خلاصه پرسش
آیا به نظر همه علماء سیگار کشیدن حرام است؟
پرسش
آیا همه علماء می گویند که سیگار کشیدن حرام است؟
پاسخ اجمالی
اسلام از خوردن و آشامیدن و استعمال چیزهایی که برای سلامتی انسان ضرر داشته باشد منع کرده است و هر چه ضرر بیشتر باشد منع از علت و سبب آن نیز شدیدتر است، تا جایی که به درجه حرمت می رسد. حضرت امام خمینی (ره) فرموده اند:" خوردن چیزى که براى انسان ضرر دارد حرام است."[1] پیداست که معیار در حرام بودن، داشتن ضرر است و این که این ضرر از راه خوردن باشد یا از راه دیگر خصوصیتی ندارد. سیگار یکی از چیزهایی است که استعمالش برای سلامتی انسان ضرر دارد اما آیا این ضرر در حدی است که استفاده ی از آن را حرام می کند یا نه ؟ بستگی به افراد و شرایط، متفاوت است.
حضرت آیت ا.. خامنه ای در جواب سؤالی در این زمینه فرموده اند: "حکم با اختلاف مراتب ضررى که بر استعمال دخانیات مترتب مىشود، متفاوت مى گردد و به طور کلى استعمال دخانیات اگر به مقدارى باشد که موجب ضرر قابل ملاحظهاى براى بدن باشد، جایز نیست و اگر شخص مىداند که با شروع آن به این مرحله مىرسد نیز جایز نمىباشد."[2]
حضرت آیت ا..مکارم نیز در این باره فرموده اند:" مسأله خوردن یا نوشیدن چیزى که براى انسان ضرر مهمّى دارد حرام است، کشیدن سیگار و سایر انواع دخانیات اگر به تصدیق اهل اطّلاع ضرر مهمّى داشته باشد، نیز حرام است، ولى استفاده از موادّ مخدّر مطلقاً حرام است؛ خواه به صورت تزریق یا دود کردن یا خوردن و یا به هر طریق دیگرى بوده باشد و همچنین تولید، خرید و فروش و هر گونه کمک به انتشار آن، حرام است. .[3]
سایر مراجع تقلید هم نظرشان این است که در صورت داشتن ضرر بزرگ و مهم حرام است . حضرت آیت ا... صافى فرموده اند: خوردن چیزى که براى عقل انسان یا سلامتى او ضرر دارد حرام است، ولى اگر ضرر موقّت یا کم باشد که عقلاء اعتنا نکنند، حرام نیست."[4]
[1] توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج2، ص: 600[مسأله 2630].
[2]-توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج2، ص: 1018،س1407.
[3] توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج2، ص: 600[مسأله 2630].
[4] همان.