهادمیگردد نهادهای آموزشی ومتولیان امورفرهنگی جامعه پاپیش نهاده درجهت ترویج وتشویق شهروندان اقدامات لازم رامبذول داشته تافرهنگ کاروکارآفرینی درباورها واعتقادات آحادجامعه ریشه دوانده وبعنوان یک ارزش تلقی گردد.ضمن آنکه درپیشبرداین مهم نبایدنقش بی بدیل رسانه ها مخصوصارسانه ملی وارباب جراید ومطبوعات نادیده انگاشته شود.

ازدگرسوی به جهت فراهم آمدن امکان اجرای این نوع ازکسب وکارهاجای تعمق داردتاازسوی متولیان امرمسکن الگوهای مناسب مسکن ازجمله طراحی "یک اتاق کوچک کار"درمنازل مسکونی پیش بینی وپیشنهادگرددتاخانوارهاباطیب خاطردرمحل سکونت خودبه انجام کسب وکارهیشان بپردازند.

درخاتمه گوشزد میگردد از سوی شهرداری ها و دیگر نهادهای مسئول و مرتبط باید بازارچه های مناسب کارآفرینی و نمایشگاههای منطقه ای وفصلی و با برپایی جشنواره های متعدد جهت عرضه محصولات وخدمات کارآفرینان خانگی در نظرگرفته شودتاازطریق معرفی دستاوردهای خانواده ها،به افزایش توان رقابتی آنان کمک گردد.

نویسنده:سیدنبی اله حسینی

مدرس کارآفرینی دانشگاه