1) ازمصرف بابونه و فرآورده های آن دراطراف چشم پرهیز باید کرد.

با این حال، شاید عجیب به نظر برسد اگر بگوییم رژیم غذایی نامناسب نه‌تنها عاملی برای ایجاد بیماری‌های مختلف جسمی است كه می‌تواند باعث بروز مشكلات روحی و روانی نیز بشود؛ بنابراین با استفاده از رژیم غذایی مناسب و متعادل می‌توان از بروز اختلالات و بیماری‌هایی مانند افسردگی، اضطراب، بی‌خوابی و... پیشگیری كرد یا آنها را تا حدی بهبود بخشید.

میترا زراتی، كارشناس ارشد تغذیه با اشاره به نقش رژیم غذایی و تغذیه در بروز بیماری‌های عصبی مانند افسردگیمی‌گوید: «وقتی صحبت از اهمیت تغذیه صحیح و پیروی از یك رژیم غذایی مناسب می‌شود، بیشتر افراد به فكر پیشگیری از بیماری‌های جسمی مانند سرطان، دیابت، بیماری‌های قلبی و... هستند و اصلا به سلامت روح و روان‌شان فكر نمی‌كنند، در حالی كه با تغذیه صحیح می‌توان از بروز این گروه بیماری‌ها هم پیشگیری كرد».

به گفته وی، تغذیه نادرست نه‌تنها می‌تواند سلامت جسم انسان را با مشكل مواجه كند، بلكه روح و ذهن او را هم تحت تاثیر قرار خواهد داد.

زراتی درباره نقش تغذیه در افسردگی توضیح می‌هد: «یكی از شایع‌ترین بیماری‌هایی كه در این زمینه با آن روبه‌رو هستیم، افسردگی است. معمولا افرادی كه دچار افسردگی می‌شوند برای درمان به یك روان‌شناس یا روانپزشك مراجعه می‌كنند تا با استفاده از تكنیك‌های رفتاردرمانی یا داروهای مخصوصی كه پزشك تجویز می‌كند، بیماری را كنترل و آن را درمان كنند، ولی كمتر كسی است كه پس از بروز افسردگی به متخصص تغذیه یا كارشناس رژیم‌درمانی مراجعه كند. در حالی كه رژیم غذایی و تغذیه نیز نقش بسیار مهمی در درمان و حتی پیشگیری از مشكلات روحی، روانی مانند افسردگی دارد».

این كارشناس ارشد تغذیه در این زمینه توضیح می‌دهد: «افرادی كه میزان امگا سه خون‌شان كاهش پیدا می‌كند معمولا علائمی از افسردگی را بروز می‌دهند. علاوه بر این باید به این نكته هم توجه داشته باشیم كه چاقی می‌تواند موجب بروز افسردگی شود؛ در واقع فردی كه چاق است، روابط اجتماعی‌اش نیز كمتر می‌شود و همین انزوای اجتماعی می‌تواند عاملی برای ایجاد افسردگی باشد».

اما شاید این سوال برای شما هم مطرح شود كه رژیم غذایی متعادل در پیشگیری از بروز افسردگی موثر است یا می‌تواند در درمان آن هم به فرد مبتلا كمك كند؟

زراتی در پاسخ به این پرسش می‌گوید: تغذیه صحیح هم می‌تواند از بروز افسردگی پیشگیری كند و هم در درمان آن موثر است؛ همان طور كه می‌دانیم در مراسم عزاداری معمولا از مواد غذایی شیرین مانند حلوا و خرما بیشتر استفاده می‌شود، چون استفاده از شیرینی‌جات موجب افزایش میزان هورمون سروتونین در خون خواهد شد و با توجه به این‌ كه سروتونین هورمونی شادی‌آور و آرامش‌بخش است، می‌تواند برای افرادی كه ناراحت هستند، موثر باشد.

به گفته وی، به همین دلیل افراد افسرده تمایل بیشتری به مصرف مواد غذایی شیرین دارند، اما این مطلب به هیچ وجه به معنای نادیده گرفتن روند درمان افسردگی و استفاده از مواد غذایی شیرین برای درمان نیست.

معمولا وقتی افراد به دوره سالمندی می‌رسند، بیشتر اعضای خانواده به فكر پیشگیری از بروز بیماری‌های مختلف یا درمان این بیماری‌ها هستند؛ بیماری‌هایی مانند مشكلات قلبی، آرتروز، دیابت و... اما كمتر كسی است كه به افسردگی سالمندان توجه داشته باشد و برای درمان این مشكل نیز اقدام كند. در حالی كه متخصصان اعتقاد دارند افسردگی دوران سالمندی نیز مشكل مهمی است كه حتماً باید مورد توجه قرار گیرد.

این كارشناس ارشد تغذیه با اشاره به نقش اسیدهای چرب امگا سه، در این زمینه یادآور می‌شود: افسردگی‌های پس از زایمان و همچنین افسردگی‌های دوران سالمندی موارد مهمی است كه باید مورد توجه قرار گیرد و مشخص شده است این افراد با مصرف منابع غنی از امگا سه مانند گردو و ماهی و همچنین مصرف مكمل‌های امگا سه، می‌توانند این مشكل را تا حدی بهبود بخشند.

مقابله با استرس به كمك مواد غذایی

كمتر كسی است كه تا به حال استرس را تجربه نكرده باشد و نداند اضطراب چه وضعیتی ایجاد می‌كند. اما تا به حال به این فكر كرده‌اید كه با استفاده از مواد غذایی، با استرس و اضطرابتان مقابله كنید؟ اگر فكر می‌كنید مواد غذایی در این زمینه نقشی ندارد، باید بدانید اشتباه می‌كنید و اینجا هم می‌توانید از مواد غذایی كمك بگیرید.

زراتی در این زمینه توضیح می‌دهد: افت قند خون یكی از عوامل مهمی است كه باعث ایجاد استرس می‌شود. بنابراین توصیه می‌شود هنگامی كه احساس می‌كنید استرس دارید و مضطرب هستید، حتما با استفاده از مواد غذایی مناسب، قند خون خود را كنترل كنید.

به گفته وی، در چنین شرایطی اگر از قندهای ساده استفاده كنید، قند خونتان افزایش می‌یابد و با ترشح انسولین، ناگهان قند خون افت می‌كند. در نتیجه استرس و اضطراب شما تشدید شده و قندرسانی به مغز هم كاهش می‌یابد.

این كارشناس ارشد تغذیه توصیه می‌كند: بهتر است به جای استفاده از آب‌نبات و شكلات در جلسه امتحان و هنگامی كه استرس دارید از میوه‌های خشك مانند توت، انجیر و خرما كمك بگیرید كه حاوی فیبر نیز هست. در واقع برای پیشگیری از افت قند خون و به دنبال آن ایجاد استرس، باید از مواد غذایی حاوی فیبر مانند میوه تازه و میوه خشك استفاده كنید.

بخور و نخورهایی برای حفظ آرامش

زراتی درباره استفاده از مواد غذایی خاصی كه موجب حفظ آرامش می‌شود، توضیح می‌دهد: توصیه می‌شود افرادی كه هنگام شب خواب آرام و مناسبی ندارند، قبل از خواب یك لیوان شیر ولرم همراه با خرما مصرف كنند، چون این مواد هر دو آرامش‌بخش است و می‌تواند به داشتن خواب راحت كمك كند.

به گفته وی، برگ‌های كاهو هم با افزایش میزان هورمون سروتونین می‌تواند موجب ایجاد آرامش شود و مصرف موز نیز در این زمینه فوق‌العاده است.

این كارشناس ارشد تغذیه درباره موادی كه موجب از دست رفتن آرامش می‌شود نیز می‌گوید: مصرف مواد غذایی حاوی كافئین مانند قهوه، نسكافه یا نوشابه‌های كافئینه با افزایش میزان استرس می‌تواند آرامش فرد را مختل كند و به همین دلیل مصرف آنها توصیه نمی‌شود.

یک دانشیار انستیتو تحقیقات تغذیه كشور با بیان اینکه ضعف و بی حالی می تواند علل تغذیه ای داشته باشد تاکید کرد:« آهن مهمترین ماده معدنی است که کمبود آن ضرورتا به شکل کم خونی بروز نمی کند بلکه از علائم اولیه کمبود این ماده معدنی مهم ضعف و بی حالی و خستگی مفرط و کاهش قدرت تمرکز و ضعف در کار کردن است.»

دکتر تیرنگ نیستانی گفت:«ضعف و بی حالی می تواند علل تغذیه ای داشته باشد بویژه اینکه کمبودهای تغذیه ای در دوره کنونی به شکل بالینی و آشکار کنترل شده است اما کمبود تحت بالینی یا کمبود حاشیه ای می تواند علائم گنگ و مبهمی داشته و در برخی مواقع خود را به شکل ضعف و بی حالی نشان می دهد.
ضمن اینکه یادمان باشد انرژی داشتن ، شادابی و فعالیت مرتبط به توده ماهیچه ای بدن می شود و افرادی که بضاعت توده ماهیچه ای آنها کم است با وجود وزن مناسب دچار ضعف و بی حالی می شوند.»

وی ادامه داد:«آهن مهمترین ماده معدنی است که کمبود آن ضرورتا به شکل کم خونی بروز نمی کند بلکه از علائم اولیه کمبود این ماده معدنی مهم ضعف و بی حالی و خستگی مفرط و کاهش قدرت تمرکز و ضعف در کار کردن است بویژه کمبود آن در میان زنانی که در سنین بارداری و یا دوره قاعدگی قرار دارند وجود دارد و با احساس این علائم بایستی سریعا به پزشک متخصص مراجعه کرد.»

این متخصص تغذیه و رژیم درمانی افزود:«کمبود برخی از ویتامین ها نیز همراه با ضعف و بی حالی است که می توان به ویتامین های گروه B به خصوص B2 و B6 و نیاسین اشاره کرد که با کمبود آن فرد دچار تحریک پذیری و عصبی بودن ، ضعف و بی حالی می شود و در صورتی که فردی از الگوی غذایی نامناسبی پیروی کند احساس ضعف و بی حالی کرده و باید گفت با الگوی غذایی نابسامان فرد به درجاتی از ضعف و بی حالی دچار می شود.»

این دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد:«کمبود ویتامین D که اکنون تنها به عنوان ویتامین استخوان ساز شناخته شده است موجب بروز ضعف و بی حالی می شود و طی تحقیقات جدید انجام گرفته مشخص شده است که در سالمندان تعداد دفعات به زمین خوردن که موجب بروز شکستگی می شود با کمبود این ویتامین رابطه عکس دارد و هر چه این ویتامین در بدن فرد کم باشد شانس دفعات زمین خوردن وی بیشتر است و در واقع انقباض ماهیچه ای با کمبود ویتامین D رابطه داشته و موجب بروز بی حالی و سستی در فرد می شود.»

دکتر تیرنگ نیستانی افزود:«آفتاب مهمترین منبع ویتامین D است همچنین این ویتامین در روغن کبد ماهی که در جیره غذایی مردم ما رایج نیست موجود است و زرده تخم مرغ و قارچ نیز تا حدودی حاوی این ویتامین هستند و اخیرا روش هایی در حال ابداع است که قارچ ها را در معرض UV قرار می دهند تا میزان ویتامین D موجود در آن بالاتر رود.»

5-لبنیات ممنوع نمی باشد اما مصرف شیر بدلیل اینکه بسیاری از افراد نسبت به آن حساس می باشند توصیه نمی شود اما در صورت تمایل، پنیر و شیر بدون چربی بز یا گوسفند برای این افراد مفید می باشد زیرا عمل هضم را آسان می کنند.

6-برای نوشیدنی آب بدون گاز برای جلوگیری از رفلاکس معده مناسب می باشد که اسید معده را تحریک نکرده و مانع از هضم کند می شود.

اگر شما مایل هستید که شکمی صاف داشته باشید و یا از داشتن نفخ دائم شکم شاکی هستید به شما توصیه می کنیم که این مقاله را مطالعه نمایید. در ذیل از 8 غذایی نامبرده می شود که باید برای پیشگیری از ایجاد نفخ از خوردن آنها اجتناب کنید. نکته قابل توجه دیگر این است که متخصصین تغذیه به افرادی که می خواهند شکمی صاف داشته باشند نیز توصیه نمودند که اگر از ایجاد نفخ جلوگیری کنند تا حدود 5/3 کیلوگرم از وزن خود را کاهش داده و شکم متناسب تری نیز خواهند داشت.

1- نمک

از خوردن بیش از اندازه نمک خودداری کنید. همچنین غذاهایی که به صورت کنسروی با نمک فراوان فرآوری شده اند چرا که نمک موجود سبب جذب بیشتر آب شده و درنتیجه میزان احتباس آب در بدن شما افزایش یافته و حالت خمودی و کسالت به همراه پف کردگی و افزایش وزن می گردید.

2- کربوهیدرات ها

کربوهیدرات(برنج،نشاسته ها،نان،قندها...) به عنوان منبع اصلی تولید انرزی در بدن هستند و نباید شما بیش از اندازه مصرف نمایید چرا که درصورت عدم فعالیت مناسب و یا ورزش، این مواد به صورت گلیکوژن در عضلات ذخیره و هر گرم گلیکوژن حدود 3 گرم آب را جذب می نماید درنتیجه شما دچار افزایش وزن خواهید شد.

3- سبزیجات خام

نصف پیمانه هویج پخته شده برابر یک پیمانه هویج خام مواد غذایی لازم را دارد اما هویج پخته میزان حجم کمتری را در معده اشغال نموده و هضم آن را آسانتر می نماید و در نتیجه از ایجاد نفخ زیاد در دستگاه گوارش شما پیشگیری می نماید. اگر شما از آن دسته کسانی هستید که با خوردن سبزیجات خام دچار نفخ شدید می گردید توصیه می کنیم که حتما از سبزیجات پخته یا بخارپز استفاده کنید.

4- غذاهای نفاخ

بعضی از غذاها هستند که به خودی خود در دستگاه گوارش ایجاد گاز می نمایند که می توان موارد ذیل را نام برد: گل کلم،کلم،کلم بروکلی،کلم فندقی،بروکلی،پیاز، فلفل و مرکبات.

5- آدامس جویدن

زمانی که شما آدامس می جوید هوای زیادی را می بلعید که در روده های شما به دام می افتد و به تدریج سبب نفخ بیشتری می گردد.

6- غذاهای سرخ کردنی

غذاهای خیلی چرب و سرخ کردنی خیلی دیرتر هضم می گردند لذا سبب ایجاد احساس سنگینی و دم در شما می گردد. البته منظور ما این نیست که اصلا غذاهای چرب یا سرخ کرده نخورید، بلکه باید به نوع روغنی که استفاده می کنید توجه بیشتری نمایید برای مصال سعی کنید از روغنهایی مثل روغن زیتون و روغن آرکادو، و همچنین از مواد چربی موجود در آجیل ها و حتی شکلات تلخ استفاده نمایید.

7- غذاهای تند و تیز

اگر ادویه های افزودنی مانند فلفل،جوز،میخک،پیاز و سیر، خردل و... سبب تحریک معده و درنهایت تشدید نفخ می گردند از مصرف بیش از اندازه آنها بپرهیزید.

8- نوشابه های کربوهیدراتی و اسیدی