مرتبط با:همت و کار مضاعف در مبارزه با فقر و فساد
|
|
| لباس دست کم پاسخگوی سه نیاز آدمی است; یکی این که
او را از سرما و گرما حفظ میکند، دیگر این که در جهتحفظ عفت و شرم، به
او کمک میکند و سوم این که به او آراستگی و وقار میبخشد . در هر جامعهای
نوع و کیفیت لباس زنان و مردان، علاه بر آن که تابع شرایط اقتصادی و
اجتماعی و اقلیمی آن جامعه است، تابع جهان بینی و ارزشهای حاکم بر فرهنگ
آن جامعه نیز میباشد . انسان بسته به این که برای جهان، چه معنایی قائل
باشد، خود را چگونه موجودی بداند، چه سرنوشتی برای خود تصور کند و سعادت
خود را در چه بداند، لباس پوشیدنش تفاوت میکند . همان طور که گفتیم انسان به وسیله لباس به خود آراستگی و زیبایی میبخشد . خود آرایی و زینت کردن، نه تنها آثار مثبت روحی و روانی در دیگران داشته و موجب آرامش روحی میشود، بلکه اثرات روانی مثبتی نیز در خود فرد دارد . بنابراین، نه تنها کیفیت لباس پوشیدن حاکی از شخصیت انسان است، بلکه در شکلگیری و تحول شخصیت او نقش دارد . اینک بعضی از موارد ارتباط نوع پوشش و شخصیت آدمی را بر میشماریم: 1 . پوشیدن لباس آراسته و پرهیز از هر نوع آشفتگی و پریشانی، نشانهای از وجود نظام فکری و ذوق سلیم در انسان است . بنابراین میتوان گفت که آشفتگی برونی، حکایت از آشفتگی درونی میکند; زیرا انسان اگر دارای شخصیت طبیعی و سالم باشد، از آشفتگی و بهم ریختگی گریزان است و نظم و ترتیب و تمیزی را بر ژولیدگی و پریشانی ترجیح میدهد . 2 . پرهیز از خودآرایی و پذیرفتن آشفتگی و ژولیدگی در لباس، به جهت تعارضی که با خواستههای فطری انسان دارد، اثرات بدی در زمینه روانی بر انسان میگذارد; بطوری که به تدریجسبب بروز افسردگی روحی و انهدام ذوق سلیم در انسان شده، منجر به بیاعتدالی روانی میشود تا آن جا که علائق انسان را به زندگی و مواهب موجود در آن، از حد اعتدال کاهش میدهد و او را به شخصی منزوی و گوشهگیر تبدیل میکند . 3 . آراستگی ظاهری اگر با خود آرایی درونی همراه شود، تنها رمز موفقیت انسان در جلب محبت و راه یافتن در دلهاست; به طوری که بدون برخورداری از چنان شرایط ظاهری و باطنی، انتظار محبوبیت پیدا کردن، انتظاری بیجا خواهد بود . در این جا بعضی از ویژگیهای لباس را که با شخصیت انسان مرتبط است، از زبان روایات اسلامی یادآور میشویم: 1 . لباس زیبا، باعث تقرب به خداست . امام صادق (ع) میفرماید: خود را به وسیله لباس زیبا کنید; زیرا خدا زیباست و زیبایی را دوست دارد . (1) بنابراین وقتی انسان احساس کند خدا او را دوست دارد، تاثیر مثبتی برشخصیت او میگذارد .2 . امام علی (ع) میفرماید: لباس تمیز، غم و ناراحتی را برطرف میکند و برای نماز، یک نوع پاکیزگی است . (2) بنابراین یکی از عوامل نشاط و شادابی روانی، پوشیدن لباس تمیز است . 3 . لباس تمیز، باعث ذلت و خواری دشمنان میشود و انسان را در مقابل آنان سربلند میکند . امام صادق (ع) میفرماید: لباس پاکیزه، دشمن را ذلیل مینماید . (3) 4 . لباس مناسب، انسان را در میان مردم عزیز میکند . امام علی (ع) میفرماید: براستی نیکوترین لباس، آن لباسی است که تو را با مردم همسان سازد و موجب آرایش تو در میان آنان شود و زبانهای آنان را از بدگویی تو باز دارد . (4) 5 . لباس انسان، باید معرف جنس او نیز باشد; بنابراین لباس مردان باید با لباس زنان تفاوت داشته باشد و هر کدام لباس مخصوص خود را بپوشند . پیامبر خدا (ص) مردانی را که لباس زنان و زنانی را که لباس مردان میپوشند، از رحمتخدا دور دانست . (5) 6 . لباس نباید غیر متعارف و به اصطلاح لباس شهرت باشد . گاهی انسان بر اساس خود خواهی و تکبر، لباسی را انتخاب میکند که نظیرش در هیچ کس نبوده باشد . امام صادق (ع) میفرماید: برای انسان از نشانههای خفت و خواری همین بس که لباسی بپوشد که به آن مشهور شود . (6) بنابراین لباس شهرت، نشانه شخصیتخود خواه و متکبر است . از سیره و زندگی پیامبر اکرم (ص) و سایر پیشوایان دینی استفاده میشود که آنها با مسئله تجمل پرستی در لباس سخت مخالف بودند و از آن چه نشانه خودخواهی و تکبر داشت، برحذر میداشتند . درباره هیئت نمایندگی نجران، چنین آمده است: در پاسخ به دعوت پیامبر اکرم (ص) در سال دهم هجری، هیئتی از مسیحیان نجران وارد مدینه شدند تا با پیامبر مذاکره کنند . این هیئت در حالی که لباسهای تجملی ابریشمی بر تن و انگشترهای طلا بر دست و صلیبها بر گردن داشتند، وارد مسجد شدند; ولی وضع زننده و نامناسب و حاکی از تکبر و خودخواهی آنان، پیامبر (ص) را ناراحت نمود و در نتیجه آنان را به حضور نپذیرفت; اما علت ناراحتی پیامبر (ص) را ندانستند . از علی (ع) در اینباره چاره خواستند و علتبه حضور نپذیرفتن هیئت توسط پیامبر اکرم (ص) و ناراحتی آن بزرگوار را جویا شدند . علی (ع) فرمود: من چنین فکر میکنم که آنها باید این لباسهای تجملاتی و انگشترهای گران قیمت را از تن بیرون کنند و بعد خدمت پیامبر (ص) برسند . آنها چنین کردند و پیامبر اکرم (ص)، آنها را به حضور پذیرفت و مورد احترام و تکریم قرار داد . 7 . پرهیز از لباس فرهنگهای بیگانه; کسی که فرهنگ اسلامی و ملی خود را رها کند و به رنگ و لباس بیگانگان (که مظهر آن دنیای غرب است) در آید، نشانه نداشتن استقلال و نشانه وابستگی به آنان است . چنین فردی، دچار احساس خود کمبینی شده است و شخصیتی ذلیل دارد . امام علی (ع) میفرماید: همواره حال این امت نیکو خواهد بود تا زمانی که لباس بیگانگان را نپوشند و غذاهای آنان را نخورند و آن زمان که چنین کنند، خداوند آنها را ذلیل خواهد کرد . (7) 8 . استفاده از رنگهای شاد در لباس، اثرات غیر مستقیمی در افزایش حرکت و فعالیت و پیشرفت کار افراد دارد و در سلامت روانی و شخصیتی افراد مؤثر خواهد بود . پیامبر خدا (ص) میفرماید: لباس سفید رنگ بپوشید که سبب آرامش و پاکیزگی شماست . (8) بنابراین انسانی که از رنگهای روشن و شاد در لباس استفاده میکند، از آرامش روانی بیشتری برخوردار است . امام زینالعابدین (ع) میفرماید: زمانی که امام حسن (ع) متولد شدند، او را در جامه زردی پیچیدند و به خدمت رسول اکرم (ص) آوردند تا نامی را برای وی انتخاب کند . آن حضرت فرمود: مگر من شما را نهی نکردم که نوزاد را در جامه زرد نپیچید! بعد آنان جامه زرد نوزاد را بیرون آوردند و او را در جامه سفیدی پیچیدند و به حضور پیامبر اکرم (ص) آوردند تا مراسم نامگذاری صورت گیرد . (9) از آن چه گذشت، معلوم میشود که کیفیت و چگونگی لباس هم از نظر رنگ و هم از نظر مدل و هم از نظر آراستگی و تمیزی، نشانه نوع شخصیت انسان است و چه بسا افرادی که با پوشیدن نوع خاصی از لباسها، دچار مسخ شخصیتی میشوند و به کلی رفتار و اعمالشان تغییر پیدا میکند . پینوشت: 1 . وسائل، ج3، ص340 . |
نویسندگان :