مرتبط با:همت و کار مضاعف در مبارزه با فقر و فساد
|
قسمت اول |
|
- حالات چهره و قیافه ظاهری : سیسرون ، سخنور رومی ، گفته :«چهره ، تصویر روح است»؛ یعنی احساسات و هیجانات انسان ، غالباً در چهره ی وی منعکس است .1چهره هم شامل اجزای متفاوتی است که به هر یک بطور جداگانه خواهیم پرداخت: الف) موی سر: موی سر ، یکی از عناصر اصلی در شکل ظاهری هر فرد است . زیبایی رو و صورت آدمی ، در کنار موی سر جلوه می کند که این تقارن و ملازمت صورت زیبا با موی سر ، نزد بانوان ، خود بیشتر می نمایاند. اگر فرد زیبایی را در نظر بگیرید که تمام اجزای صورت او یعنی چشم ، ابرو ، لب ها ، بینی و... متناسب و زیبا باشند امٌا موی سر نداشته باشد ، خواهید دید که نه تنها آن زیبایی جلوه نمی کند ، بلکه ممکن است آن فرد زشت هم به نظر برسد.در همین باره حدیثی از نبی اکرم نقل شده که اهمیت موی سر را در زیبایی نشان می دهد: وردفیالحدیث انٌ رسول الله (صلی الله علیه وآله) نهی المرأة الٌتی وصلت الی حدٌ البلوغ ان تتشبٌه بالرٌجال فی قصٌ شعرهامن الخلف،اومن الوسط اومن الامام 2 پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) :نهی فرمود از آنکه زنی (دختری)به حدٌ بلوغ رسیده باشد و مانند مردان موی خود را از پشت سر ، یا از میان ، یا از جلوی سر کوتاه نماید. امام صادق (علیه السلام) نیز فرمود: لشعرالحسن من کشوة الله فأکرموه 3 موی زیبا ، از پوشش های خدا است ، پس آن را گرامی بدارید. در مورد نگهداری از مو نیز روایاتی آمده است ، از جمله پیامبر اکرم فرمود: من اتٌخذ شعراً فلیحسن ولایته اولیجزه 4 هر کس موی سرش را بلند می گذارد ، خوب نگهداری کند ، یا آنکه کوتاهش نماید امام صادق (علیه السلام) نیز فرموده است : استأصل شعرک یقلٌ دونه ودوابه ووسخه وتغلظ رقبتک وبحلوبصرک 5 موی سر را کوتاه کن ، چرا که [با کوتاه شدن مو] آلودگی ها و انگل های آن کم ، گردنت استوار و نور دیده ات افزون می شود درباره ی شانه زدن و روغن مالیدن به مو ، در فصل قبل احادیثی آورده شد، اما برای تکمیل بحث به دوحدیث دیگر اشاره می کنیم. امام صادق (علیه السلام) در تفسیر کلمه ی «زینت»ذیل آیه«خذوازینتکم عندکل مسجد» فرموده است: المشط ،فانٌ المشط یجلب الرزق و یحسن الشعروینجزٌ الحاجة ویقطع البلغم 6 [منظور از زینت] شانه است ، زیرا (شانه زدن) باعث جلب روزی است، و مو را زیبا می کند ، حاجت را برآورده می سازد و بلغم را از بین می برد. درباره روغن زدن مو نیز امام صادق (علیه السلام) ، می فرماید : اذا اخذت الدٌهن علی راحتک فقل:اللهم انی اشألک الزٌین والزینه 7 موقع روغن زدن موی سر بگو:خدایا از تو درخواست زیبایی و زینت دارم. ب) موی سر: این قسمت مخصوص آقایان محترم است: اسلام ، به نگه داشتن ریش و شانه زدن آن توصیه های فراوانی دارد. درباره ی پیامبر گرامی اسلام نقل شده :و کان صلی علیه و آله سرٌح تحت لحیته اربعین مرٌة ومن فوقها سبع مرٌات و یقول:انٌه یزید فی الذٌهن و یقطع البلغم.8 پیامبر اکرم ، ریش خود را چهل بار از زیر چانه و هفت بار از بالای آن شانه می زد و می فرمود: این کار ذهن را زیاد و بلغم را قطع می کند در روایتی دیگر از ایشان آمده است : لا یطوٌلنٌ احدکم شاربه قان الشیطان یتخذه مخبأ یستتربه 9 هیچ کس موی بالای لب خود را بلند نگذارد ، چون شیطان آنرا پناهگاه خود قرار می دهد کنایه از اینکه جایگاه آلودگی ها و میکروبهای مضرّ خواهد شد. ج) پوست صورت : از دیگر عناصر مهم در شکل ظاهری افراد ، بخصوص در بانوان ، داشتن پوستی سالم ، روشن و لطیف است . از دیر باز ، استفاده ازمواد گیاهی و روغن های مفید برای حفظ زیبایی و سلامت پوست امری رایج بوده است که آموزه های پیشوایان معصوم نیز نشان دهنده ی اهمیت آن برای کلیه ی افراد جامعه (چه زنان و چه مردان) است .امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرموده است : الدهن یلین البشره و یزید فی الدماغ و یذهب الفشف و یسفراللون10 روغن زدن ، پوست را نرم و نیروی عقل را زیاد می کند و آلودگی پوست را بر طرف می سازد و به آن ، روشنی می بخشد همچنین امام باقر(علیه السلام) می فرماید : دهن الیل یجری فی العروق و یروی البشرة و یبیض الوجه 11 روغن زدن(پوست) به هنگام شب ، باعث رسیدن آن به رگ ها شده پوست را سیراب و صورت را سفید می کند د) پاکیزگی دهان بی شک داشتن دندانهای تمیز و سفید ف خواسته ی هر فرد آراسته است ؛ زیرا به جزء تأثیر به سزا در سلامت جسمی افراد ، در زیبایی ظاهری آنها نیز مؤثر است . از آن گذشته ، بوی مطبوع دهان هنگام صحبت با دیگران ، الزاماً وابستگی مستقیم به رعایت بهداشت دندان ها و رسیدگی به آنها و در نتیجه سالم بودن آنها دارد. در همین زمینه امام صادق (علیه السلام) فرموده است :لکل شیء طهور، وطهورالغم المسّواک 12 هر چیزی را پاک کننده ای است و پاک کننده دهان مسواک زدن است به احتمال زیاد ، بشر شستن و یا تمیز کردن دندان را برای رسیدن به زیبایی آغاز کرده است ؛ زیرا به قول یکی از صاحب نظران ، کشش به سوی زیبایی در سرشت بشر ، نیرومندتر از کشش به سمت بهداشت است . به هر حال ، رعایت بهداشت دندان نیز همچون میل به زیبایی ، به ظهور پیامبران و تأکید آنان به صورت سنّت در آمده که روایت بسیاری مؤید این مدّعاست.13 امام صادق (علیه السلام) فرموده است : المسواک من سنن المرسلین 14 مسواک زدن از سنت های پیامبران است پیامبر گرامی اسلام نیز در سفارش به مسواک زدن فرموده است : مازال جبرئیل یوصفی بالمسواک ، حتی ظنت انه سیجعله فریضة 15 آنچنان جبرئیل مرا به مسواک زدن سفارش کرد که گمان بردم ان را واجب خواهد نمود در حدیثی دیگر از ایشان آمده است : لا ان اشقّ علی امتی لامرتهم بالمسواک مع کل صلاة 16 اگر نمی ترسیدم که امتم به زحمت و مشقت بیفتد ، به آنها دستور می دادم برای هر نماز ، مسواک بزنند در آثار و فواید جسمی مسواک زدن و همچنین ثواب آن و افزایش ثواب بسیاری از عبادت ها (چنانجه با مسواک زدن همراه شوند) ، احادیث زیادی وارد شده که به یک نمونه اشاره می کنیم : امام صادق (علیه السلام) می فرماید : فی المسواک اثفتا عشرة خصلة هومن السنة ومطهرة للفم ومجلاة للبصر ، ویرضی الرحمان ، یبیض الامنان ویذهب بالحفر ویشد اللثه ویشهی الطعام ، ویذهب بالبلغم ، و یزید فی الحفظ ویضاعف به الحسنات وتفرح به الملائکه 17 در مسواک زدن دوازده ویژگی است ، از سنت [پیامبر اکرم] است ، موجب پاکی دهان است ، نور دیده را جلوه گر می نماید ، لثه را محکم می سازد ، اشتهای به غذا را زیاد می کند ، بلغم را از بین می برد ، حافظه را افزایش می دهد ، ثواب ها را چند برابر می کند ، و ملائکه را شاد می گرداند ح) رسیدگی به ناخن ها دیگر از نعمت های خدایی و نمودهای زیبایی انسان که در نگاه اول به نظر نمی آید ، وجود ناخن در دست و پای آدمی است ؛ اما هنگامی این نعمت اهمیت خود را بیشتر نمایان می سازد که خدای ناخواسته ، بر اثر بیماری یا حادثه ای یکی از ناخن ها ی خود را از دست بدهید ، خواهید دید که شکل ظاهری دست و پا ، نمایی نا زیباخواهند گرفت .18درباره توجه به این جزء از بدن و تمیز نگاه داشتن آن ، امام باقر(علیه السلام) می فرماید : انما قصت الاظفار ، لانها مقیل الشیطان ، وفیه یکون النسیان 19 به این دلیل ناخن ها را کوتاه می کنید ، چون محل استقرار شیطان است و از[آلودگی] آن ، فراموشی بوجود می آید. همچنین امیرالمؤمنین علیه السلام) می فرماید: تقلیم الاظفار، یمنع الداء الاعظم ویدرّالرزق20 کوتاه نمودن ناخن ها از بیماری عظیم جلوگیری می کند و باعث سرازیر شدن روزی می گردد در برخی روایات ، حتی به حنبه ی ظاهری و زیبایی ناخن برای زنان نیز توجه شده است . درباره امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که : قال للرجال :«قصوا ظافیرکم»:وللنساء:«اترکن فانه ازین لکن» به مردان فرمود : ناخن های خود را کوتاه کنید و به زنان فرمود: ناخن های خود را بلند نگه دارید که برای شما زیباتر است 21 پي نوشتها: 1- مسعود ،
آذربایجانی- جذابیت و روابط اجتماعی- مجله حدبث زندگی ، ش 1- ص7 |
نورپورتال
نویسندگان :