| نجم | سورهٔ قمر | الرحمن | |||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||
سوره قمر سوره ۵۴ از قرآن است و ۵۵ آیه دارد.
محتویات
محتوا
این سوره به خاطر مکی بودنش بحث هایی از مبدا و معاد دارد، و مخصوصا بیانگر کیفرهای گروهی از اقوام پیشین است که بر اثر لجاجت و عناد و پیمودن راه کفر و ظلم و فساد یکی، پس از دیگری، به عذاب‌های کوبنده اللهی گرفتار و هلاک شدند. و به دنبال هر یک از سر گذشت‌ها جمله ﴿وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ﴾[۱] ("ما قرآن را برای تذکر، آسان ساختیم.آیا کسی هست که متذکر شود") تکرار می‌کند تا درسی باشد برای مسلمین و کفار.
به طور کلی محتوای این سوره را در چند بخش می توان خلاصه کرد:
- آغاز سوره که از مساله نزدیکی قیامت و موضوع شق القمر و اصرار مخالفان در انکار آیات الهی سخن می گوید.
- در بخش دیگر از نخستین قوم سرکش و متمرد و لجوج، یعنی قوم نوح و مساله طوفان به صورت فشرده ای بحث می کند.
- بخش دیگر داستان قوم عاد و عذاب دردناک آن‌ها را شرح می دهد.
- -در چهارمین بخش سخن از قوم ثمود و مخالفت آن‌ها با پیامبرشان صالح و همچنین معجزه ناقه و بالاخره مجازات آن‌ها با صیحه آسمانی است.
- سپس به سراغ قوم لوط می رود و ضمن اشاره گویا و فشرده ای به کفر و انحراف اخلاقی آن‌ها به قسمتی از عذاب دردناکشان اشاره می کند.
- در بخش دیگر سخن بسیار کوتاهی از آل فرعون و مجازات آن‌ها آمده است.
- و در آخرین بخش مقایسه ای میا این اقوام و مشرکان مکه و مخالفان پیامبر اسلام کرده، آینده خطرناکی را که در صورت ادامه این راه در پیش دارند بازگو می کند، و سوره را با شرح قسمتی از مجازات مجرمان در قیامت و پاداش‌های عظیم پرهیزکاران پایان می دهد.
وجه تسمیه
نامگذاری سوره به قمر به مناسبت نخستین آیه سوره است که از شق القمر بحث می کند.
فضیلت تلاوت سوره
در حدیثی از پیغمبر گرامی اسلام می خوانیم : "هرکس سوره "اقتربت"(قمر) را یک در روز در میان بخواند روز قیامت در حالی برانگیخته می‌شود که صورتش همچون ماه در شب بدر است، و هرکس آن را هر شب بخواند افضل است، و در قیامت نور و روشنایی صورتش بر سایر خلایق برتری دارد. "
مسلما این درخشندگی صورت در صحنه قیامت نشانه ایمان قوی و راستینی است که در سایه تلاوت این سوره و تفکر و سپس عمل به آن حاصل شده است نه تلاوتی خالی از اندیشه و عمل.
منبع و پانویس
قرآن کریم، سوره قمر(سوره ۵۴)، آیه
