تاريخ : جمعه 11 فروردین 1391 | 5:44 PM | نویسنده : قاسمعلی
نقش پشتیبان عملکرد
عملکرد پشتیبان عملیات و فرایند های کسب وکار بسیار ضروری است . این عملکرد جمع آوری ، ثبت ، ذخیره سازی و پردازش اولیه داده ها را انجام می دهد. سیستم های اطلاعاتی از عملیات و فرایندهای کسب وکار به طرق زیر پشتیبانی می نمایند :
عملکرد پشتیبان عملیات و فرایند های کسب وکار بسیار ضروری است . این عملکرد جمع آوری ، ثبت ، ذخیره سازی و پردازش اولیه داده ها را انجام می دهد. سیستم های اطلاعاتی از عملیات و فرایندهای کسب وکار به طرق زیر پشتیبانی می نمایند :
- ثبت وذخیره داده های فروش ، داده های خرید ، داده های سرمایه گذاری ، داده های حقوق و دستمزد و سایر داده های حسابداری .
- پردازش داده ای حسابداری در بیانیه های درآمد ، موجودی ، گزارشات مدیریتی وسایر اشکال اطلاعات مالی.
- ثبت وذخیره سازی داده های موجودی ، داده های تعمیر و نگهدار تجهیزات ، داده های زنجیره تامین و سایر سوابق عملیات / تولید.
- پردازش داده های عملیاتی به برنامه های زمان بندی تولید ، کنترل گرهای تولید ، سیستم های موجودی و سیستم های ناظر بر تولید .
- ثبت وذخیره سازی داده های کارکنان ، داده های حقوق ، سوابق کارکنان وسایر اطلاعات منابع ا نسانی
- پردازش اطلاعات منابع انسانی به گزارشات مربوط به کارآیی
- ثبت وذخیره سازی داده های بازار، مشخصات مشتری، تاریخچه خرید مشتری، داده ها تحقیق بازار ، داده های تبلیغات و سایر داده های بازاریابی.
- پردازش داده های بازاریابی به گزارشات تبلیغات، برنامه های بازاریابی و گزارشات فروش.
- ثبت و ذخیره سازی داده های هوشمندی تجاری BI) ) ، داده های تحلیل رقیب ، داده های صنعت ، اهداف شرکت و سایر سوابق مدیریت استراتژیک.
- پردازش سوابق مدیریت استراتژیک به گزارشات صنعت ، گزارشات سهم بازار و بیانیه های ماموریت شرکت.
- به کار گیری اطلاعات فوق برای پیاده سازی، کنرل ونظارت بر برنامه ها ، استراتژی ها ، تاکتیک ها ، محصولات جدید ، مدل ها و مخاطرات جدید کسب وکار.
نقش پشتیبان تصمیم گیری
عملکرد پشتیبان تصمیم گیری کسب وکار ، یک گام فراتر می رود . این عملکرد به کاربران امکان می دهد تا پرسش هایی مانند :” اگر ... چه خواهد شد ؟ “ ، اگر قیمت را 5% افزایش دهیم ، چه خواهد شد ؟ و ... را مطرح نمایند . ابزار الکترونیک و رایج کسب وکار صفحه گسترده یا spread sheet است ، اما این ابزار کاربر پسند نمی باشد . اغلب برنامه های پیچیده از ابزارهای مختلف آماری برای تصمیم گیری استفاده می نمایند.
نقش پشتیبان استراتژیک
سیستم های اطلاعاتی می توانند از جایگاه رقابتی شرکت پشتیبانی نمایند . بدین منظور سه تحلیل ذیل مورد توجه قرار می گیرد:
1- این سیستم ها می توانند راه کارهایی را برای کاهش هزینه مدیریت کارآیی ارائه دهند.
2- همه شرکت های موفق یک یا دو عملکرد کسب وکار دارند که می توانند بهتر از سایر رقبا انجام دهند . به این
عملکردها ، شایستگی های محوری می گویند.اگر شایستگی های محوری در دراز مدت فوائد قابل ملاحظه ای برای
شرکت داشته باشند ، به مزیت رقابتی تبدیل می شوند. مثال هایی از مزیت رقابتی عبارتند از: پیشرو بودن در کیفیت محصول، نام تجاری و شهرت شرکت، تکنیک های تولید ارزان، حق امتیاز، انحصارطلبی، تیم کارکنان ومدیریت کارآمد. سازمانی موفق خواهد بود که بتواند در مقابل تغییرات مزیت های مورد نظر خود را بیابد.
3- اغلب سیستم های اطلاعاتی از مزایای رقابتی پشیبانی می نمایند. سرعت تغییرات سبب می شود تا دسترسی به اطلاعات در محیط رقابتی بسیار حائز ا همیت باشد . سیستم های رقابتی از مزیت های رقابتی پایدار پشتیبانی می کنند . در واقع سیستم اطلاعاتی خود یک مزیت رقابتی محسوب می شود.
سیستم اطلاعات مدیریت مانعی برای ورود
مزیت استراتژیک مهم برای یک شرکت موانع ورود است . شرکت با سرمایه گذاری در فن آوری اطلاعات می تواند از این سرمایه گذاری برای ایجاد ، رشد یا نگهداری موانع ورود استفاده نماید .
1- بهره گیری از سرمایه گذاری در فن آوری که از شایستگی محوری شرکت پشتیبانی می نماید . همانگونه که پیشتر توضیح داده شد، شرکت های موفق یک یا دو شایستگی محوری دارند که می توانند بهتراز رقبایشان آن را انجام دهند . این شایستگی می تواند توسعه محصول جدید یا ارائه خدمت به مشتری باشد . اغلب فن آوری اطلاعات ورودی مهم این شایستگی محوری است . سرمایه گذاری فن آوری اطلاعات در شایستگی محوری شرکت ، مانع مهمی برای ورود است
2- بهره گیری از سرمایه گذاری فن آوری اطلاعات در شبکه های زنجیره تامین . شرکت هایی که بخشی از سیستم یکپارچه زنجیره تامین هستند،روابط مطمئن با تامین کنندگان دارند. این امر سبب تسریع زمان تحویل می شود . عدم توانایی تازه وارد ها برای ورود به سیستم مدیرت زنجیره تامین / موجودی ، مانع مهمی برای ورود است .
3- بهره گیر ی از سرمایه گذاری در فن آوری اطلاعات در مدیریت کانال توزیع. سرمایه گذاری در سیستم های مدیرت کانال توزیع سبب تسریع زمان تحویل و تحویل بدون مشکل می شود . سرمایه گذاری در این فن آوری می توان مانع مهمی برای ورود باشد . هنگامی که سیستم های مدیریت کانال توزیع انحصاری شوند ، می توان خرده فروشان را در کنترل داشت .
4- بهره گیری از سرمایه گذاری در فن آوری اطلاعات د رترویج نام تجاری . اغلب شرکت ها مبالغ هنگفتی را در تبلیغ نام تجاری صرف می نمایند . این کار با سرمایه گذاری در بازاریابی سیستم های اطلاعاتی و سیستم مدیریت ارتباط با مشتری تسهیل می یابد . نام تجاری مانع مهمی برای ورود است .
5- بهره گیری از سرمایه گذاری در فن آوری اطلاعات در فرایندهای تولید . سیستم های اطلاعاتی برا ی مدیریت عملیات تولید انبوه ، ضروری هستند . سرمایه گذاری در فن آوری اطلاعات به شرکت ها امکان می دهد تا در سطح خروجی منعطف باشند.
6- بهره گیری از سرمایه گذاری در فن آوری اطلاعات در تجارت الکترونیک . وب سایت های شرکت ها را می توان مطابق با سلائق ، انتظارات و نیازهای تجاری مشتریان ، طراحی نمود . بدین ترتیب وفاداری مشتری به شرکت افزایش می یابد . وفاداری مشتری مانع مهمی برای ورود است.
برگرفته از: managementdoc.com
بازارگردانها و نقش آنها در روند معاملات
(به عنوان مثال زمانی که انبوه سفارشات فروش وجود دارد متخصصان بازار متعهد به خرید سهام جهت تثبیت قیمت هاست.) اما از آنجایی که مبالغ قابل توجهی سرمایه مورد نیاز است تا متخصصان بازار یا بازارگردان های انفرادی به انجام وظایف خود بپردازند، در اغلب موارد آنها تحت پوشش شرکت ها سازماندهی می شوند. به طور نمونه در بورس نیویورک شرکت های بازارگردان در اندازه های ۲ عضو تا بیش از ۲۰ نفر رتبه بندی شده اند. نکته قابل توجه اینکه شرکت های بازارگردان یا بازارگردان تخصصی می توانند برای بازارگردانی بیش از یک سهم در نظر گرفته شوند ولی یک متخصص بازار یا بازارگردان منفرد فقط برای هر سهم روی تابلو بورس درنظر گرفته شده است .
• شیوه های بازارگردانی
بازارگردانی به دو شیوه انجام می گیرد. در یک شکل که با عنوان معاملات وکالتی می توان از آن نام برد، بازارگردان از طریق یک مشتری خود سهمی را به قیمت پایین تر خریده و به مشتری دیگری با قیمت بالاتر می فروشد. در این شیوه بازارگردان تنها یک واسطه معامله است و مالکیتی روی سهم مذکور ندارد. در حالت دوم که اصطلاحاً می توان معامله مالکیتی عنوان کرد بازارگردان از طریق در اختیار گرفتن سهم و مالکیت آن در مدتی که خود مناسب می داند و سپس فروش آن در قیمت مورد نظر، سود متعارف را کسب می کند .
ماهیت عملیاتی بازارگردان ها به گونه ای است که آنان نیاز به دانش و آگاهی گسترده از مسائل بازار سرمایه و اقتصاد دارند. به عبارتی در اختیار داشتن تحلیلگران مالی از جمله پیش شرط های اساسی در شکل گیری و فعالیت بازارگردان ها است . در زیر با توجه به اهمیت موضوع و استناد به مفاهیم تکنیکی، بررسی دقیق تری در شیوه عملیاتی و نحوه کار بازارگردان ها ارائه می شود .
بازارگردانی در بازارهای در حال توسعه و کم ثبات به لحاظ مسائل سیاسی، اقتصادی و سیاستگذاری نیز با مفهوم آن در بازارهای توسعه یافته مغایرت بنیادین دارد . بررسی ها نشان می دهد که پهنا و عمق بازارهای توسعه یافته با درحال ظهور تفاوت معنی دار دارد و ضمناً منحنی های عرضه و تقاضای بازارهای در حال ظهور نیز پیوستگی ندارد .
ارزش بازار سهام براساس عرضه و تقاضا در هر لحظه تعیین می شود و به این ترتیب مجموعه در تعادل قرار می گیرد. نکته قابل توجه در تعادل بازار دارایی مالی آن است که همواره شاهد تعامل دو بازار برای هر دارایی مالی هستیم: بازار گردشی، بازار غیرگردشی. در بازار گردشی عرضه ها و تقاضاها در زمان های مختلف موجب شکل گیری قیمت تعادلی می شوند، در صورتی که در بازار غیرگردشی عرضه و تقاضای موجودی سهام منتشره مد نظر قرار می گیرد .
از آنجا که تمامی دارندگان سهام یک شرکت در یک لحظه به معامله مبادرت نمی کنند بنابراین کشش پذیری عرضه در بازار غیرگردشی اندک بوده و تغییرات قیمت بر میزان عرضه موجودی دارایی مالی اثرات چندانی نخواهد داشت. به این ترتیب حصول تعادل ماندگار در بازار منوط به تعادل در هر دو بازار است. دارایی های مالی با بازارهایی به ویژگی های فوق است که مورد توجه موسسات مالی بازارگردانی واقع می شوند. بازارگردان ها ضمن تعیین گسترده ای از نوسانات قیمت حول ارزش ذاتی که نقطه تعادل است، اقدام به خرید و فروش سهام می کنند و به این ترتیب از نوسانات نامناسب قیمت دارایی مالی ممانعت به عمل می آورند. آنان همواره تعداد مشخصی از هر دارایی مالی را برای ایجاد نظم و توازن در بازار نگهداری می کنند و در ازای چنین اقداماتی منافعی حاصل می آورند .
• عوامل تاثیرگذار بر فعالیت بازار گردان ها
۱- عرض بازار: وجود جریان مستمر دوسویه سفارشات خرید و فروش سهام و به عبارتی حضور تعداد زیادی از خریداران و فروشندگان در قیمت تعادلی (ارزش ذاتی ) مبین میزان عرض بازار سرمایه است. به این ترتیب بازار اوراق بهاداری که دارای ویژگی فوق باشد را «نقد شونده» نیز می نامند. بازارگردان ها در چنین بازاری با تفاضل (سود) اندک نیز حاضر به فعالیت هستند .
۲- عمق بازار: وجود جریان پیوسته سفارشات خرید و فروش در قیمت های بالاتر و پایین تر از قیمت تعادلی را عمق بازار می نامند. به این معنی که منحنی عرضه و تقاضا حول ارزش بازار دارایی مالی، کاملاً کشش پذیر و پیوسته است. در چنین شرایطی با بروز عدم تعادل ناگهانی میان سفارشات عرضه و تقاضا، قیمت دارایی مالی اندکی تغییر یافته و مجدداً وضعیت تعادل حاصل خواهد شد. به این ترتیب حتی منحنی تغییرات قیمت نیز در بازار با ژرفای کافی، پیوسته خواهد بود . بازارگردان ها در بازارهای با ژرفای زیاد با کمترین تفاضل قیمت خرید و فروش نیز به فعالیت خود ادامه خواهند داد. در صورتی که در بازار کم عرض و کم عمق که منحنی عرضه و تقاضا اوراق بهادار گسسته و کم کشش است همواره میزان تفاضل چشمگیر خواهد بود. در چنین بازاری فعالیت بازارگردان ها در مقایسه با هزینه هایی که بر بازار وارد می آورند به گونه ای است که از جذابیت حضور آنان به شدت کاسته می شود .
۳- نسبت سرمایه گذاران اطلاعات مدار به نقدینه مدار: سرمایه گذارانی که در بازار مشارکت دارند در دو طبقه جای می گیرند. گروهی از آنان مازاد منابع مالی داشته و درپی سرمایه گذاری این منابع هستند. گروه دیگر شامل سرمایه گذارانی هستند که اعتقاد دارند بیش از سایرین نسبت به اوراق بهادار یک شرکت خاص، اطلاعات در اختیار دارند. به این ترتیب آنان با اتکا به اطلاعات خود به ارزیابی قیمت اوراق بهادار می پردازند و نسبت به خرید یا فروش اوراق اقدام می کنند .
سودآوری فعالیت بازارگردان ها به طور میانگین از سرمایه گذاران نقدینه مدار حاصل می شود. به همین نحو، سرمایه گذاران اطلاعات مدار که اطلاعات نادرست در اختیار داشته باشند نیز بر منافع بازارگردان ها می افزایند. از سوی دیگر همواره اطلاعات مدارهایی که اطلاعات درست را کسب کرده اند موجب زیان فعالیت بازارگردان ها می شوند. به این ترتیب در بازارهایی که سرمایه گذاران اطلاعات مدار نسبت به نقدینه مدار فزونی یابند، احتمال زیان در فعالیت بازارگردانی را افزایش می دهند و مسلماً بازارگردان ها متقاضی تفاضل (Spread) بیشتری خواهند بود .
شایان ذکر است که افزایش «تفاضل» موجب می شود تا منافع حاصل از عملیات بازارگردان در بازار سرمایه کمتر از هزینه های عملیات آنان شود. بنابراین ماهیت عملیاتی بازارگردان ها به گونه ای است که آنان نیاز به دانش و آگاهی گسترده از مسائل بازار سرمایه و اقتصاد دارند. به عبارتی در اختیار داشتن تحلیلگران مالی از جمله پیش شرط های اساسی در شکل گیری و فعالیت بازارگردان ها است. از سوی دیگر دستیابی به منافع مالی گسترده نیز در زمره ضروریات اقدامات اثر بخش آنان است. لیکن سطح کارآیی بازار سهام را نمی توان به فراموشی سپرد. شکل گیری و آغاز فعالیت نهادهای بازارگردان در بازارهای در حال ظهور که عموماً از سطح کارایی ضعیف برخوردارند، همواره آنان را با مخاطرات: عدم دسترسی به اطلاعات صحیح و معتبر، نابسامانی ها و تشتت سیاستگذاری در بازار مالی، آثار تحولات سیاسی و اقتصادی روبه رو می سازد .
برگرفته از: managementdoc.com
- پردازش داده ای حسابداری در بیانیه های درآمد ، موجودی ، گزارشات مدیریتی وسایر اشکال اطلاعات مالی.
- ثبت وذخیره سازی داده های موجودی ، داده های تعمیر و نگهدار تجهیزات ، داده های زنجیره تامین و سایر سوابق عملیات / تولید.
- پردازش داده های عملیاتی به برنامه های زمان بندی تولید ، کنترل گرهای تولید ، سیستم های موجودی و سیستم های ناظر بر تولید .
- ثبت وذخیره سازی داده های کارکنان ، داده های حقوق ، سوابق کارکنان وسایر اطلاعات منابع ا نسانی
- پردازش اطلاعات منابع انسانی به گزارشات مربوط به کارآیی
- ثبت وذخیره سازی داده های بازار، مشخصات مشتری، تاریخچه خرید مشتری، داده ها تحقیق بازار ، داده های تبلیغات و سایر داده های بازاریابی.
- پردازش داده های بازاریابی به گزارشات تبلیغات، برنامه های بازاریابی و گزارشات فروش.
- ثبت و ذخیره سازی داده های هوشمندی تجاری BI) ) ، داده های تحلیل رقیب ، داده های صنعت ، اهداف شرکت و سایر سوابق مدیریت استراتژیک.
- پردازش سوابق مدیریت استراتژیک به گزارشات صنعت ، گزارشات سهم بازار و بیانیه های ماموریت شرکت.
- به کار گیری اطلاعات فوق برای پیاده سازی، کنرل ونظارت بر برنامه ها ، استراتژی ها ، تاکتیک ها ، محصولات جدید ، مدل ها و مخاطرات جدید کسب وکار.
نقش پشتیبان تصمیم گیری
عملکرد پشتیبان تصمیم گیری کسب وکار ، یک گام فراتر می رود . این عملکرد به کاربران امکان می دهد تا پرسش هایی مانند :” اگر ... چه خواهد شد ؟ “ ، اگر قیمت را 5% افزایش دهیم ، چه خواهد شد ؟ و ... را مطرح نمایند . ابزار الکترونیک و رایج کسب وکار صفحه گسترده یا spread sheet است ، اما این ابزار کاربر پسند نمی باشد . اغلب برنامه های پیچیده از ابزارهای مختلف آماری برای تصمیم گیری استفاده می نمایند.
نقش پشتیبان استراتژیک
سیستم های اطلاعاتی می توانند از جایگاه رقابتی شرکت پشتیبانی نمایند . بدین منظور سه تحلیل ذیل مورد توجه قرار می گیرد:
1- این سیستم ها می توانند راه کارهایی را برای کاهش هزینه مدیریت کارآیی ارائه دهند.
2- همه شرکت های موفق یک یا دو عملکرد کسب وکار دارند که می توانند بهتر از سایر رقبا انجام دهند . به این
عملکردها ، شایستگی های محوری می گویند.اگر شایستگی های محوری در دراز مدت فوائد قابل ملاحظه ای برای
شرکت داشته باشند ، به مزیت رقابتی تبدیل می شوند. مثال هایی از مزیت رقابتی عبارتند از: پیشرو بودن در کیفیت محصول، نام تجاری و شهرت شرکت، تکنیک های تولید ارزان، حق امتیاز، انحصارطلبی، تیم کارکنان ومدیریت کارآمد. سازمانی موفق خواهد بود که بتواند در مقابل تغییرات مزیت های مورد نظر خود را بیابد.
3- اغلب سیستم های اطلاعاتی از مزایای رقابتی پشیبانی می نمایند. سرعت تغییرات سبب می شود تا دسترسی به اطلاعات در محیط رقابتی بسیار حائز ا همیت باشد . سیستم های رقابتی از مزیت های رقابتی پایدار پشتیبانی می کنند . در واقع سیستم اطلاعاتی خود یک مزیت رقابتی محسوب می شود.
سیستم اطلاعات مدیریت مانعی برای ورود
مزیت استراتژیک مهم برای یک شرکت موانع ورود است . شرکت با سرمایه گذاری در فن آوری اطلاعات می تواند از این سرمایه گذاری برای ایجاد ، رشد یا نگهداری موانع ورود استفاده نماید .
1- بهره گیری از سرمایه گذاری در فن آوری که از شایستگی محوری شرکت پشتیبانی می نماید . همانگونه که پیشتر توضیح داده شد، شرکت های موفق یک یا دو شایستگی محوری دارند که می توانند بهتراز رقبایشان آن را انجام دهند . این شایستگی می تواند توسعه محصول جدید یا ارائه خدمت به مشتری باشد . اغلب فن آوری اطلاعات ورودی مهم این شایستگی محوری است . سرمایه گذاری فن آوری اطلاعات در شایستگی محوری شرکت ، مانع مهمی برای ورود است
2- بهره گیری از سرمایه گذاری فن آوری اطلاعات در شبکه های زنجیره تامین . شرکت هایی که بخشی از سیستم یکپارچه زنجیره تامین هستند،روابط مطمئن با تامین کنندگان دارند. این امر سبب تسریع زمان تحویل می شود . عدم توانایی تازه وارد ها برای ورود به سیستم مدیرت زنجیره تامین / موجودی ، مانع مهمی برای ورود است .
3- بهره گیر ی از سرمایه گذاری در فن آوری اطلاعات در مدیریت کانال توزیع. سرمایه گذاری در سیستم های مدیرت کانال توزیع سبب تسریع زمان تحویل و تحویل بدون مشکل می شود . سرمایه گذاری در این فن آوری می توان مانع مهمی برای ورود باشد . هنگامی که سیستم های مدیریت کانال توزیع انحصاری شوند ، می توان خرده فروشان را در کنترل داشت .
4- بهره گیری از سرمایه گذاری در فن آوری اطلاعات د رترویج نام تجاری . اغلب شرکت ها مبالغ هنگفتی را در تبلیغ نام تجاری صرف می نمایند . این کار با سرمایه گذاری در بازاریابی سیستم های اطلاعاتی و سیستم مدیریت ارتباط با مشتری تسهیل می یابد . نام تجاری مانع مهمی برای ورود است .
5- بهره گیری از سرمایه گذاری در فن آوری اطلاعات در فرایندهای تولید . سیستم های اطلاعاتی برا ی مدیریت عملیات تولید انبوه ، ضروری هستند . سرمایه گذاری در فن آوری اطلاعات به شرکت ها امکان می دهد تا در سطح خروجی منعطف باشند.
6- بهره گیری از سرمایه گذاری در فن آوری اطلاعات در تجارت الکترونیک . وب سایت های شرکت ها را می توان مطابق با سلائق ، انتظارات و نیازهای تجاری مشتریان ، طراحی نمود . بدین ترتیب وفاداری مشتری به شرکت افزایش می یابد . وفاداری مشتری مانع مهمی برای ورود است.
برگرفته از: managementdoc.com
بازارگردانها و نقش آنها در روند معاملات
(به عنوان مثال زمانی که انبوه سفارشات فروش وجود دارد متخصصان بازار متعهد به خرید سهام جهت تثبیت قیمت هاست.) اما از آنجایی که مبالغ قابل توجهی سرمایه مورد نیاز است تا متخصصان بازار یا بازارگردان های انفرادی به انجام وظایف خود بپردازند، در اغلب موارد آنها تحت پوشش شرکت ها سازماندهی می شوند. به طور نمونه در بورس نیویورک شرکت های بازارگردان در اندازه های ۲ عضو تا بیش از ۲۰ نفر رتبه بندی شده اند. نکته قابل توجه اینکه شرکت های بازارگردان یا بازارگردان تخصصی می توانند برای بازارگردانی بیش از یک سهم در نظر گرفته شوند ولی یک متخصص بازار یا بازارگردان منفرد فقط برای هر سهم روی تابلو بورس درنظر گرفته شده است .
• شیوه های بازارگردانی
بازارگردانی به دو شیوه انجام می گیرد. در یک شکل که با عنوان معاملات وکالتی می توان از آن نام برد، بازارگردان از طریق یک مشتری خود سهمی را به قیمت پایین تر خریده و به مشتری دیگری با قیمت بالاتر می فروشد. در این شیوه بازارگردان تنها یک واسطه معامله است و مالکیتی روی سهم مذکور ندارد. در حالت دوم که اصطلاحاً می توان معامله مالکیتی عنوان کرد بازارگردان از طریق در اختیار گرفتن سهم و مالکیت آن در مدتی که خود مناسب می داند و سپس فروش آن در قیمت مورد نظر، سود متعارف را کسب می کند .
ماهیت عملیاتی بازارگردان ها به گونه ای است که آنان نیاز به دانش و آگاهی گسترده از مسائل بازار سرمایه و اقتصاد دارند. به عبارتی در اختیار داشتن تحلیلگران مالی از جمله پیش شرط های اساسی در شکل گیری و فعالیت بازارگردان ها است . در زیر با توجه به اهمیت موضوع و استناد به مفاهیم تکنیکی، بررسی دقیق تری در شیوه عملیاتی و نحوه کار بازارگردان ها ارائه می شود .
بازارگردانی در بازارهای در حال توسعه و کم ثبات به لحاظ مسائل سیاسی، اقتصادی و سیاستگذاری نیز با مفهوم آن در بازارهای توسعه یافته مغایرت بنیادین دارد . بررسی ها نشان می دهد که پهنا و عمق بازارهای توسعه یافته با درحال ظهور تفاوت معنی دار دارد و ضمناً منحنی های عرضه و تقاضای بازارهای در حال ظهور نیز پیوستگی ندارد .
ارزش بازار سهام براساس عرضه و تقاضا در هر لحظه تعیین می شود و به این ترتیب مجموعه در تعادل قرار می گیرد. نکته قابل توجه در تعادل بازار دارایی مالی آن است که همواره شاهد تعامل دو بازار برای هر دارایی مالی هستیم: بازار گردشی، بازار غیرگردشی. در بازار گردشی عرضه ها و تقاضاها در زمان های مختلف موجب شکل گیری قیمت تعادلی می شوند، در صورتی که در بازار غیرگردشی عرضه و تقاضای موجودی سهام منتشره مد نظر قرار می گیرد .
از آنجا که تمامی دارندگان سهام یک شرکت در یک لحظه به معامله مبادرت نمی کنند بنابراین کشش پذیری عرضه در بازار غیرگردشی اندک بوده و تغییرات قیمت بر میزان عرضه موجودی دارایی مالی اثرات چندانی نخواهد داشت. به این ترتیب حصول تعادل ماندگار در بازار منوط به تعادل در هر دو بازار است. دارایی های مالی با بازارهایی به ویژگی های فوق است که مورد توجه موسسات مالی بازارگردانی واقع می شوند. بازارگردان ها ضمن تعیین گسترده ای از نوسانات قیمت حول ارزش ذاتی که نقطه تعادل است، اقدام به خرید و فروش سهام می کنند و به این ترتیب از نوسانات نامناسب قیمت دارایی مالی ممانعت به عمل می آورند. آنان همواره تعداد مشخصی از هر دارایی مالی را برای ایجاد نظم و توازن در بازار نگهداری می کنند و در ازای چنین اقداماتی منافعی حاصل می آورند .
• عوامل تاثیرگذار بر فعالیت بازار گردان ها
۱- عرض بازار: وجود جریان مستمر دوسویه سفارشات خرید و فروش سهام و به عبارتی حضور تعداد زیادی از خریداران و فروشندگان در قیمت تعادلی (ارزش ذاتی ) مبین میزان عرض بازار سرمایه است. به این ترتیب بازار اوراق بهاداری که دارای ویژگی فوق باشد را «نقد شونده» نیز می نامند. بازارگردان ها در چنین بازاری با تفاضل (سود) اندک نیز حاضر به فعالیت هستند .
۲- عمق بازار: وجود جریان پیوسته سفارشات خرید و فروش در قیمت های بالاتر و پایین تر از قیمت تعادلی را عمق بازار می نامند. به این معنی که منحنی عرضه و تقاضا حول ارزش بازار دارایی مالی، کاملاً کشش پذیر و پیوسته است. در چنین شرایطی با بروز عدم تعادل ناگهانی میان سفارشات عرضه و تقاضا، قیمت دارایی مالی اندکی تغییر یافته و مجدداً وضعیت تعادل حاصل خواهد شد. به این ترتیب حتی منحنی تغییرات قیمت نیز در بازار با ژرفای کافی، پیوسته خواهد بود . بازارگردان ها در بازارهای با ژرفای زیاد با کمترین تفاضل قیمت خرید و فروش نیز به فعالیت خود ادامه خواهند داد. در صورتی که در بازار کم عرض و کم عمق که منحنی عرضه و تقاضا اوراق بهادار گسسته و کم کشش است همواره میزان تفاضل چشمگیر خواهد بود. در چنین بازاری فعالیت بازارگردان ها در مقایسه با هزینه هایی که بر بازار وارد می آورند به گونه ای است که از جذابیت حضور آنان به شدت کاسته می شود .
۳- نسبت سرمایه گذاران اطلاعات مدار به نقدینه مدار: سرمایه گذارانی که در بازار مشارکت دارند در دو طبقه جای می گیرند. گروهی از آنان مازاد منابع مالی داشته و درپی سرمایه گذاری این منابع هستند. گروه دیگر شامل سرمایه گذارانی هستند که اعتقاد دارند بیش از سایرین نسبت به اوراق بهادار یک شرکت خاص، اطلاعات در اختیار دارند. به این ترتیب آنان با اتکا به اطلاعات خود به ارزیابی قیمت اوراق بهادار می پردازند و نسبت به خرید یا فروش اوراق اقدام می کنند .
سودآوری فعالیت بازارگردان ها به طور میانگین از سرمایه گذاران نقدینه مدار حاصل می شود. به همین نحو، سرمایه گذاران اطلاعات مدار که اطلاعات نادرست در اختیار داشته باشند نیز بر منافع بازارگردان ها می افزایند. از سوی دیگر همواره اطلاعات مدارهایی که اطلاعات درست را کسب کرده اند موجب زیان فعالیت بازارگردان ها می شوند. به این ترتیب در بازارهایی که سرمایه گذاران اطلاعات مدار نسبت به نقدینه مدار فزونی یابند، احتمال زیان در فعالیت بازارگردانی را افزایش می دهند و مسلماً بازارگردان ها متقاضی تفاضل (Spread) بیشتری خواهند بود .
شایان ذکر است که افزایش «تفاضل» موجب می شود تا منافع حاصل از عملیات بازارگردان در بازار سرمایه کمتر از هزینه های عملیات آنان شود. بنابراین ماهیت عملیاتی بازارگردان ها به گونه ای است که آنان نیاز به دانش و آگاهی گسترده از مسائل بازار سرمایه و اقتصاد دارند. به عبارتی در اختیار داشتن تحلیلگران مالی از جمله پیش شرط های اساسی در شکل گیری و فعالیت بازارگردان ها است. از سوی دیگر دستیابی به منافع مالی گسترده نیز در زمره ضروریات اقدامات اثر بخش آنان است. لیکن سطح کارآیی بازار سهام را نمی توان به فراموشی سپرد. شکل گیری و آغاز فعالیت نهادهای بازارگردان در بازارهای در حال ظهور که عموماً از سطح کارایی ضعیف برخوردارند، همواره آنان را با مخاطرات: عدم دسترسی به اطلاعات صحیح و معتبر، نابسامانی ها و تشتت سیاستگذاری در بازار مالی، آثار تحولات سیاسی و اقتصادی روبه رو می سازد .
برگرفته از: managementdoc.com