احمد بن عبيدالله بن خاقان، چنان كه خواهد آمد، درباره امام حسن عسكرى (ع) گفته است : در سر من راى، هيچ يك از علويان را نديدم و نشناختم كه بمانند حسن بن على بن محمد بن رضا (ع) باشد. و در آرامش و وقار و پارسايى و نجابت و بزرگوارى در نزد خاندانش و سلطان و تمام بنى‏هاشم نام كسى را بهتر از او نشنيدم. آنان وى را بر سالخوردگان خود مقدم مى‏داشتند و نيز همواره بر اميران و وزيران و نويسندگان مردم عامى و معمولى مقدم داشته مى‏شد. از هيچ يك از بنى‏هاشم و نيز اميران و نويسندگان و قاضيان و فقيهان و ساير مردمان درباره وى نپرسيدم جز آن كه پى‏بردم آن حضرت در نزد مردم در غايت تجليل و تعظيم و در جايگاهى والا قرار دارد و همه درباره او به نيكى ياد مى‏كنند و او را بر اهل بيت و مشايخش مقدم مى‏دارند. هيچ كس از دوستان و دشمنان آن حضرت را نديدم جز آن كه به نيكويى درباره آن حضرت سخن مى‏گفتند و او را مى‏ستودند.

همچنين پدر احمد بن عبيدالله در اين باره گويد: اگر خلافت از خاندان بنى‏عباس بيرون شود هيچ كس از بنى‏هاشم را سزاوار خلافت نيست مگر حسن عسكرى (ع) . زيرا او با فضل و دانش و پارسايى و خويشتن‏دارى و زهد و عبادت و اخلاق پسنديده و نيكوييهايش استحقاق تصدى مقام خلافت را داراست.

مختصري از مکارم اخلاق امام حسن عسگري عليه‏السلام    

شيخ مفيد روايت کرده است که بني‏عباس داخل شدند بر صالح بن وصيف در زماني که حضرت امام حسن عسگري عليه‏السلام را حبس کرده بود و به او گفتند که برايشان تنگ گير و بر وي وسعت مده .

صالح گفت: چه توانم با او نمود؟! و حال آن که سپرده‏ام او را به دستِ دو نفر که بدترين اشخاصي هستند که تا به حال شناخته‏ام ...

و اينک آن دو نفر اهل نماز و روزه گشته‏اند و در عبادت به مقامي عظيم رسيده‏اند .

پس امر کرد آن دو نفر را آوردند. پس ايشان را عِتاب کرد و گفت: واي بر شما، چيست شأن شما با اين شخص؟

گفتند: چه بگوييم در حقِّ مردي که روزها را روزه مي‏گيرد و شب‏ها را تا به صبح به عبادت مشغول است. تکلّم نمي‏کند با کسي و مشغول نمي‏شود به غير از عبادت و هر وقت نظر به ما مي‏افکند، بدن ما مي‏لرزد و چنان مي‏شويم که مالک نفسِ خود نيستيم و خودداري نمي‏توانيم بکنيم .

آل عباس چون اين را شنيدند، در کمالِ ذلّت به بدترين حالي از نزد صالِح برگشتند .

مؤلف گويد: از روايات ظاهر مي‏شود که آن حضرت بيشتر اوقات محبوس و ممنوع از معاشرت بود و پيوسته مشغول بود به عبادت و مسعودي روايت کرده که حضرت امام علي النقي پنهان مي‏کرد خود را از بسياري از شيعيان خود مگر از عدد قليلي از خواصِ خود و چون امر منتهي شد به حضرت امام حسن عسگري از پشتِ پرده با خواص و غير خواص تکلم مي‏فرمود... و اين عمل از آن جناب و از پدر بزرگوارشان پيش از او مقدّم بود براي غيبت حضرت صاحب‏الزمان که شيعيان مألوف شوند واز غيبت وحشت نکنند و عادت جاري شود در احتجاب و اختفاء .      

منبع