عزت نفس مبتنی بر شایستگی موجب خودمختاری می شود که کسی نمی تواند آن را از ما غصب کند؛ در واقع جزئی از قدرت ما می شود ، در حالیکه شهرت هرگز تحت نفوذ و قدرت ما نیست".
- اروین یالوم
حرمت نفس:
انسان باید خود را محترم دانسته و به خود احترام قایل شود، و تا انسان اول بخود حرمت نفس نداشته باشد اینکار را برای دیگران نمیتواند انجام دهد. پس غایت خود بودن به حرمت نفس رسیدن است.شیوه و نحوه برداشت ازخود برای عزت نفس و اعتماد به نفس که رابطه نزدیک و تنگاتنگی باهم دارند؛ بسیار ضروری و لازم میباشد.
عزت نفس یعنی ارزشمند دانستن خود باین معنی که داشتن یک تصور خوب و مطلوب از خود میباشد، و این با از خود متشکر بودن و یا خود را مهم ترین انسان جامعه دانستن کاملن تفاوت دارد.
برای اینکه به حرمت نفس رسید باید دارای این چهار چیز بود:
1- خودیابی و خودشناسی
2- خود دوستی
3- خود پذیری.
1- خود یابی و خودشناسی:
خود یابی به این معناست که انسان در باره خود آگاهی پیدا میکند. میداند که در چه زمینه هایی خوب و توانمند است، در مورد کارهایی که میخواهد انجام دهد می اندیشد، و این آگاهی، رازی در خود دارد وآن اینست که در باره خویشتن همواره احساس خوبی دارد چون انسان توانمندی است و به راحتی میتواند افکار و عقاید خود را به راحتی بیان کرده و اززندگی لذت برد.
انسانهای خود یافته، اشخاص توانمندی هستند که در هر موقعیتی به وقوع رخدادهای مهم واقع نگر و امیدوارند. و اگر هم دچار اشتباهات، شکست و یا عقب نشینی شوند، آنها را ناچیز و بخشی از زندگی عادی میدانند و به آنها به عنوان یک روند و رخداد همیشگی نگاه نکرده و زندگی را همواره دنبال میکنند.
انسان بعد از آگاهی وشناخت کامل خود و تواناییهای خویش میتواند نشانه های زیر را در خود مشاهده کند:
- توانایی برای پاسخگویی به خواسته های خویش.
- از آنچه هست خوشحال میباشد.
- توانایی داشتن به بیان احساسات خویش.
- آگاهی بر دست آوردها و تواناییهای خویش.
- نه خود را حقیر دانسته و نه دیگران را دست کم میگیرد.
- لبخند زدن به خویش.
2- خود دوستی:
همانطور که در پیش اشاره شد، خود دوستی به معنی تکبر و غرور بی جا و از خود متشکر بودن نیست بلکه به معنی اینست که:
- همه کارهای خوب را برای خود انجام دهد.
- خود را از همه کارهای بد دور کرده و هیج کار بدی را برای خود ودیگران انجام نمی دهد.
- همه کارها را با قبول این چهار شرط انجام میدهد:
1- ریسک و هزینه
2- مسئولیت
3- نتیجه
4- به حریم و حقوق هیچ کس تعارض و تجاوز نمیکند وهمچنین اجازه نمی دهد که کسی اینکار را در مورد خود او انجام دهد.
حرمت و عزت نفس یکی از عواملی است که میتواند انسان را به آزادگی برساند، یعنی دنیای تفاوتها را دیده، قبول کرده و با آن همسازی داشته باشد.
3- خود پذیری:
انسان ، هنگامیکه خود را شناخت و دوست داشت؛ آنگاه براحتی میتواند خود را بپذیرد، یعنی خوب بودن خود را پذیرفته و قبول کند که فردی یگانه و منحصر به فرد و با ارزش بوده که در خور سپاس و قدردانی میباشد، خصوصن اگر که این ستایش و سپاس به وسیله خود او انجام گیرد. و این یکی از رازهای توانمندی افراد است که خود را دوست داشته و به همانگونه که هستند بپذیرند و این به آن معنا نمی باشد که فرد کامل و بی همتایی است. زیرا که این احساس درست مقابل عزت نفس است، چرا که همه انسانها در زندگی لحظات بالا و پایین و به خود شک کردنها و سلب اعتماد شدنها را داشته، اما آنچه مهم است اساس عزت نفس است که میتواند باعث برقراری ارتباط خوب و درست با خود و دیگران شود. ه.ش.http://www.pezeshkonline.ir/index.php?ToDo=ShowArticles&AID=14244