در اين مرحله اگر چه رنج بلا و مصيبتها را درک مي کند امّا دوستدار چنين رنجي است؛ چرا که محبوب او خواهان چنين رنجي مي باشد، و رضاي محبوب را در آن مي بيند؛ زيرا وقتي حب و دوستي بر کسي چيره گشت، همه هدف و خواسته او اين است که رضاي محبوب خويش را به دست آورده باشد ـ و به همين جهت بود که امام رضا عليه السلام از نظر رواني در حال رضا نسبت به خداوند متعال به سر مي برد و مردم را نيز به چنين حالت خوشآيند و سعادت آفريني دعوت مي کرد، و لذا مي فرمود: «اگر کسي در برابر روزي کم از حق تعالي راضي باشد حق تعالي نيز از او در برابر اندک راضي خواهد بود». از احمد بن عمر بن ابي شيبه حلبي و حسين بن يزيد، معروف به «نوفلي» روايت شده است که مي گفتند: حضور امام رضا عليه السلام رسيديم و عرض کرديم: ما در نعمت و رفاه و فراخ روزي به سر مي برديم: لکن حالمان دگرگونه شده و گرفتار فقر و تهي دستي شديم، دعا کن خداوند متعال حالت گذشته را به زندگاني ما بازگرداند. فرمود: مي خواهيد چه بشويد؟ آيا دوست مي داريد چون سلاطين باشيد؟ و خوشحال مي شويد که همانند طاهر و هرثمه زندگاني کنيد؟ و اين حالت رضاي دروني را از دست نهاده و از اين عقيده و آئيني که بدان پاي بند هستيد بيگانه گرديد؟ آنها در پاسخ عرض کردند: نه، سوگند به خدا اگر دنيا و آنچه در آن است و تمام زر و سيمي را که در آن وجود دارد در اختيارمان قرار دهند ما را راضي نخواهد کرد که از اين حالت دست برداريم. حضرت فرمود: حق تعالي گويد: اعملوا آل داود شکراً و قليل من عبادي الشکور (سبأ: 13) اي خاندان داود، شاکر و راضي باشيد که بندگان شاکر و دلخوش و راضي من، اندک هستند. سپس آن حضرت فرمود: نسبت به خدا داراي حسن ظن باش؛ چرا که اگر کسي در برابر خدا برخوردار از حسن ظن باشد، مرحمت الهي را در گمان خويش مي يابد، و اگر کسي به روزي کم راضي و قانع باشد خدا نيز عمل اندک را از او پذيرا مي گردد، و چنانچه به رزق اندکي از حلال دلخوش باشد، مؤونه او سبک گشته و شاد و خرم خواهد بود و خدا او را به درد و رنجهاي دنيا و راه چاره و درمان آنها رهنمون گشته و وي به سلامت از اين دنيا به دارالسلام رخت بربندد. طبق آيه اي که قبلاً ياد شد، خداوند متعال رضاي خود را نسبت به هر کسي، مقرون به رضاي آن شخص نسبت به خود قرار داده است، و لذا ما به اين حقيقت پي مي بريم که کسي مي تواند مشمول رضاي پروردگار قرار گيرد که او نيز از خدا و دستاوردهاي او راضي باشد. امام رضا عليه السلام مظهر و مصداق کامل و فرد اکمل اين حقيقت بوده است «و اين خداي راضي از امام رضا بود که نام رضا را براي او به ويژه انتخاب فرمود، چرا که آن حضرت مصداق بارز رضاي خدا و رسول او و ائمه (عليهم السلام) بوده است. و اين نام اختصاصاً از آنِ اين امام مي باشد؛ چون دوست و دشمن نمي توانستند از احساس رضايت دروني نسبت به آن حضرت دريغ ورزند و قلباً خويشتن را تهي از رضايت نسبت به او نسبت به او احساس کنند.» ... و همه مردم معاصر با آن حضرت، به فضيلت علمي و اخلاقي او معترف بوده اند. و مقام بلند علمي آن بزرگوار مرضّي خاطر همگان بوده و رضايت همگان اعم از مخالف و مؤالف را به خود جلب مي کرد.
|