در اين خطبهي مبارکه ميفرمايد: بر تو باد اي بندهي خدا آنچه را که قرآن از صفات خداوند بيان فرموده و آنچه را که پيغمبر خدا از معرفت خداوند فرموده است، پس اقتدا کن و طلب روشنائي کن بنور هدايت و اين نعمت را شکرگذاري کن پس فرمود عظمت خداوند بمقدار عقل خودت قياس مکن که هلاک خواهي شد. و بدان اي بندهي خدا که راسخين در محکم کساني هستند که وارد نميشوند در چيزهائي که از آنها پوشيده شده است و اقرار ميکند به ناداني خودشان و ميگويند مؤمن ميباشيم بآنچه خداوند فرموده و خداوند آنها را مدح فرموده بر اين اظهار عجزشان از چيزهائيکه احاطهي علمي به آنها ندارند و از آنها تعبير به راسخين در علم فرموده چون ترک کردند چيزي را که مکلف بآن نيستند و به بحث و کنه او نپرداختهاند. بيان: اين فرمايشات نصيحت است براي آنهائيکه وارد در علوم غريبه ميشوند از قبيل جفر و رمل و کيميا و ليميا و احضار ارواح و احضار و تسخير جن و تسخير آفتاب و تسخير ملائکه و امثال اينها کما اينکه اين ناچيز مدتي در پي جفر و رمل و کيميا و تسخير ارواح بودهام و لکن خدا و رسول خدا اين علوم را از ما نخواستهاند بلکه تمام کمال، تفقه در دين است. قال الباقر عليهالسلام: الکمال کل الکمال التفقه في الدين. و بالاتر از اين روش حکماء و صوفيه است که دست انداختهاند بکنه [ صفحه 423] خداوند و صفات خداوند و حقيقت الوجود را خداوند ميدانند و با آن رياضات شاقهي صوفيه که هيچ حديثي و روايتي بآن نحوه وارد نشده و اختراعاتي است از نزد خود آنها و مکرر در اين رساله نوشتهايم و اين جانب با اکابر صوفيه و اقطاب باصطلاح خودشان مجالس و بحثهاي زياد تا آنکه يک نفر از آنها در آخر، گفت دعا بفرمائيد خداوند ما را هدايت کند. بالجمله ما مکلف هستيم بفرمايشات قرآن و رسول خدا و ائمهي دين و آنچه احکام الهيه است و آنچه رئيس مذهب امام جعفر صادق روحي له الفداء فرمودهاند عمل کنيم ما مکلف هستيم خدائي که قرآن و رسول خدا و انبياء و ائمهي دين سلام الله عليهم اجمعين فرمودهاند او را بستائيم. اما مکلف نيستيم خدائي که آخوند ملاصدرا معرفي ميکند و يا شيخ اشراق معرفي ميکند او را بشناسيم و بسيار جاي تأسف است که بعضي از اساتيد حکمت که ما پيش آنها تلمذ نموديم چنان کلمات حکماء را وحي منزل ميدانستند که مطابق با فرمايشات ائمه بلکه بالاتر ميدانستند. قال ابو عبدالله عليهالسلام: ان الله عز و جل يقول و الي ربک المنتهي، فاذا انتهي الکلام الي الله فامسکوا، روايت را کافي مستندا نقل فرموده است. و قال ابو عبدالله من نظر في الله کيف هو هلک، اين روايت هم در کافي موجود است. باز در کافي مستندا عن محمد بن مسلم عن ابيجعفر صلوات الله عليه: اياکم و التفکر في الله و لکن اذا اردتم ان تنظروا فانظروا الي عظم عظيم خلقه. [ صفحه 424] قال سئلت اباجعفر عليهالسلام عن قول الله تعالي: اذا رأيت الذين يخوضون في آياتنا، الآيه... قال عليهالسلام: الکلام في الله و الجدال في القرآن فاعرض عنهم حتي يخوضوا في حديث غيره روايت کافي است.
|