خانواده واحدی اجتماعی است که براساس ازدواج پدید میآید سایت همسریابی.
در یک تقسیمپندی عام، برحسب اینکه خانواده چه نوع واحد اجتماعی است، سه رویکرد متفاوت طبیعی، توافقی و رئالیستی بهوجود آمده است. خانوادة اسلامی دارای مختصاتی است که بیشازهمه در رویکرد رئالیستی قابل فهم است.
رئالیسم دیدگاهی است که عالم مستقل از ما را میپذیرد و قائل است که میتوانیم به این عالم معرفت پیدا کنیم؛ بنابراین، تعریف، خانواده عالمی مستقل است و نسبت خاصی با معرفت ما دارد.
پیدایش و استمرار خانواده در رویکرد رئالیسم؛ نه صرفا بهعنوان یک قرارداد در نظر گرفته میشود (توافقی) و نه صرفا به یک عامل زیستشناختی مانند غریزة جنسی تقلیل داده میشود (طبیعی). رویکرد رئالیسم، هر دوی این عوامل را در نظر میگیرد؛ علاوهبر پذیرش هر دو بعد طبیعی و قراردادی، رثالیسم تنها به همین اکتفا نکرده بلکه معتقد است خانواده یک نظام است که دارای مجموعه روابط مستقلی است و افراد هنگام تشکیل خانواده باید بدانند که وارد نظامی میشوند که دارای قوانین مخصوص به خود است.
شایان ذکر است که در رویکرد رئالیسم؛ هر سه سطح طبیعی» توافقی و نظام؛ ذیل اصل عام ،فطرت به هم پیوند میخورند.
مختصات خانواده اسلامی (قرآنی) در رویکرد فلسفی رئالیسم به تفصیل به بررسی اصول و مبانیای میپردازد که در چارچوب واقعیتگرایی فلسفی (رئالیسم) استوار هستند. در این رویکرد، حقایق و واقعیتهای عینی که در قرآن و سنت نبوی مورد تأکید قرار گرفتهاند، بهعنوان بنیانهای اساسی خانواده اسلامی در نظر گرفته میشوند. این مختصات شامل موارد زیر است:
1. توحید و ایمان:
- ایمان به خداوند یکتا بهعنوان اساس و محور زندگی خانوادگی
- تقویت باورهای دینی و معنوی در میان اعضای خانواده
- ارتباط مستمر با خدا از طریق عبادات و دعاها
2. عدالت و انصاف:
- رعایت عدالت و انصاف در تمامی روابط خانوادگی
- تقسیم وظایف و مسئولیتها بهصورت عادلانه
- توجه به حقوق و نیازهای هر یک از اعضای خانواده
3. محبت و مودت:
- تأکید بر محبت و مودت میان زوجین و دیگر اعضای خانواده
- ایجاد محیطی سرشار از عشق و محبت برای رشد و پرورش فرزندان
- توجه به ارتباطات عاطفی و روانی سالم
4. تربیت و آموزش:
- تأکید بر تربیت دینی و اخلاقی فرزندان بر اساس آموزههای قرآنی
- فراهمکردن زمینههای آموزش و یادگیری در محیط خانواده
- پرورش اخلاق و فضائل انسانی در میان اعضا
5. مشورت و مشارکت:
- اهمیت مشورت و مشارکت در تصمیمگیریهای خانوادگی
- تشویق به تبادل نظر و احترام به دیدگاههای مختلف
- مدیریت امور خانواده با همکاری و همفکری همه اعضا
6. احترام و تکریم:
- تأکید بر احترام به والدین و بزرگترها بهعنوان یکی از اصول قرآنی
- حفظ حرمت و شأن هر یک از اعضای خانواده
- جلوگیری از هرگونه تحقیر و توهین
7. مسئولیتپذیری و تعهد:
- پذیرش و انجام مسئولیتهای فردی و خانوادگی با تعهد کامل
- تلاش برای تحقق اهداف و آرمانهای خانواده بر اساس دستورات دینی
- پایبندی به وعدهها و تعهدات در تمامی زمینهها
8. سبک زندگی سالم و حلال:
- رعایت اصول و قوانین حلال و حرام در زندگی روزمره
- تأکید بر سبک زندگی سالم و دوری از افراط و تفریط
- استفاده از منابع و امکانات بهصورت معقول و منطقی
این مختصات بهعنوان معیارهای اصلی در خانواده اسلامی (قرآنی) با رویکرد رئالیسم فلسفی، بهمنظور ایجاد و حفظ یک خانواده سالم، متعادل و مبتنی بر آموزههای الهی و واقعیتهای عینی زندگی بهکار میروند.