اثبات حقانیت اسلام با معرفی اهل بیت
روز مباهله را واقعه مهم تاریخ اسلام خواندند که در آن حقانیت اسلام با معرفی اهل بیت(ع) تحقق یافت.
*مباهله پیامبر(ص) نشان از جایگاه اهل بیت(ع)/ در آیه مباهله، امامت علی(ع) تأیید شد
رئیس مرکز تخصصی شیعه شناسی حوزه علمیه قم، گفت: در حقیقت مباهله پیامبر اکرم (ص) جایگاه، منزلت و مصادیق اهل بیت(ع) را نشان می دهد و در قرآن هم آمده است که می فرماید: «که خداوند خواست عده ای پاک و معصوم باشند» که این ها اهل بیت (ع) هستند.
حجت الاسلام والمسلمین سید محمدعلی داعی نژاد در این میزگرد علمی، در تعریف واژه مباهله، گفت: مباهله به این معنا است که عده ای جمع میشوند و در یک مسئله مذهبی بعد از اینکه گفتگو شد، تضرع به درگاه خداوند می کنند و از خدای متعال می خواهند که جمعی یا شخصی که دروغگو هست، توسط خود خداوند باز خواست شود.
وی خاطرنشان کرد: قضیه مباهله برای پیامبر اسلام(ص) نیز به این صورت پیش آمد که پیامبر(ص) مسیحیان نجران را به دین اسلام دعوت کرد؛ نامه نوشت که ایمان بیاورید و آن ها نپذیرفتند؛ بر همین اساس، خداوند آیه 61 سوره آل عمران را در زمینه دعوت به مباهله نازل کرد.
مدیر مرکز تخصصی شیعه شناسی اضافه کرد: حضرت محمد(ص) بر اساس دستور خداوند مبنی بر دعوت به مباهله، عزیزترین افراد خانواده خود یعنی امام حسن(ع)، امام حسین(ع)، حضرت فاطمه(س) و امام علی(ع) را با خود همراه کردند؛ اُسقف های مسیحی نجران نیز با مشاهده چهرههای اهل بیت(ع) به وحشت افتاد و از مباهله خودداری کرد.
وی افزود: معنویت در پیشبرد دین اسلام و تقوا، نقش بسزایی دارد و این مباهله نیز نشان می دهد آن نفس گرم انسان های وارسته، آن تلالؤ و نورانیت و آن صلابت است که باعث پیشرفت و موفقیت انسان های خداپرست و پیامبر اکرم (ص) در مباهله شد.
حجت الاسلام ولمسلمین داعی نژاد با تأکید بر این که حقانیت، اسلام حقیقی را می سازد، خاطرنشان کرد: به هر حال یک واقعه تاریخی به نام مباهله در تاریخ اسلام موجود است و هم شیعه و هم سنی و هم تاریخ نویسان این واقعه را ثبت کردند و قبول دارند؛ این جریان نشان می دهد پیامبر اسلام(ص) پیامبر صادق برحق بوده است و این آیینی که آورده مورد تأیید خداوند متعال بوده است؛ به همین جهت پیامبر(ص) در این آیین مباهله پیروز شده و این حقانیت را مسیحیان در آن عصر اعتراف و تایید کردند.
وی بیان کرد: در حقیقت مباهله پیامبراکرم(ص) جایگاه، منزلت ومصادیق اهل بیت(ع) را نشان می دهد و در قرآن هم آمده است که می فرماید: «که خداوند خواست عده ای پاک و معصوم باشند» که این ها اهل بیت(ع) هستند.
این استاد حوزه و دانشگاه اضافه کرد: اهل بیت(ع) انسان های معصومی هستند که صلاحیت رهبری و پیشوایی به سمت خدا و صراط مستقیم را دارند؛ پیامبر(ص) نیز این افراد را به همراه خود در مباهله آوردند و قبل از مباهله هم، نام این افراد در حدیث کساء آمده است.
وی با اشاره به روایتی از امام رضا (ع) در پاسخ به مأمون، راجع به یکی از فضیلت های امام علی(ع)، گفت: از هزاران فضیلت حضرت علی(ع) این فضیلت را امام رضا(ع)فرمودند: که نزول آیه مباهله در حق علی(ع) است.
حجت الاسلام و المسلمین داعی نژاد افزود: پیامبر(ص) جانشینی امام علی(ع) را به منزله نفخ نام برده که مورد تأیید خدای متعال نیز قرار گرفته است.
وی با اشاره به شایستگی رهبری امت اسلامی، گفت: کسی شایستگی رهبری دارد که از فضیلت های برتر و عصمت برخوردارباشد و در آیه مباهله نیز، ولایت و امامت حضرت علی(ع) تأیید شده است.
رئیس مرکز تخصصی شیعه شناسی حوزه علمیه قم در پایان تصریح کرد: مسلمانان و شیعیان باید در اعتقادات خود راسخ و استقامت داشته باشند و یقین داشته باشند که خداوند پشتیبان آن ها خواهد بود وسپس پیروزی از آن، آن ها می شود.
*آیه مباهله سند حقانیت دین اسلام است/ برتری اهل بیت(ع) در جریان مباهله مشخص است
استاد حوزه علمیه خواهران گفت: آیه مباهله نه تنها سند حقانیت دین اسلام در برابر مسیحیت است که پاسخی دندان شکن بر ادعاهای واهی دشمنان اهل بیت(ع) نیز شمرده می شود.
فخرروحانی نیز در این نشست علمی، با اشاره به فرارسیدن روز مباهله پیامبر اسلام(ص)، گفت: آیه ۶۱ سوره آل عمران به این داستان اشاره می کند که پیامبر(ص) پس از جلسات متعدد، گفتگو واستدلال با رؤسای مسیحیت در مسجد مدینه، از سوی خداوند دستور یافت تا به مباهله با نصارای نجران بپردازد.
وی گفت: مباهله به این معناست که هر دو گروهی که خود را صاحب حق می پندارند در منطقه ای حاضر شوند و از خدا بخواهند تا دروغگوی از آنان را مورد لعن خود قرار دهد.
خانم فخرروحانی عنوان کرد: اسقف مسیحیان ابتدا از پیشنهاد پیامبر(ص) استقبال کرد و فردا بر سر قرار در محل مباهله حاضر شد؛ اما شرط مباهله به این صورت بود که پیامبر(ص) به همراه اعضاء خانواده خود در مجلس حضور یابد.
وی اضافه کرد: فردای آن روز، وقتی اهل بیت(ع) پیامبر(ص) برسر محل وعده حاضر شدند، اسقف مسیحیان از مباهله امتناع کرد؛ از آن رو که معتقد بود در پیشانی همراهان پیامبر(ص) نوری دیده می شود که اگر نفرین کنند، خداوند بیدرنگ خواسته شان را اجابت می نماید؛ این حادثه است که از آن به جریان مباهله یاد می شود.
وی با اشاره به تفوق(برتری) دین اسلام بر سایر ادیان آسمانی، گفت: افضلیت اهل بیت(ع) بر سایر نزدیکان پیامبر(ص) از اهم درس ها و عبرت های نهفته در جریان مباهله است.
این استاد حوزه علمیه خواهران گفت: وقتی پیامبر(ص) در برابر تعبیر ابناء، امام حسن(ع) وامام حسین(ع) را به مباهله دعوت نمود و در مقصود خداوند از نساء را تنها در حضرت صدیقه طاهره(س) جستجو کرد و در برابر انفسنا همه ی جان و هستی خود را در وجود امیرالمؤمنین(ع) دید، نشان از آن دارد که خداوند در قالب این آیه و تعابیر یاد شده در آن، یاد آوری و تاکید مجدد درباره جایگاه اهل بیت(ع) دارد.
وی گفت: خداوند می توانست این حادثه و پیامد را بدون حضور اهل بیت(ع) و به صرف حضور پیامبر(ص) هم به ثمر برساند اما مصرانه در صدد این نکته برآمد که شأن برتر اهل بیت(ع) را به مردم در طول تاریخ یاد آوری نماید.
فخر روحانی تأکید کرد: آیه مباهله نه تنها سند حقانیت دین اسلام در برابر مسیحیت است که پاسخی دندان شکن بر ادعاهای واهی دشمنان اهل بیت(ع) نیز شمرده می شود.
این استاد حوزه علمیه خواهران در پایان تصریح کرد: حقانیت دین اسلام و مذهب تشیع در نورانیت چهره بزرگوارانی تجلی یافت که خداوند بر اساس آیات متعدد از جمله آیه ۵۵ سوره مائده ولایت و سرپرستی آنان را بر مردم اعلام نموده بود.
*روز مباهله، سند عظمت اهل بیت(ع) است
یک محقق و پژوهشگر حوزوی تأکید کرد: مباهله، سند عظمت اهل بیت(ع) است.
حجت الاسلام افشاری از محققان و پژوهشگران حوزوی و مسئول مطالعات فرهنگی شهرداری قم، نیز در این نشست علمی ابتدا به تاریخچه مباهله پیامبر(ص) اشاره و اظهار داشت: مباهله پیامبر(ص) با مسیحیان نجران، در روز بیست وچهارم ذی الحجّه سال دهم هجری اتفاق افتاد؛ پیامبر(ص) طی نامه ای، ساکنان مسیحی نجران را به آیین اسلام دعوت کرد؛ مردم نجران که حاضر به پذیرفتن اسلام نبودند، نمایندگان خود را به مدینه فرستادند و پیامبر(ص) آنان را به امر خدا به مباهله دعوت کرد.
وی افزود: خداوند در آیه 61 سوره آل عمران می فرماید: «هرگاه بعد از دانشی که به تو رسیده، کسانی با تو به محاجّه و ستیز برخیزند، به آنها بگو بیایید فرزندانمان و فرزندانتان و زنانمان و زنانتان، و ما خویشان نزدیک و شما خویشان نزدیک خود را فرا خوانیم؛ سپس مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغ گویان قرار دهیم».
مسئول مطالعات فرهنگی شهرداری قم، گفت: مفسران و محدثان شیعه و اهل تسنّن تصریح کرده اند که آیه مباهله در حق اهل بیت پیامبر(ع) نازل شده است و پیامبر(ص) تنها کسانی را که همراه خود به میعادگاه بردند، فرزندانش حسن(ع) و حسین(ع) و دخترش فاطمه(س) و دامادش علی بن ابی طالب(ع) بودند.
حجت الاسلام افشاری افزود: در روایات اسلامی آمده است که چون موضوع مباهله مطرح شد، نمایندگان مسیحی نجران از پیامبر(ص) مهلت خواستند تا در این کار بیاندیشند و با بزرگان خود به شور بپردازند؛ نتیجه مشاوره آنان که از ملاحظه ای روان شناسانه سرچشمه می گرفت این بود که به افراد خود دستور دادند اگر مشاهده کردید محمد(ص) با سر و صدا و جمعیت و جار و جنجال به مباهله آمد، با او مباهله کنید و نترسید؛ زیرا در آن صورت حقیقتی در کار او نیست که متوسل به جار و جنجال شده است و اگر با نفرات بسیار محدودی از نزدیکان و فرزندان خردسالش به میعادگاه آمد، بدانید که او پیامبر(ص) خداست و از مباهله با او بپرهیزید که خطرناک است.
وی ادامه داد: طبق توافق قبلی، پیامبر(ص) و نمایندگان نجران، برای مباهله به محل قرار رفتند؛ ناگاه نمایندگان نجران دیدند که پیامبر(ص) فرزندش حسین(ع) را در آغوش دارد، دست حسن(ع) را در دست گرفته و علی(ع) و زهرا(س) همراه ایشان هستند و به آنها سفارش می کند هرگاه من دعا کردم شما آمین بگویید.
این کارشناس مذهبی افزود: مسیحیان، هنگامی که این صحنه را مشاهد کردند، سخت به وحشت افتادند و از این که پیامبر(ص) عزیزترین و نزدیک ترین کسانِ خود را به میدان مباهله آورده بود، دریافتند که او نسبت به ادعای خود ایمان راسخ دارد؛ زیرا در غیر این صورت، عزیزان خود را در معرض خطر آسمانی و الهی قرار نمی داد.
وی بابیان اینکه مباهله همیشه آخرین راه است، اظهار داشت: نتیجه مباهله، بسیار سخت و هولناک است و چه بسا به از بین رفتن و نابودی دروغ گو بینجامد؛ از طرف دیگر، پیامبر(ص)، کسانی را با خود به میدان مباهله آورد که عزیزترین افراد و جگرگوشه های او بودند؛ این مهم، به خودی خود، نشان عمق ایمان و اعتقاد پیامبر(ص) به درستی دعوتش می باشد که با جرأت تمام، نه تنها خود، بلکه خانواده اش را در معرض خطر قرار می دهد.
حجت الاسلام افشاری افزود: طبق روایات، سرانجام ابوحارثه، بزرگ گروه، به خدمت حضرت محمد(ص) آمد و گفت: «ای ابوالقاسم(ص)، از مباهله با ما درگذر و با ما مصالحه کن بر چیزی که قدرت بر ادای آن داشته باشیم.»
مسئول مطالعات فرهنگی شهرداری قم در خصوص اعمال روز مباهله گفت: در مفتاح الجناح برای اعمال امروز غسل، روزه و خواندن دو ركعت نماز، كه در وقت و كيفيت و ثواب مانند نماز روز عيد غدير است، و اينكه «آية الكرسى» در نماز مباهله بايد تا«هم فيها خالدون» خوانده شود، آمده است.
تهیه و تنظیم : فاطمه گرمابی - زهره مهرنوروزی