در قرآن مجید در دو مورد، این تعبیر به کار
رفته است یکی در سوره آل عمران آیه 7 که می فرماید :
وَ ما یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلاَّ اللَّهُ وَ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ یَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ کُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنا
« تفسیر کتاب خدا را، جز خدا و راسخان در علم، نمی‏دانند. (آنها) می‏گویند: (ما به همه ی آن ایمان آوردیم؛ همه از طرف پروردگار ماست.) و جز صاحبان عقل، متذکر نمی‏شوند (و این حقیقت را درک نمی‏کنند ) ».
و دیگری در سوره نساء آیه 162 آنجا که می‏فرماید :
لکن الراسخون فی العلم منهم و المؤمنون یؤمنون بما انزل الیک و ما انزل من قبلک،
« دانشمندان و راسخان در علم از اهل کتاب، به آنچه بر تو نازل شده و آنچه پیش از تو نازل گردیده است ایمان می‏آورند ».
همانطور که از معنی لغوی راسخون استفاده می‏شود منظور از آن، کسانی هستند که در علم و دانش، ثابت قدم و صاحب ‏نظرند .
البته مفهوم این کلمه یک مفهوم وسیع است که همه دانشمندان و متفکران را در برمی‏گیرد، ولی در میان آنها افراد ممتازی هستند که درخشندگی خاصی دارند و طبعا در درجه اول، در میان مصادیق این کلمه قرار گرفته‏اند و هنگامی که این تعبیر ذکر می‏شود قبل از همه نظرها متوجه آنان می‏شود .
در روایات متعددی «راسخون فی العلم» به پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و ائمه هدی علیه‏السلام تفسیر شده، زیرا آیات و کلمات قرآن مفاهیم وسیعی دارد که در میان مصادیق آن افراد نمونه و فوق‏العاده‏ای دیده می‏شود که گاهی در تفسیر آنها تنها از آنان نام می‏برند .
    
 
راسخ :
راسخ . [ س ِ ] (ع ص ) استوار و پای برجای . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). ثابت . برقرار. پایدار. (ناظم الاطباء). استوار. ج ، راسخون . (دهار). استوار و برجا. (غیاث اللغات ). بیخ آور: جبل راسخ ؛ کوه بیخ آور. (یادداشت مؤلف ) :

راسخان در تاب انوار خدا
نی بهم پیوسته نی از هم جدا.

مولوی .


اعتقاد اوست راسختر ز کوه
که ز فقرش هیچ می ناید شکوه .

مولوی .

 


اختر گردون ظُلم را ناسخ است
اختر حق در صفاتش راسخ است .

مولوی .

   
- الراسخون فی الحکمة ؛ استواران در حکمت : ولو تفوه بالتجوز کان بنظر عرفانی او برهانی ادق لایعرفه الا الراسخون فی الحکمة... (شرح منظومه ٔ سبزواری چ مصطفوی 1367 تهران ص 21).
- الراسخون فی العلم ؛ دانایان در حقیقت علم یعنی استوار شوندگان در علم بمعرفت و در قول بعمل . (دهار). اشاره است به آیه ٔ: و ما یعلم تأویله الا اﷲ، والراسخون فی العلم یقولون آمنّابه کل من عند ربنا... (قرآن 3/7) و آیه ٔ: لکن الراسخون فی العلم منهم ... (فرآن 6/162).
- راسخ شدن ؛ استوار و محکم شدن :
آن وحشت باستحکام پیوست و آن کینه در اندرون منتصر راسخ شد. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی ص 183).
- راسخ علم ؛ مأخوذ از آیت «الراسخون فی العلم » (قرآن 7/3) است و مراد از راسخان علم اهل بیت نبوتند که علم ایشان علم رسول است و در تفسیر اهل بیت علیهم السلام مذکور است . انس مالک گفت : راسخ علم آن بود که داند و به آنچه داند کار بندد و متابع علم باشد. (تفسیر ابوالفتوح رازی ج 2 ص 277).
- راسخ فی العلم ؛ متبحر و توانا در علم . (المنجد).
- راسخ قدم ؛ ثابت قدم .
- عزم و اراده ٔ راسخ ؛ تصمیم محکم و ثابت و استوار.
- عقیده ٔ راسخ ؛ اعتقاد محکم و استوار.
- علمای راسخ ؛ راسخون فی العلم :
یکی از علمای راسخ راپرسیدند چه گویی درنان وقف . (گلستان ).
- قدم راسخ ؛ گام و اقدام و تصمیم محکم و استوار. عزم استوار : بوالحسن سیمجور و پسرش ابوعلی پای بیفشردند و بقدمی راسخ و عزمی ثابت در رد آن حمله بکوشیدند. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی چ 1272 ص 65).
- کوه راسخ ؛ کوه بیخ آور و پای برجای .
    

 



 نگاشته شده توسط رحمان نجفي در یک شنبه 17 آبان 1388  ساعت 2:03 AM نظرات 0 | لينک مطلب


Powered By Rasekhoon.net