خوش آمدید

خلاصه پرسش

دست دادن مرد و زن نامحرم از نظر اسلام چه حکمی دارد؟

پرسش

در بسیاری از نشت های اداری و غیر اداری در کشور انگلستان و یا مثلاً در برخورد با بیمار در بیمارستان در شرایطی قرار می گیرم که طرف مقابل دست خود را به نشانه سلام و احوال پرسی و یا خداحافظی برای دست دادن، دراز می کند، حکم این مورد چیست؟

پاسخ اجمالی

این نکته مسلم است که برخورد با نامحرم باید به گونه‏ای باشد که در آن هیچ مفسده و یا خوف مفسده وجود نداشته باشد.[1]

و اما در خصوص تماس بدنی مرد و زن نامحرم و دست دادن و مصافحه کردن آنان با یکدیگر، در فرض مورد سؤال، باید گفت:

مراجع بزر گوار تقلید به صورت کلی فرموده اند: دست دادن با نامحرم جایز نیست، مگر این که چیزی حایل و حجاب گردد، یا عناوین ثانویه ای مثل ضرورت صدق کند.

مثلاً امام خمینی (ره) می فرماید: جایز نیست براى مرد که مس کند بدن زن نامحرم را حتى دست و صورت او را مگر آن که از روى دستکش و پارچه باشد، به شرط آن که قصد سویى نداشته باشد و دست زن را فشار ندهد، و هم چنین است مس کردن زن، مرد نامحرم را.

و هم چنین جایز است نظر کردن و لمس نمودن مرد زن را و زن مرد را اگر چنانچه ضرورت اقتضا کند و دفع ضرر متوقف بر او باشد، مثل علاج کردن و نجات دادن از غرق شدن و سوختن[2]، و باید اختصار شود به آن مقدارى که مورد ضرورت و حاجت است.[3]

و با آنچه شما در سؤال آورده اید، یقیناً صدق ضرورت نمی کند،  لذا باید در صورت اقدام به این کار، از پارچه یا دستکشی استفاده نمایید تا مرتکب کار حرام نگردید.

[1]. توضیح المسائل مراجع، ج 2، مسئله ی 2442؛ همان، ص 809، سؤال دوم ؛ مسائل جدید، ج 1، ص 137 - 138.

[2]. برای آگاهی بیشتر، نک: توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج‏2، ص 929 ، سؤال 36،37 ؛ جامع المسائل، آیت اللّه فاضل , ج 1 مسئله ی 1717، أجوبة الاستفتاءات (بالفارسیة)، س 1310ص290.

[3] نجاة العباد، امام خمینی، ص364 ، مسئله ی 23، 24.