چكيده
زندگي بي ياد خدا تاريك است وانسان بدون تكيه گاه هراسانِ،هر كس در زندگي به چيزي دل مي بندد و اميدوار مي شودو تكيه مي كند اما خداشناسان ويكتاپرستان دل به خدا مي بند ند واو را تكيه گاه مطمئن و پرتوان مي دانند الهام بخش خويش قرار مي دهند نمازميدان فراخ وعرصه پهناوري است كه روح وانديشه انسان در آن وسعت مي يابد توجه دادن به نماز رسالت عمومی است نماز وسيله نبردو مبارزه با دشمنان است بوسيله نماز زمينه ريزش رحمات الهي فراهم مي آيد بهترين راه رستگاري ونمايان ترين نيكو كاري است نماز موجب اصلاح جامعه وعالي ترين مددكار انسان است باورمان شود كه با ضعف نماز در زندگي فردي و اجتماعي ما نه اسلاممان اسلام است و نه جامعه مان اسلامي انسان نماز گذار راه را از بي راهه تشخيص وتمامي عمر به سوي كمال واقعي و رسيدن به قرب الهي حركت مي نمايد تا در نهايت به فلاح و رستگاري و رضايت كامل خداوند در دنيا برسد و از اين ثمره اعمال جهان آخرت خود را نيز تضمين نمايد
مقدمه
اعتقاد به خداوند بزرگ و شناخت آفريده هاي او،وپي بردن به قدرت لايزالش مستلزم داشتن قوه ادراكي بالايي است كه هر چه بيشتر در اين وادي وارد شويم بيشتر در مي يابيم كه چقدر در مقابل عظمت و شكوه و جلال خداوند نا چيزيم بصيرت كافي و وافي در اين زمينه مي طلبد كه بعد از شناخت او و نعماتش سپاسگذار وشكر گذار او باشيم، در مقابل اولين چيزي كه خدا از انسان خواسته نماز است . نماز علاوه بر اين كه موجب رضايت خداوند و قدرشناسي از او مي شود اثرات وثمرات بسياري براي فرد نماز گذاردارد كه سعادت ورستگاري او را دردنيا وآخرت بيمه مي كند نماز انسان ساز است روح وجسم او را سيقل مي دهد قوه قدرشناسي او را تقويت مي كند و حال وآينده او را در مسير الهي قرار مي دهد تمامي حركات وسكناتش خدايي مي شود همواره خود را در محضر الهي مي بيند و او را حاضر و ناظر بر اعمال خود مي بيند در نتيجه از بسياري كارها كه ناپسند و ناروا است و جلوگيري مي نمايد نماز يك نوع وقت شناسي است كه نظم وروال در سازندگي فرد را مشخص مي نمايد و همواره راه را از بيراهه تشخيص مي دهد و تمامي عمر بسوي كمال و قرب الهي حركت مي نمايد تا در نهايت به فلاح ورستگاري و رضايت كامل خداوند در دنيا برسد و اين ثمره، اعمال جهان آخرت خود را نيز تضمين نموده است.
اهميت نماز
نماز زيبا ترين جلوه پرستش و والا ترين گونه نيايش است و جلوه اي زيبا از بندگي وعبوديت ،و سرآغاز صعود به رفيع ترين قله هاي معنويت و معرفت و شناخت الهي و سعادت جاوداني، و راهي به سوي كسب زيبايي هاي معنوي و برترين درجات خلوص وايمان ،نماز اين وديعه بزرگ آسماني نور چشم پيامبر و اولياي دين ،مفتاح بهشت و مطمئن ترين وسيله جهت حضور در برابر حق و كسب رضاي اوست .
نماز از چنان اهميت وجايگاهي بر خوردار است كه روح وانديشه انسان در آن وسعت مي يابد و به گستردگي آن فرصت پرواز پيدا مي كند نماز چيزي جز تكيه واميد وخواهش وعرض نياز به آن ذات بي نيازاست ما هستي خود را مديون خدائيم زندگي ما غرق در موهبت ها و نعمت هاي خدايي است، نماز آرمشگر دلهاي مضطرب وخسته ومايه صفار باطن و روشني روان است هم توجه دادن به نماز رسالت عمومي است و هم تربيت نسلي نماز خوان و خداشناس و شاكر تكليف همه ماست .
نماز يكي از راههاي بندگي خداست و راه ورسم انبياء الهي است كسي كه نماز مي خواند ملائكه او را دوست دارند و روزي شخص نماز گذار روز به روز با بركت تر مي شود نماز باعث ناراحتي شيطان مي شود بوسيله نماز است كه روح و جسم انسان به سلامت كامل مي رسد .
نماز وسيله نبرد با دشمنان است در نماز است كه انسان مي تواند حوائج خود را از خدا بخواهد و او نيز اجابت مي نمايد . بهترين ره توشه انسان مومن در دنيا وآخرت مي باشد وواسطه بين او وعزرائيل است در قبر همراه اوست و ياري گر او نزد نكير ومنكر است و اين نماز است كه بين او آتش پرستش ايجاد مي كند انسان در نماز در پرتوجلال الهي قرار مي گيرد و اگر اين را بداند سر از سجده بر نمي دارد و اولين عملي كه در روز قيامت مورد توجه قرار مي گيرد نمازاست و اگر نماز پذيرفته شود ساير اعمال نيز مورد ارزيابي قرار مي يابد و اگر قبئل نشود به ديگر اعمال او توجهي نمي شود.
چرا نمازمي خوانيم؟
بانماز است كه انسان اعتراف مي نمايد خداوند بزرگ پروردگار تمامي عالميان است نماز سبب دوري از شرك ورزيدن به خداي بزرگ است بوسيله نماز انسان به گناهان گذشته اقرار مي كند و از خداوند تقاضاي عفو و بخشش مي نمايد.با نماز انسان پي به عظمت خداوند متعال مي برد در نماز انسان درخواست افزوني خير در دنيا و آخرت و هميشگي ياد خداست نماز عامل باز دارنده از گناهان درآينده است
آثارنماز
انسان مومن به ايستادن در آستانه عدل الهي از ضربات شيطان درامان مي ماند بوسيله نماز زمينه ريزش رحمات الهي فراهم مي آيد و فرد پرهيزگار به خدا نزديكتر مي شود انجام نماز انسان را از گناه دور مي كند. خواندن نماز موجب بخشش خطاهاي كذشته شخص خواهد شد شخص نماز گذار هيچگاه دچار كبر و غرور نمي شود آنكه رو به قبله مي نهد نيروي اخلاصش افزايش مي يابد آنكه نماز اول وقت مي خواند هنگام خروج روح از بدن ،غم واندوه از او دور مي شود و از جهنم نجات پيدا مي كند. پيامبر فرمود :نماز با توجه را دوست دارم و هر بنده نماز خوان با توجه را ازآتش نجات مي دهم، مشكلاتش را از دلش مي برم و هنگام جان دادن ياريش مي كنم ،نماز زمينه ساز ترك گناهان است .
نماز بهترين و بالاترين يادآوري خداوند است بهترين راه رستگاري ونمايان ترين نيكوكاري است نمازموجب اصلاح جامعه و عالي ترين مددكار انسان است
آثاركم توجهي به نماز
آن كس كه نماز را سبك بشمارد و كم توجه باشد عمرش كوتاه مي شود .روزي مادي ومعنويش كم واعمال خوبش كم ارزش مي شود
مرگ ذلت باري مي كند و چهره معنويش ازبين مي رود و دعاهايش مستجاب نمي شود عذاب قبرش سخت مي شود وتنگ وتاريك ومامورين آن سخت گيرتر مي شوند فرشتگان الهي اورا به صورت روي زمين مي كشند وحساب روز قيامتش سخت وبه عذاب سخت الهي گرفتار مي شود و روز قيامت خداوند به او توجه نمي نمايد
نشانه هاي بي توجهي به نماز
1.
با عجله بجا آوردن
2.
در حال خستگي نماز خواندن
3.
بدون عذردرآخر وقت خواندن
4.
عدم آگاهي به احكام نماز و درك مفاهيم نماز
5.
در حال خواب آلودگي وحواس پرتي
6.
آداب نماز را رعايت نكردن و آرامش جسمي وروحي نداشتن
7.
تمركز حواس وآرامش نداشتن
عواقب ترس وسبك شمردن نماز
خداوند بركت از عمر وروزيش بر مي دارد، چهره خوبي ندارد، دعايش مستجاب نمي شود، ذليل وخوار مي ميرد، گرسنه وتشنه مي ميرد
قبر او تنگ وتاريك ،ومعذب مي باشد،خداوند نظر رحمت بر او نداردو از او دور مي شود ،عذاب سخت ودردناك دارد،بي نماز مزه اسلام را نمي چشد،ترك نماز باعث نابودي دين مي شود،شفاعت پيامبر به كسي كه نماز را سبك بشمارد نمي رسد،بي نماز به بلاهاي گوناگون دچار مي شود،تارك نماز، همفكر كفار خواهد بود و در زمره بدترين دزدان محسوب مي شود.
حضور قلب و راههاي ايجادآن
قبل از نماز مقداري رو به قبله نشسته وناتواني خود،و قدرت و نعمتهاي الهي را تصور نمايد.
لباس ومكان نماز غصبي نباشد.
نماز در اول وقت وبه جماعت بهتر است.غذاي حرام وشبهه ناك نخورد. بلافاصله بعد ازغذا نماز نخوانيد.با شكم پر و يا احساس ضعف نماز نخوانيد.در نماز به به سجده ومهر خود بيشتر نگاه كنيد.به مفاهيم نماز توجه كنيد.به عظمت خدا وآفرينش وقدرت خداوند فكركند. توجه نمايم نماز علاوه بر آثار گوناگون آن ،غذاي روح است.
بداند نماز زمينه ساز پالايش از گناه است.بداند نماز شيطان را مايوس كرده واو را در برابر دشمنان مختلف بيمه مي كند.بداند وقت نماز زمينه حل مشكلات وشكوفايي استعدادهاي فكري ومعنوي او مي شود.مطالب مربوط به عذابهاي الهي در قيامت ودنيا.
مطالعه حالات ائمه(ع)و بزرگان در هنگام شنيدن اذان
آن را كه نماز اطاعت نكند نمازي نيست وفرمان بردن از نماز اينست كه از منكر وفحشاءبايستي،وخويش نگه داري .
جواني با رسول خدا نماز مي گذارد و به گناهان زشت مي پرداخت موضوع را به عرض رسول خدا رسانندند فرمود: همانانمازش او را روزي از آن عمل باز خواهد داشت. ديري نپائيد جوان از كار خود پشيمان شد وتوبه كرد و تاثير نمازآشكار شد.
نماز از دو جنبه اهميت بيشتري دارد يكي ازجنبه كمالات روحي كه مظهر عاليترين كمال نفس است وديگر از نظر همان چيزي كه پيغمبر اكرم نماز را عمود دين خوانده است و هر چيز ديگر را وابسته به نماز وقائم به نماز دانسته است نماز تذكر عبوديت و تجديد عهد بندگي واعلام خضوع انسان درپيشگاه احديت است پرهيز از گناهان است ما اگر يك لحظه فراموش كنيم بندگي ومربوبيت خود را و اين كه لاتاًخذه سنة ولا نوم مراقب مااست همان لحظه خطر وقوع در گناه داريم، آن كس كه فراموش نمي كند بندگي خود والوهيت حق را ويك لحظه غفلت از اين نظر برايش پيدا نمي شود
فرق علي بن ابيطالب با ديگران اين بود كه او آني فراموش نمي كرد كه بنده است ولي ما حتي در حالي كه نماز مي خوانيم غافليم از اين كه بنده هستم ما در نماز اذان كوتاه مي گوييم براي خودمان و همچنين مرد وزن اقامه مي گوييم آنگاه كه مي گوييم الله اكبر به خودمان خطاب كرده تلقين مي كنيم كه بزرگي و عظمت هيچ چيزي نبايد ما را مجذوب يامرعوب كند اونه تنها بزرگتر از همه چيز است بلكه بزرگتراز همه چيز است بلكه بزرگتراست از اين كه بزرگي او عظمت او را به تصوير آيد.
ما آن وقت كه مي گوييم حي علي الصلوة مخاطب قلب خود ماست ،آنگاه كه مي گوييم حي علي الفلاح به قلب خود مي گوييم اي دل به سوي نماز بيا نماز كار بيهوده نيست ،نماز زحمت نيست،نماز دريچه ي رستگاري و سعادت است نماز بهترين اعمال است حضور قلب يعني غايب نبودن آن در نماز ،نماز كلاسي است كه معلم آن هستيم و شاگردش قلب ماست ،بايد به مردم فهماند كه اگر نماز،نماز باشد هرگز سبب نمي شود كه انسان عمل ووظيفه اي را ترك كند وبه جاي آن نماز بخواند.
انسان اگر بياد داشته باشد بندگي خود را والهيت خداوند را ،هرگز گرد فحشاء ومنكر نمي رود نماز،خدارا ياد بنده مي آورد وبنده را متذكربندگي خود می کند و این جهت سبب باز داشتن شخص از فحشا ها و منکرات می شود و نماز به صورت یک مامور داخلی نهی از منکر درمی آید اگر ایمان نباشدوضع مقررات به نام قانون و پند واندرز به نام اخلاق بی فایده و بی ثمر و یا بسیار کم اثر خواهد بود .
نماز مذکر ایمان خواهد بود. پشتوانه عدالت اجتماعی و اصل مساوات و رعایت حقوق اجتماعی ،اگر مسجد ونماز را خراب کنیم عمود اجتماع ،عمود خیمه سعادت بشر،عمود اصول را از بین می بریم. نماز معراج و مقرب و قربان کل تقی است .
بیایید نماز را از غربت در بیاوریم تا در آخرت گرفتار غربت نشویم .
منابع ومآخذ
سفر به چشمه نماز، مر تضی دانشمند
نماز ، محمد حسین حق جو
سیره پیامبر اکرم ، قرائتی
مجله تر بیت ، اردیبهشت 82
نماز نردبان عروج
تفسیر نماز ، قرائتی
چیستی وچرایی وچگونگی نماز
