به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از هفته نامه برنامه، با توجه به نتایج بررسی‌های انجام شده برخی علل و عوامل زیاندهی شرکت‌های دولتی را می‌توان در قالب زیر دسته‌بندی کرد :

وجود عوامل محدود کننده در استفاده مطلوب از ابزارهایی که مدیریت به طور معمول باید برای جلوگیری از زیاندهی و به دنبال آن سودآوری شرکت یا موسسه مربوط از آنها استفاده کند از جمله عواملی است که در زیاندهی و عدم کارآیی شرکت نقش بسزایی دارد .

* ساز و کار قیمت‌گذاری کالاها و خدمات
وجود تورم، افزایش سطح دستمزدها، وجود مشکلاتی در زمینه تهیه مواد اولیه و قطعات یدکی، عدم استفاده از ظرفیت کامل تولید و در نتیجه تولید کمتر از سطح مطلوب و به دنبال آن افزایش هزینه‌های ثابت و متغیر و بسیاری از عوامل دیگر ما در مجموع باعث افزایش قیمت تمام شده کالاها و خدمات نسبت به قیمت فروش آنها می‌شوند .

* عدم برخورد قاطع با سوء مدیریت‌های مالی _ اجرایی
ایرادهای مسایل مطرح شده توسط حسابرسان و بازرسان قانونی در گزارشهای حسابرسی و بازرسی قانونی شرکت‌های دولتی که برای طرح و تصویب تقدیم مجامع عمومی آنها می‌شود حداکثر موارد به نحو مطلوب مورد توجه قرار ندارد و اقدام‌ها و تکالیف لازم در موارد مطرح شده برای بهبود ساختار مالی و اداری شرکت‌ها مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. بنابراین، این امر خود سبب تداوم سوء مدیریت و عدم بهبود عملکرد شرکت‌های مزبور می‌شود .

* بهره‌وری پایین و عدم کارآیی عوامل تولید
مدیریت صحیح و منطقی عوامل تولید می‌تواند نقش بسزایی در کاهش هزینه‌های تولید و به تبع آن کاهش قیمت تمام شده‌ محصول و در نتیجه افزایش بهره‌وری و سودآوری شرکت داشته باشد .

* عدم ترکیب بهینه داراییها
ترکیب دارایی‌ها یا به عبارتی، سهم دارایی‌های ثابت و جاری در مجموع دارایی‌ها جزء عواملی است که برای تحقق اهداف شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی در اختیار مدیریت این شرکت‌ها قرار دارد .
به طوری که انتخاب مناسب و ترکیب بهینه دارایی‌های جاری و ثابت می‌تواند در سودآوری کوتاه مدت و دراز مدت تاثیر زیادی داشته باشد .

* عدم استفاده از مازادهای مالی
استفاده از مازادهای مالی برای سرمایه‌گذاری بیشتر در شرکت‌ها یک سیاست مناسب برای دستیابی به رشد و توسعه عملیات شرکت است .

* عدم ترکیب بهینه عوامل تولید
استفاده بیش از حد نیروی کار (تراکم نیروی انسانی) که در شرکت‌های دولتی به طور معمول وجود دارد یا انباشت سرمایه‌ در قالب انواع دارایی‌ها یکی از علل مهم افزایش زیان یا کاهش سود شرکت‌های دولتی است .

* پیچ و خم‌های مدیریت و تقابل با قوانین و مقررات
شرکت‌های دولتی یا وابسته و تابع (اعم از سودده، زیانده و سر به سر ) با مجموعه‌ای از مسایل مختلف رو به رو هستند که اهم آنها منابع انسانی، قوانین و مقررات محاسباتی و مالی، ساختار تشکیلاتی، وظایف و ارتباط با دستگاه‌های مختلف و نظایر آنها است .

* تفکر حاکم بر شرکت‌های دولتی زیانده
یکی دیگر از دلایل زیاندهی شرکت‌های دولتی، تفکر حاکم بر آنهاست .
به گزارش هفته‌نامه برنامه، بدین معنا که در بسیاری از آنها با توجه به نظریه رفاه عمومی و اجتماعی، تفکر اقتصادی، بازرگانی، تجاری و انتفاعی (صرف نظر از تمایل یا عدم تمایل یا ارادی و غیر ارادی مدیران آنها) حاکم نیست .

* عدم استفاده از فناوری‌های جدید و پیشرفته و تکنیک‌های مدیریتی مناسب
به دلیل عدم استفاده از تکنیک‌های مدرن مدیریتی، چنانچه در شرکتی محصول زیاندهی وجود داشته باشد، به دلیل عدم وجود روشهای شناسایی و حذف محصول زیانده، شرکت به سوی زیاندهی بیشتر سوق می‌یابد .

*مدیریت و نظارت ضعیف
بحث مدیریت و نظارت به عنوان یکی از مشکلات ساختاری بدین صورت مطرح می‌شود که نظارت‌های به عمل آمده به خصوص از طرف مجامع عمومی در شرکت‌های دولتی در حدی نیست که یک سهامدار بخش خصوصی بر اموال خود انجام می‌دهد . ضمن آنکه مدیریت هم مجهز به روشهای علمی و به روز نیست یا در صورت مجهز بودن به روشهای علمی، تمایلی به استفاده از آنها ندارد و در عمل مدیریت درآمد و هزینه یا اصل فایده _ هزینه را اعمال نمی‌کند و از این رو، هزینه‌ها در برخی از حیطه‌ها غیرقابل کنترل و بیش از حد افزایش می‌یابد که این نیز در نهایت منجر به زیان شرکت می‌شود .

* عدم استفاده از تکنیک‌های سیستم اطلاعات مدیریت و بهای تمام شده
اغلب شرکت‌های دولتی با استناد به گزارشهای حسابرسی آنها، فاقد سیستم بهای تمام شده و هزینه یابی محصولات و خدمات و همچنین سیستم اطلاعات مدیریت مناسب و متناسب با حجم تشکیلاتی خود هستند .

* تداخل ساختار مالکیتی _ مدیریتی شرکت‌های دولتی و عدم تفکیک آنها .

برگرفته از: خبرگزاری فارس