اخترشناسان با استفاده از رصدخانه اشعه ایکس چاندرا موفق به مشاهده گذر یک سیاره فراخورشیدی از مقابل ستاره والد شدند.

سیستم ستاره‌یی HD189733 در فاصله 63 سال نوری از زمین واقع شده است.

اخترشناسان برای نخستین بار از زمان کشف سیارات فراخورشیدی در دو دهه قبل با استفاده از رصدخانه اشعه ایکس ناسا و رصدخانه نیوتن XMM‌ آژانس فضایی اروپا (ESA) موفق به رصد گذر سیاره فراخورشیدی از مقابل ستاره والد HD189733 شدند.

«کاتیا پوپنهگر» از محققان مرکز اخترفیزیک هاروارد- اسمیت سونیان و سرپرست تیم تحقیقاتی تأکید می کند: نخستین رصد اشعه ایکس از گذر یک سیاره فراخورشیدی از مقابل ستاره والد، اطلاعات جدیدی را در خصوص ویژگی های سیاره ارائه می کند.

سیاره فراخورشیدی HD189733b مشابه سیاره مشتری در منظومه شمسی است، اما در مدار بسیار نزدیک به ستاره والد قرار دارد؛ فاصله این سیاره تا ستاره والد 30 برابر نزدیک تر از فاصله زمین به خورشید است و مدت گردش سیاره بدور ستاره تنها 2.2 روز به طول می انجامد.

اخترشناسان از تلسکوپ فضایی کپلر برای بررسی سیاره در طول موج نوری استفاده کردند و با کمک تلسکوپ هابل رنگ آبی سیاره مورد مطالعه قرار گرفت که نشان می داد این رنگ ناشی از وجود ذرات سیلیکات در جو سیاره است.

رصدهای اشعه ایکس با کمک رصدخانه چاندرا و نیوتن XMM جزئیات جدیدی در خصوص نوع و جو اطراف سیاره HD189733b ارائه کرد که نشان می دهد، لایه های کشیده ای از جو سیاره وجود دارند که در طیف نوری شفاف اما در اشعه ایکس مات هستند.

در این تحقیقات همچنین جزئیات دقیقی از نحوه اثرگذاری سیاره و ستاره والد بر یکدیگر مشخص شد.

پرتوهای اشعه ایکس و فرابنفش از ستاره والد HD189733 باعث تبخیر جو سیاره فراخورشیدی HD189733b می شوند که باعث از دست رفتن 100 تا 600 میلیون کیلوگرم از جرم جو سیاره می شود.

نتایج این مطالعه در مجله Astrophysical منتشر شده است.