.

دیابت نوع1 اغلب در سنین زیر 30 سال به وجود ميا‌ید.در دیابت نوع2 كه بیشتر در بالغین بالای 30 سال و چاق دیده مي‌شود و % 90- 85 كل موارد دیابت را شامل مي‌شود انسولین تولید شده از پانكراس به خوبی عمل نمي‌كند. در واقع یا پانكراس به اندازه كافی انسولین ترشح نمي‌كند و یااینكه انسولین ترشح شده، به علت وجود مقاومت به انسولین مخصوصاً در افراد چاق، فاقد كارایی لازم است.

دیابت حاملگی به دیابتی گفته مي‌شود كه برای اولین بار در طول حاملگی تشخیص داده شود. این نوع دیابت معمولاً گذرا است و بعد از اتمام حاملگی بهبود مي‌یابد خانم‌های مبتلا به دیابت حاملگی بعداً در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع2 هستند.

از علل متفرقه دیابت مي‌توان به جراحی، داروها (مثل كورتیكواستروئیدها)، سوء تغذیه و عفونت اشاره كرد.

2- دیابت چیست؟
دیابت یك اختلال در سوخت و ساز (متابولیسم) بدن است كه در آن یا انسولین به تعداد كافی در بدن وجود ندارد و یا انسولین موجود قادر نیست تا وظیفه خود را به درستی انجام دهد و در نتیجه به علت وجود مقاومت در برابر آن، قند خون بالا مي‌رود.

انسولین هورمونی است كه توسط سلول های "بتا"واقع در پانكراس ترشح مي‌شود و وظیفه اصلی آن كاهش قند خون است. پانكراس نیز یكی از غدد دستگاه گوارش است كه در پشت معده قرار دارد بالا بودن قند خون در دراز مدت باعث بروز عوارض در سیستم قلب و عروق، كلیه‌ها، چشم و سلسله اعصاب مي‌گردد.

3-آیا دیابت درمان دارد؟
هنوز درمان قطعی برای دیابت پیدا نشده است، حتی روش‌های جدیدی مثل پیوند سلول‌های بتا به افراد مبتلا به دیابت نوع1 نیز به علت ضرورت مصرف داروی ضد رد پیوند به صورت مادام‌العمر و عوارض احتمالی ناشی از آن‌ها برای اكثریت افراد مناسب نمي‌باشد. با این وجود رعایت 5 اصل كنترل دیابت كه در ادامه به آن‌ها اشاره خواهد شد باعث مي‌شوند تا افراد دیابتی بتوانند یك زندگی سالم با افراد غیر دیابتی داشته باشند و از پیدایش عوارض دیابت جلوگیری كنند.

این 5 اصل عبارتند از: آموزش، كنترل روزانه، تغذیه صحیح، فعالیت جسمانی و مصرف منظم داروها (قرص یا انسولین) در صورتی كه هر یك از این پایه‌ها سست باشد تعادل و در واقع كنترل دیابت بر هم خواهد خورد.

4-علائم اولیه دیابت چیست؟
دیابت نوع یك معمولاً شروع پر سر و صدایی دارد و با علائمی چون تشنگی، پرادراری، پرنوشی، كاهش وزن، گرسنگی و خستگی شدید تظاهر پیدا مي‌كند.

دیابت نوع2 شروع خیلی آهسته‌تری دارد و شایع‌ترین علامت اولیه آن در واقع "بی علامتی" است. درصد قابل توجهی از مبتلایان به دیابت نوع2 (تقریباً 50%) از بیماری خود اطلاعی ندارند و تنها با انجام آزمایش قند خون مي‌توان آن‌ها را شناسایی كرد با این وجود در صورت عدم كنترل مطلوب ممكن است علائمی مشابه با دیابت نوع1 نیز بروز كند.

از دیگر علائم دیابت نوع2 مي‌توان به عفونت‌ های مكرر مخصوصاً در دستگاه ادراری و پوست، تاری دید، بهبودی دیررس زخم‌ها و احساس سوزش و بي‌حسی در انگشتان پاها اشاره كرد.

5-چه كسانی در معرض خطر ابتلا به دیابت هستند؟
تمامی افراد بالای 40 سال در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع2 هستند و باید هر 3 سال یك‌بار تحت آزمایش قند خون قرار بگیرند. افراد دچار اضافه وزنی كه حداقل یكی از شریط زیر را داشته باشند نیز در معرض ابتلا به دیابت نوع2 هستند و انجام آزمایشات مكرر قند خون در آ‌ن‌ها باید در سنین زیر 40 سال یا با فواصل كوتاهتر (هر 2- 1 سال) انجام شود.

این شریط عبارتند از:
    وجود سابقه ابتلا به دیابت در بستگان درجه اول،
    سابقه ابتلای فرد به دیابت پنهان (مرحله پیش از دیابت)،
    سابقه ابتلا به دیابت حاملگی،
    سابقه تولد نوزاد، وزن بیشتر از 4 كیلوگرم یا تولد نوزاد با ناهنجاري‌های مادرزادی،
    بالا بودن فشارخون (ماكزیمم بیشتر از 140 و یا مینیمم بیشتر از 90 میلي‌متر جیوه)،
    وجود اختلالات چربی خون یعنی تري‌گلیسرید بالاتر از 250 و یا كلسترول با دانسیته كم (HDL) كمتر از 35 میلي‌گرم در دسي‌لیتر،
    سابقه ابتلا به كیست‌های متعدد تخمدان و
    بیماري‌های قلبی- عروقی (تنگی رگ‌های قلب، انفاركتوس قلبی یا سكته مغزی)

6-یا دیابت قابل پیشگیری است؟
در مورد دیابت نوع1 با وجودی كه تحقیقات زیادی در مورد روش‌های مختلف پیشگیری از آن در حال انجام است، ولی هنوز راه حل قطعی برای پیشگیری از آن به دست نیامده است ولی در مورد دیابت نوع2 تحقیقات به روشنی نشان داده‌ شده كه رعایت تغذیه صحیح و كاهش وزن به میزان % 7- 5 وزن فعلی و نیز انجام مرتب فعالیت ورزشی (150 دقیقه در طول هفته) در پیشگیری از ابتلای به دیابت در افراد در معرض خطر بسیار مؤثر است.

7-دیابت پنهان چیست و چه اهمیتی دارد؟
دیابت پنهان به حالتی گفته مي‌شود كه در آن قند خون بین حد طبیعی و دیابتی قرار دارد. در مورد قند ناشتا مقادیر بین 125- 100 و در مورد قندخون 2 ساعته در آزمون خوراكی تحمل گلوكز مقادیر بین 199- 140 به عنوان دیابت پنهان در نظر گرفته مي‌شوند.

دیابت پنهان یكی از مهم‌ترین عوامل خطرساز ابتلای به دیابت مي‌باشد و اهمیت آن در این است كه با تشخیص به موقع و انجام اقدامات لازم به صورت تغییر در روش زندگی می‌توان به نحو مؤثری از پیشرفت دیابت پنهان به سمت دیابت آشكار جلوگیری كرد.

8-اهمیت اندازه‌گیری مرتب قند خون در منزل چیست؟
همان طور كه قبلاً گفته شد تغذیه صحیح، ورزش ، كنترل روزانه قندخون و مصرف داروها از اجزای اصلی درمان دیابت هستند .
دستگاه‌های اندازه‌گیری قندخون یا گلوكومترها به دیابتی و پزشكان آن‌ها این امكان را مي‌دهند تا بتوانند به تنظیم این اجزا بپردازند شاید بتوان درمان دیابت بدون اندازه‌گیری مرتب قند خون را به رانندگی در جاده با چشمان بسته تشبیه كرد.

اهمیت استفاده از گلوكومتر در پیشگیری از عوارض دیابت مخصوصاً در دیابت نوع1 در تحقیقات متعددی به اثبات رسیده است.
این تحقیقات نشان داده‌اند كه در افراد دیابتی كه قند خونشان را به طور مرتب اندازه مي‌گیرند و از نتیجه این آزمایشات برای تنظیم روش درمانی خود استفاده مي‌كنند ، عوارض دیابت به نحو قابل ملاحظه‌ی كمتر دیده مي‌شود.

9-كاهش وزن در افراد دیابتی چاق یا دچار اضافه وزن (دیابت نوع2) چه اهمیتی دارد؟
در دیابت نوع2 انسولین نمي‌تواند وظیفه خود در بدن را به درستی انجام دهد و در واقع یك حالت مقاومت به انسولین در بدن وجود دارد.

بهترین عامل این افزایش مقاومت، چربي‌های اضافی بدن هستند. بنابرین با رعایت رژیم غذیی و فعالیت ورزشی منظم كه هر دو منجر به كاهش وزن و كمتر شدن چربي‌های اضافی بدن مي‌شوند مي‌توان مقاومت به انسولین را كاهش داد و بدینوسیله قند خون را بهتر كنترل كرد. اهمیت كاهش وزن در دیابتي‌های نوع2 به حدی است كه مي‌تواند در مواقعی كه قند خون بالا نیست (زیر 200 میلي‌گرم در دسي‌لیتر) به تنهایی و بدون مصرف دارو قند خون را به حد طبیعی برساند.

حتی در مواقعی كه به طور همزمان دارو نیز مصرف مي‌شود,كاهش وزن , اثر بخشی داروها را به نحو مؤثری بیشتر مي‌كند.

.10- آزمایش هموگلوبین1CAچیست و چه اهمیتی دارد؟
آزمایش هموگلوبین A1Cكه به صورت درصد بیان مي‌شود نشان مي‌دهد كه در طول 3- 2 ماه گذشته چند درصد از هموگلوبین خون كه یكی از پروتئین‌های موجود در گلبول‌های قرمز است با قند تركیب شده است هر چه این درصد بالاتر باشد بیانگر این است كه معدل قند خون طی 3-2 ماه پیش بالاتر از حد طبیعی بوده است .

این آزمایش وسیله‌ بسیار خوبی بری تصمیم‌گیری در مورد موفقیت روش درمانی فعلی مي‌باشد. در واقع وقتی مي‌توان درمان یك دیابتی را موفق دانست كه درصد هموگلوبینA1Cدر حد قابل قبول ‌باشد این حد قابل قبول مقدار هموگلوبینزیر 8 و ترجیحاً زیر 7 درصد است.

مطالعات متعددی نشان داده‌ كه نگه داشتن هموگلوبین A1Cزیر 7 درصد نه تنها از پیدایش عوارض دیابت در چشم‌ها، كلیه‌ها و اعصاب جلوگیری مي‌كنند بلكه حتی در صورت وجود این عوارض باعث برگشت آن‌ها شده و از پیشرفتشان جلوگیری به عمل مي‌آورد. آزمایش هموگلوبینA1Cرا باید ترجیحاً هر 3 ماه یا حداكثر هر 6 ماه یكبار انجام داد

http://www.pezeshkonline.ir/index.php?ToDo=ShowArticles&AID=8097