| شیستوزمیازیس | |
|---|---|
تاول‌های پوستی بر روی ساعد دست که در اثر نفوذ انگل‌های شیستوزمیازیس ایجاد شده است.
|
|
| آی‌سی‌دی-۱۰ | B65 |
| آی‌سی‌دی-۹ | 120 |
| مدلاین پلاس | 001321 |
| پیشنت پلاس | تب حلزون |
| سمپ | D012552 |
شیستوزمیازیس (به انگلیسی: Schistosomiasis) (همچنین موسوم به بیلارزیا (به انگلیسی: bilharzia)، تب حلزون (به انگلیسی: snail fever) و تب کاتایاما (به انگلیسی: Katayama fever))[۱][۲] یک بیماری است که از نوعی کرم انگلی به نام کپلک خون (با نام علمی شیستوزوما) ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند باعث عفونت دستگاه ادراری یا دستگاه گوارش شود. علایم بیماری شامل درد شکمی، اسهال، مدفوع خونی یا خون در ادرار است. افرادی که برای مدت طولانی به این بیماری آلوده باشند به نارسایی‌های کبدی، نارسایی کلیه، ناباروری و یا سرطان مثانه دچار می‌شوند. این بیماری در کودکان می‌تواند باعث اختلال در رشد و یادگیری آنها شود.[۳]
این بیماری در اثر تماس با آب آلوده به انگل منتشر می‌شود. انگل‌ها نیز از بدن حلزون‌های آلودهٔ موجود در آب‌های شیرین رها می‌شوند. این بیماری به ویژه در بین کودکان کشورهای در حال توسعه شیوع دارد چون احتمال بازی کردن آنها در آب‌های آلوده بیشتر است. سایر گروه‌های پر خطر عبارتند از کشاورزان، ماهیگیران و افرادی که برای انجام کارهای روزمره خود از آب آلوده استفاده می‌کنند.[۳] این بیماری به گروه کرم روده تعلق داشته[۴] و تشخیص آن از طریق مشاهده تخم‌های انگل در ادرار یا مدفوع بیمار صورت می‌گیرد. از دیگر راه‌های تشخیص، مشاهده پادتن‌های بیماری در خون فرد آلوده است.[۳]
روش‌های پیشگیری از بیماری عبارتند از دسترسی به آب پاکیزه و از بین بردن حلزون‌ها. در مناطقی که این بیماری در آنها شایع است، تمامی گروه‌ها باید سالیانه بطور همزمان با پرازیکوانتل تجویزی مورد درمان قرار بگیرند. هدف از این اقدام کاهش تعداد افراد آلوده و در نتیجه کاهش میزان شیوع بیماری است. بعلاوه تجویز پرازیکوانتل از درمان‌های توصیه شده از سوی سازمان بهداشت جهانی برای افرادی است که این بیماری در بین آنها شیوع دارد.[۳]
شیستوزمیازیس تقریباً ۲۱۰ میلیون نفر را در سراسر جهان آلوده می‌کند[۵] و جمعیت تخمینی بین ۱۲٬۰۰۰[۶] تا ۲۰۰٬۰۰۰ نفر در سال در اثر ابتلاء به این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.[۷] این بیماری معمولاً در آفریقا و همچنین در آسیا و آمریکای جنوبی شایع است.[۳] حدود ۷۰۰ میلیون نفر از جمعیت جهان در بیش از ۷۰ کشور در مناطقی زندگی می‌کنند این بیماری در آنجا شیوع دارد.[۷][۸] شیستوزمیازیس به عنوان یک بیماری انگلی که بیشترین تلفات اقتصادی را به همراه دارد، بعد از مالاریا در رتبه دوم قرار می‌گیرد.[۹] از دوران باستان تا اوایل قرن بیستم، علامت خون‌ادراری در شیستوزمیازیس در مصر نشان بلوغ در مردان محسوب می‌شد و به آن به عنوان مناسک گذار پسرها نگاه می‌کردند.[۱۰][۱۱] این بیماری در رده یک بیماری گرمسیری فراموش شده طبقه‌بندی شده است.[۱۲]
