شیعه دوازده امامی

مقداد از اركان اربعه (همان, ج 1, ص 81) است كه پس از رحلت پيامبر خدا صلي الله عليه و آله در صراط مستقيم باقي ماند و هرگز به انحراف نرفت و از اصحاب باوفا و ياران مخلص اميرالمؤمنين علي عليه‏السلام گرديد (رجال طوسي ,ص 57, ش 1) و تا عصر عثمان كه زنده بود در خلافت بلافصل آن حضرت تلاش بي‏وقفه مي‏نمود و در ماجراي خلافت ابوبكر در سقيفه و خلافت عمر و عثمان صريحاً به مخالفت برخاست و از ولايت حضرت علي عليه‏السلام دفاع نمود.
فضايل مقداد در روايات
مقداد داراي مقامي بس ارجمند است و در روايات و تواريخ از فضايل او بسيار نقل شده است كه برخي از آن فضايل گذشت و در اين جا به پاره‏اي ديگر از آنها مي‏پردازيم.
1- پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمود:
خداوند مرا فرمان داده تا چهار نفر را دوست بدارم و او خود نيز آنان را دوست مي‏دارد. پرسيدند: آن چهار‏ نفر كيانند؟ فرمود: علي از آنان است، سه مرتبه مكرر فرمود: علي از آنان است. تا مرتبه چهارم فرمود: ابوذر غفاري، مقداد و سلمان فارسي. (اسد الغابه, ج 4, ص 410؛ الاختصاص, ص 9)
2- رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود:
بر شما باد به دوستي چهار نفر: علي، ابوذر، سلمان و مقداد. (سير اعلام النبلاء, ج 3, ص 242)
3- رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود:
همه مردم مشتاق بهشتند تا به زيورهاي آن بيارايند امّا بهشت مشتاق چهار نفر است تا مزين شود به زينت وجود آنان: عمار، سلمان، مقداد و [در رأس آنها] علي بن ابي طالب. (شرح ابن ابي الحديد, ج 7, ص 296)
4- از موسي بن جعفر عليه‏السلام روايتي نقل شده راجع به حواريون پيامبر صلي الله عليه و آله و علي عليه‏السلام و ديگر امامان عليهم‏السلام كه بخشي از آن روايت اين است:
در روز قيامت منادي پروردگار ندا مي‏دهد، كجايند حواريون محمّد بن عبداللَّه، رسول اللَّه، آنان كه پيمان خود نشكستند و بر صراط مستقيم راه خود را ادامه دادند كجايند ايشان؟ سلمان، مقداد و ابوذر برمي‏خيزند و خود را معرفي مي‏كنند. (رجال كشي, ص 9, ح 20؛ الاختصاص, ص 61)
5- امام صادق عليه‏السلام مي‏فرمايد:
همانا كه جايگاه مقداد در ميان اين امت همانند جايگاه الف در قرآن است كه چيزي به آن ملحق نمي‏شود و به چيزي هم نمي‏پيوندد. (الاختصاص, ص 10)
وفات مقداد
سرانجام اين شخصيت كم‏نظير و حامي فداكار اميرالمؤمنين علي عليه‏السلام در سال 33 هجري مقارن با خلافت عثمان، در سن هفتاد سالگي در محلي به نام «جرف» (جرف در سه ميلي مدينه بود) در حومه مدينه چشم از جهان فرو بست و به حبيب خود پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله پيوست، و با وفاتش اميرالمؤمنين عليه‏السلام را از پشتوانه بسيار محكمي محروم ساخت.
مردم هم پيكر مطهر او را به دوش گذاشتند و به مدينه منوره آوردند و در قبرستان بقيع به خاك سپردند. (اسدالغابه, ج 4, ص 411؛ سير اعلام النبلاء ج 3, ص 241؛ مستدرك حاكم, ج 3, ص 392)
براي مطالعه بيشتر علاوه بر منابعي كه ذكر شد مي توانيد به كتب ذيل نيز مراجعه فرماييد:
مقداد بن عمرو، نويسنده السيد كمال، ترجمه زين پوري، انتشارات انصاريان، قم
منتهي الامال, شيخ عباس قمي, ج 1, شرح حال مقداد
قهرمانان راستين,تأليف خالد محمد خالد ,ترجمه مهدى پيشوايى