سرطان پستان
ماموگرافی سمت چپ بافت نرمال و سمت راست بافت مبتلا را نشان می‌دهد.
آی‌سی‌دی-۱۰	C50
آی‌سی‌دی-۹	174-175,V10.3
اُمیم	۱۱۴۴۸۰
دادگان بیماری‌ها	۱۵۹۸
مدلاین پلاس	000913
ای‌مدیسین	med/۲۸۰۸ med/3287 radio/115 plastic/521
پیشنت پلاس	سرطان سینه
سمپ	D001943

 

سرطان پستان یا سرطان سینه (به انگلیسی: Breast cancer) به نوعی سرطان گفته می‌شود که از بافت پستان آغاز می‌شود.^[۱] علائم سرطان سینه می‌تواند یک توده در سینه، تغییر در شکل سینه، گودی پوست، ترشح مایع از نوک سینه، یا پوسته شدن قسمتی از پوست باشد.^[۲] در افرادی که بیماری در اندام‌های دیگر آنها گسترش پیدا کرده باشد، این علائم می‌توانند درد استخوان، غدد لنفاوی متورم، تنگی نفس، یا یرقان باشند.^[۳]

عوامل خطر ابتلاء به سرطان سینه عبارتند از مرض چاقی، عدم تمرین فیزیکی، نوشیدن نوشیدنی‌های الکلی، درمان جایگزینی هورمون در طول یائسگی، پرتوهای یونی، اولین قاعدگی در سنین پایین، و دیر بچه دار شدن یا بچه دار نشدن.^[۲][۴] دلیل حدود ۵ تا ۱۰٪ از موارد ابتلاء به این بیماری ژن‌هایی هستند که از والدین فرد به ارث رسیده‌اند، از جمله BRCA1 و BRCA2. معمولاً سرطان سینه در سلول‌های دیواره مجاری شیر و لوبول‌ها که تأمین کننده شیر مجاری هستند، ایجاد می‌شود.به سرطان‌هایی که از این مجاری شروع می‌شوند، کارسینوم پستان گفته می‌شود، در حالیکه سرطان‌های ایجاد شدهاز لوبول‌ها با نام سرطان لوبولار شناخته شده‌اند.^[۲] به علاوه، بیش از ۱۸ زیر-نوع سرطان سینه دیگر وجود دارد.برخی از سرطان‌ها از ضایعات پیش-تهاجمی از قبیل کارسینوم مجرایی درجا ایجاد می‌شوند.^[۴] تشخیص سرطان سینه با انجام یک نمونه برداری از توده مربوطه تأیید می‌شود.پس از تشخیص سرطان، آزمایش‌های بیشتری انجام می‌شوند تا مشخص شود که آیا سرطان به قسمت‌های دیگر بدن نیز سرایت کرده است یا خیر و چه درمان‌هایی ممکن است نسبت به بیماری واکنش نشان دهند.^[۲]

بر اساس نتایج یک تحقیق، داروهای ارزان قیمتی که معمولا برای تقویت استخوان مصرف می شوند می توانند مرگ و میر ناشی از سرطان سینه را کاهش دهند. بیس فسفونات ها (Bisphosphonates ) عمدتا برای جلوگیری از تحلیل استخوان در افراد مبتلا به پوکی استخوان استفاده می شوند. این داروها از تغذیه هر سلول سرطانی که در استخوان گسترش می یابد، جلوگیری می کنند و به این ترتیب رشد سلول های سرطانی را متوقف می سازند.^[۵]

توازن مزایا در مقابل مضرات غربالگری سرطان سینه بحث برانگیز است. بنیاد همیاری کوکران در سال ۲۰۱۳ اعلام کرد که مشخص نیست آیا غربالگری ماموگرافی مزایای بیشتری دارد یا مضرات بیشتری.^[۶] یک مرور برای گروه ضربت خدمات پیشگیری آمریکا در سال ۲۰۰۹ شواهدی را درباره مزایا در افراد ۴۰ تا ۷۰ ساله یافت،^[۷] و سازمان توصیه می‌کند زنان ۵۰ تا ۷۴ ساله هر دو سال یکبار غربالگری را انجام دهند.^[۸] برای پیشگیری از ابتلاء به سرطان سینه در افرادی که احتمال ابتلاء در آنها بالا است، ممکن است از داروهای تاموکسیفن یا رالوکسیفن استفاده شود.^[۴] برداشتن هر دو سینه از طریق جراحی یک اقدام پیشگیرانه مفید در برخی از زنان پر خطر است.^[۴] برای افرادی که ابتلاء به سرطان در آنها تشخیص داده شده است، می‌توان از تعدادی از درمان‌ها استفاده کرد، از قبیل جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی و درمان هدفمند.^[۲]انواع جراحی عبارتست از عمل جراحی حفظ پستان یا ماستکتومی.^[۹][۱۰] ممکن است در عمل جراحی یا در یک تاریخ دیگر عمل بازسازی پستانانجام شود. در افرادی که سرطان در سایر قسمت‌های بدن آنها گسترش یافته است، درمان‌ها عمدتاً به منظور بهبود کیفیت زندگی و راحتی فرد انجام می‌گیرند.^[۱۰] پزشکان متخصصان اعتقاد دارند افزایش سن بارداری و عدم شیردهی دو عامل مهم در بروز سرطان سینه است، از همین رو بارداری و شیردهی احتمال بروز این سرطان را کاهش می دهد.^[۱۱]

نتایج سرطان سینه بسته به نوع سرطان، میزان بیماری، و سن فرد متغیر است.^[۱۰] نرخ بقا در کشورهای توسعه‌یافته بالا است،^[۱۲] به گونه‌ای که ۸۰٪ و ۹۰٪ از افراد در انگلستان و آمریکا حداقل ۵ سال زنده هستند^[۱۳][۱۴] نرخ بقا در کشورهای در حال توسعه پایین‌تر است.^[۴] در سراسر دنیا، سرطان سینه مهم‌ترین نوع سرطان در زنان است، و ۲۵٪ از تمام موارد سرطان را به خود اختصاص می‌دهد.^[۱۵]

در سال ۲۰۱۲، 81.6[۱۵][۴][۱۲][۱۶]

بر پایه گفته متخصصان در ایران سالانه هشت هزار نفر به سرطان سینه مبتلا می شوند و شیوع ابتلا به سرطان سینه در بین زنان ایرانی حدود 30 تا 35 مورد در 100 هزار نفر است.^[۱۷]

عوامل خطرزا

• سن بالا
• سطح بالای فاکتور رشد شبه انسولینی در خون زنان پیش از یائسگی (insulinlike growth factor)
• سطح بالای استروژن در خون زنان قبل از یائسگی^[۱۸]
• سابقهٔ سرطان پستان در فامیل (تغییرات ارثی در ژن‌های BRCA1 و BRCA2 (نام اختصاری برای سرطان پستان ۱ و سرطان پستان ۲) در بسیاری از مبتلایان به سرطان‌های پستان و تخمدان وجود داشته است)^[۱۹]
• سابقهٔ قبلی ابتلاء به سرطان سینه و یا برخی موارد غیر طبیعی دیگر در بافت سینه
• افزایش مواجهه زنان با هورمون استروژن که در شرایط زیر رخ می‌دهد:
  • بروز اولین دورهٔ قاعدگی قبل از ۱۳ سالگی
  • یائسگی بعد از ۵۱ سالگی
  • استفاده از درمان جایگزینی هورمون با استروژن
  • افرادی که در طول زندگی باردار نشده‌اند و یا اولین بارداری آنها بعد از ۳۰ سالگی بوده‌است.
• اضافه وزن و چاقی خصوصاً بعد از یائسگی
• مصرف الکل
• نوع تغذیه: مصرف شیرینی علاوه بر احتمال ابتلا به چاقی، دیابت، بیماری های متابولسیم و بیماری های قلبی، با سرطان سینه و متاستاز تومور مرتبط است و احتمال بروز این عارضه را افزایش می دهد.^[۲۰]
• زندگی بی تحرک و فعالیت بدنی کم
• زنانی که ژن جهش‌یافته BRCA1 وBRCA2 دارند، ۳ تا ۷ برابر بیش‌تر از زنانی که فاقد این ژن‌ها هستند دچار سرطان پستان می‌شوند.
• هیچ رابطهٔ علمی بین استفاده از هر گونه سینه‌بند با بروز سرطان پستان پیدا نشده است.^[۲۱][۲۲]
• به نظر متخصصان فاصله گرفتن از باروری و محدودکردن فرزندآوری در کنار عامل تغذیه موجب بالاتر رفتن آمار ابتلا به سرطان سینه می شود.^[۲۳]

درمان

کارشناسان اعلام کردند 'پالبوسیکلیب'Palbociclib یک داروی خوراکی جدید در درمان سرطان سینه است که ظرفیت مقابله با سایر انواع سرطان را نیز دارد. این دارو با جلوگیری از فعالیت آنزیم های CDK4 و CDK6، تقسیم سریع سلول های سرطانی را هدف قرار می دهد. این دارو به واقع نخستین بازدارنده در برابر فعالیت دو آنزیم یاد شده است که عملکرد آن برای درمان سرطان سینه تایید شده است.^[۲۴]

نگارخانه

جستارهای وابسته

تغییرات فیبروسیستی پستان