همسران و فرزندان علی (ع)
- فاطمه(س): نخستین همسر امام علی(ع)، حضرت فاطمه(س) دختر پیامبر(ص) بود.[۲۳] پیش از علی(ع) افرادی مانند ابوبکر و عمر بن خطاب و عبدالرحمن بن عوف آمادگی خود را برای ازدواج با دختر پیامبر(ص) اعلام کرده بودند که پیامبر(ص) فرموده بود درباره ازدواج زهرا (س) منتظر وحی الهی است.[۲۴]
مورخان در تاریخ ازدواج علی(ع) با حضرت فاطمه(س) اختلاف نظر دارند: برخی اول ذی الحجه سال دوم هجری[۲۵]، برخی ماه شوال و گروهی ۲۱ محرم را ذکر کردهاند.[۲۶] ثمره ازدواج علی(ع) و زهرا(س) پنج فرزند بوده است به نامهای حسن و حسین و محسن[۲۷] و زینب کبری و ام کلثوم کبری.
- امامه دختر ابوالعاص بن ربیع: پس از شهادت فاطمه(س)، آن حضرت با امامه ازدواج کرد. مادر امامه، زینب دختر پیامبر (ص) بود.
- ام البنین: دختر حزام بن دارم کلابیه، حضرت عباس(ع) و عثمان و جعفر و عبدالله فرزندان وی بودند که همگی در کربلا شهید شدند.
- لیلی: پس از ام البنین، آن حضرت با لیلی دختر مسعود بن خالد نهشلیة تمیمه دارمیه ازدواج کرد.
- اسماء بنت عُمِیس: آن حضرت سپس با اسماء دختر عمیس خثعمی ازدواج کرد که یحیی و عون فرزندان این همسر علی(ع) بودهاند.
- ام حبیب: یکی دیگر از همسران امام علی(ع) ام حبیب دختر ربیعه تغلبیه موسوم به صهبا بوده است.
- خوله: خوله دختر جعفر بن قیس بن مسلمه حنفی یا به قولی دختر ایاس از دیگر زنان آن حضرت بوده است. محمد بن حنفیه فرزند علی(ع) از این همسر است.
- امسعید و مُحیاة: امام علی(ع) همچنین با ام سعید دختر عروة بن مسعود ثقفی و نیز مُحیاة دختر امری القیس بن عدی کلبی ازدواج کرده است.[۲۸]
به طور کلی، شیخ مفید در کتاب «ارشاد» فرزندان وی را ۲۷ نفر نام میبرد و میگوید برخی از شیعیان یک نفر دیگر را نیز نام بردهاند که فرزند حضرت زهرا بوده و پیامبر(ص) او را محسن نامیده بوده ولی پس از وفات پیامبر(ص) سقط شده است.[۲۹] با این حساب فرزندان امام علی(ع) ۲۸ نفر بودهاند:
فاطمه(س) | خوله | امحبیب | امالبنین | لیلا | اسماء | ام سعید |
---|---|---|---|---|---|---|
۱. حسن | ۶. محمد (ابوالقاسم) | ۷. عمر | ۹. عباس | ۱۳. محمد اصغر | ۱۵. یحیی | ۱۶. ام الحسن |
۲. حسین | ۸. رقیه[۳۰] | ۱۰. جعفر | ۱۴. عبیدالله | ۱۷. رمله | ||
۳. زینب کبری | ۱۱. عثمان | |||||
۴. زینب صغری | ۱۲. عبدالله | |||||
۵. محسن |
از دیگر همسران: ۱۸. نفیسه، ۱۹. زینب صغری، ۲۰. رقیه صغری، ۲۱. ام هانیء، ۲۲. امالکرام، ۲۳. جمانه که کنیهاش ام جعفر بوده است، ۲۴. امامه، ۲۵. ام سلمه، ۲۶. میمونه، ۲۷. خدیجه، ۲۸. فاطمه.
شیخ مفید از مادران این چند نفر اخیر نام نبرده و گفته است که از مادرانی مختلفاند.[۳۱]