انرژی در جهان امروز یک عامل راهبردی است و اغلب کشورهای جهان به خصوص آنها که به دنبال اعمال اراده و قدرت خود بر دیگر کشورها می باشند از همین دریچه به مقوله انرژی می نگرند. سوخت های فسیلی مانند ذغال سنگ، مقدار قابل توجهی از انواع آلاینده ها همانند ترکیبات کربن و گوگرد را وارد محیط زیست می سازند که برای سلامت انسان زیانبار است. از سوی دیگر با توجه به افزایش مصرف برق و پایان پذیر بودن منابع سوخت فسیلی به نظر می رسد استفاده از انرژی هسته ای بهترین گزینه موجود باشد.
ایران ۳۰ هزار مگاوات نیروگاه دارد و در ده سال آینده، احتمالاً به۶۰ هزار مگاوات خواهد رسید. بالا رفتن حجم تولید گازهای گلخانه ای، هزینه های اجتماعی خاصی را ایجاد می کند که بالطبع باید جلوی تولید گازهای گلخانه ای را در نیروگاههای فسیلی گرفت،
در حال حاضر روسیه ۸ میلیون بشکه نفت در روز تولید و حدود ۵ میلیون از آن را صادر می کند. ۳۰ نیروگاه هسته ای دارد و به سرعت هم به نیروگاههای خود اضافه می کند، در حالی که اولین کشور در ذخایر گازی است و جمعیت آن هم تنها کمی بیشتر از دو برابر ماست.
در این شرایط آمریکا هم ۱۰۵ نیروگاه هسته ای دارد، لذا فقط معیارهای اقتصادی هم مطرح نیست و معیارهای مختلف فن آوری تأثیر گذار خواهد بود. در واقع تکنولوژی هسته ای، میعاد گاه تکنولوژی های دیگر است. مثل صنعت خودرو که اگر در یک کشور رونق خوبی داشته باشد، تقریباً بخش عمده ای از تکنولوژی را جلو می برد، چرا که بیشتر علوم و تکنولوژی ها مثل مکانیک، شیمی، مواد، برق و...
صنعت غنی سازی هم عمر کمی ندارد و دست کم ۴۰ سال است که این کار شروع شده است.
چون در غنی سازی اورانیوم جهت استفاده در راکتورهای هسته ای از علوم مختلف مهندسی، مکانیک، شیمی و... با نهایت دقت و قدرت استفاده می شود. به طور کلی تعریف جدید مهندسی براساس میزان دقت است و کشوری پیشرفته نامیده می شود که میزان خطای مهندسی آن کم باشد.
برای رسیدن به استقلال واقعی، باید به سمت تولید فن آوری و علم رفت. البته این روند بالطبع هزینه دارد. همه جای دنیا هم، این گونه است. به هر حال هزینه رسیدن به تکنولوژی هسته ای با این همه عظمت، کار و فعالیت همه جانبه متخصصین ایرانی و استفاده از تجربه کشورهای دارنده این صنعت را طلب می کند.
مقوله انرژی برای کشورهای سلطه طلب، نقش موتور محرکه اقتصاد و تولید ملی و تعیین کننده جایگاه آنها در نظام سرمایه داری جهان را دارد و همچنین تضمین کننده منافع و امنیت ملی آنها است، برای کشور ما نیز چگونگی سامان دهی به سیاستهای بخش انرژی، نقش کلیدی در فرآیند تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را داراست و لذا ضروری است که برای انرژی و بخصوص نفت و گاز و به دنبال اینها انرژی هسته ای، برنامه و استراتژی اندیشیده و متناسب با شرایط واقعی موجود داخلی و جهانی داشته باشیم.
دغدغه اصلی جهان عادت کرده به مصرف انرژی، در دو دهه آینده، تولید انرژی و ساخت نیروگاه اتمی به عنوان تنها راه خروج از بحران انرژی در دهه های آینده است. در این بین از آن جا که ساخت یک نیروگاه اتمی اغلب علوم و فنون را به کار می گیرد
نیروگاه برق اتمی، اقتصادی ترین نیروگاهی است که امروز در دنیا احداث می شود.
انرژی هستهای در زمینههای
مختلف پزشکی، موزهها، شناسایی کوچکترین شکاف یا ناخالصی در مواد و موتور هواپیما و
اتومبیل، پیشگیری از فساد زودرس محصولات کشاورزی و رشد گیاهان کاربرد دارد
.
علم طب شناخت خود را جهت درمان و پیشگیری از بیماری اشعه وسعت داد و همزمان از اشعه به صور مختلف در تشخیص و درمان بیماریها از جمله سرطان استفاده کرد. رادیوتراپی جایگاه ویژه در درمان سرطانها پیدا کرد و طب هسته به عنوان یک رشته تخصصی در پزشکی روز وارد شد
ایران و انرژی هسته ای ؛ گام به گام تا تولید سوخت اتمی
:
ایران در 20 فروردین 1385 توانست به حلقه كشورهای دارای فناوری هسته ای بپیوندد؛از آنجایی كه این امتیاز مهم سبب خودكفایی و پیشرفت ایران در زمینه توسعه صنعت هسته ای و تولید انرژی خواهد شد؛ كشورهای انحصارگر تلاش می كنند تا مانع استفاده ایران از این فناوری نوین و ارزشمند شوند.به مناسبت 20 فروردین كه روز ملی فناوری هسته ای نامگذاری شده است؛خبرگزاری مهر، در گزارشی به تشریح مراحل مختلف چرخه سوخت هسته ای پرداخته كه به این شرح است. چرخه سوخت هسته ای: چرخه سوخت هسته ای شامل مراحل مختلفی است كه از استخراج اورانیوم تا تولید برق را شامل می شود . چرخه سوخت هسته ای شامل فرایندهای مختلفی است كه منجر به تبدیل سنگ معدن اورانیوم به سوخت مورد استفاده در نیروگاه های هسته ای می شود. مجموعه این مراحل " چرخه " سوخت هسته ای نام گرفته است ؛ زیرا بر خلاف سوخت های فسیلی كه پس از استفاده نابود می شوند؛ سوخت های هسته ای از بین رفتنی نیستند، بلكه این قابلیت را دارند كه پس از استفاده در راكتور، دوباره غنی سازی شده و مجدداً در نیروگاه هسته ای استفاده شوند . به طوری كه در یكی از مراحل پایانی فرایند تبدیل اورانیوم خام به سوخت ، یك چرخه به وجود آمده وعملیات تكرار می شود. عنصر اورانیوم به علت هسته سنگین خود تمایل به شكافته شدن و تبدیل به دو هسته مجزا دارد. اگر این فرایند به طور كنترل شده در راكتور صورت بگیرد؛ می تواند منشأ انرژی فوق العاده بالا و پایان ناپذیر باشد. اورانیوم طبیعی مخلوطی از سه ایزوتوپ است : اورانیوم 233، اورانیوم 235و اورانیوم .238 از این سه ایزوتوپ فقط اورانیوم 235 قابل استفاده در نیروگاه به عنوان سوخت است.چرخه سوخت هسته ای ، معمولاً دارای 7 مرحله است كه باید به ترتیب طی شوند : مراحل هفت گانه چرخه سوخت هسته ای: 1- استخراج سنگ معدن اورانیوم، جداسازی و تخلیص: در این مرحله، تركیب8
U3O
از سنگ معدن اورانیوم جداسازی می شود. این تركیب زرد رنگ، پس از تولید حالتی شبیه به كیك دارد؛ به همین دلیل " كیك زرد " نامیده می شود . این مراحل معمولاً در معدن انجام می شود؛ در ایران این مرحله در تاسیسات
UCF
اصفهان انجام می گیرد. 2- تبدیل كیك زرد به اورانیوم غنی شده: درمرحله غنی سازی پس از انجام مراحل شیمیایی ، كیك زرد تبدیل به گاز هگزافلورید اورانیوم (6
UF
) می شود . این ماده در دمای 30 درجه سانتی گراد مایع است، ولی در دمای 40 درجه تبدیل به بخار شده و برای غنی سازی آماده می گردد . همانطور كه گفته شد اورانیوم در طبیعت دارای سه ایزوتوپ است كه فقط یكی از آنها قابل استفاده در نیروگاه هسته ای است . در واقع غنی سازی عبارتست از بالا بردن غلظت ایزوتوپ اورانیوم235 در اورانیوم طبیعی. برای غنی سازی اورانیوم سه روش وجود دارد : روش دیفیوژن یا پخش گازی ، روش سانتریفیوژ، روش میدان مغناطیسی. دربین روشهای ذكر شده ، روش استفاده از سانتریفیوژ، مقرون به صرفه تر و بهتر است. در این روش هگزافلوراید اورانیوم پس از عبور از حدود 160 سانتریفیوژ به غنای حدود %4 كه برای سوخت نیروگاه هسته ای مورد نیاز است ، می رسد . این مرحله در تاسیسات غنی سازی نطنز انجام می شود. 3-تبدیل6
UF
به اكسید اورانیوم: پس از اینكه گاز هگزافلوراید اورانیوم به غنای مورد نیاز رسید؛ درمراحلی تبدیل به دی اكسید اورانیوم (2 (
UO
می شود . این ماده جامد است و حالت سرامیكی دارد . در این مرحله این ماده به صورت حبه های سوخت درمی آید . از آنجایی كه سوخت نیروگاه حتماً باید به شكل میله درآید تا بتواند برای تولید انرژی در راكتور قرار داده شود؛ حبه های سوخت بر روی میله هایی تعبیه می شوند كه میله های سوخت نام دارند. 4- انتقال میله های سوخت به نیروگاه: مواد رادیواكتیو موادی خطرناك هستند و باید در تمام مراحل چرخه سوخت مسائل ایمنی مدنظر قرار گیرد . یكی از مراحل بسیار حساسی كه می تواند خطرساز باشد؛ مرحله نقل وانتقال سوخت به نیروگاه است.به همین منظور میله های سوخت داخل محفظه های عایق بندی شده قرار داده می شود تا از بروز هرگونه حادثه ای مانند انفجار، سوختن و سایر حوادث جلوگیری شود. 5-مصرف سوخت وتولید انرژی: در این مرحله، میله های سوخت در داخل راكتور تعبیه می شوند تا در اثر واكنش شكافت ، انرژی تولید كنند. این انرژی كه به صورت گرمای بسیار زیاد است به آب منتقل و سبب تبخیر آب می شود. بخار تولید شده توربین ها را به حركت درآورده و به این ترتیب برق تولید می شود. بسته به درصد غنای اورانیوم مورد استفاده ، از یك تا سه سال می توان از میله های سوخت در راكتور استفاده كرد و تا این مدت نیاز به تعویض میله ها نیست.یك نیروگاه هسته ای به طور متوسط در هر سال حدود 30 تن اورانیوم مصرف می كند . بنابراین پیش از آغاز به كار نیروگاه، باید حداقل 12 تن اورانیوم غنی شده آماده باشد. پس از 3سال،سوختمصرف شده ازنیروگاه خارج می شود؛ برای این عمل ، باید راكتور به حالت خاموشی موقت درآید. 6- انبار كردن سوخت: پس از استفاده از اورانیوم غنی شده در راكتور، سوخت مصرف شده باید تا چند ماه در نیروگاه انبار شود . این عمل سبب می شود برخی از پسماندها كه به شدت رادیواكتیو و فعال هستند؛ در اثر شكافت هسته ای به طور خود به خود از بین بروند؛ به این مرحله، مرحله سرد شدن می گویند. 7- انتقال سوخت مصرف شده به تأسیسات باز فرآوری: در این روند سه مولفه مهم از هم جدا می شوند : اورانیوم تهی شده ، پلوتونیوم 239 ، زباله های هسته ای. اورانیوم تهی شده: اورانیوم تهی شده در واقع اورانیومی است كه تعداد ایزوتوپهای مورد نیاز برای استفاده در نیروگاه در آن كم شده و به عبارت دقیقتر غنای آن كم شده است . با غنی سازی مجدد،می توان دوباره آن را برای مصرف در نیروگاه و تولید انرژی آماده كرد.گاهی برای مصارف پزشكی قابل استفاده است، اما در صورتی كه غیر قابل استفاده باشد؛ باید به شكل محلول درآمده و با كشتی های مخصوص در ته اقیانوسها ، قسمت های غیر مسكونی در قطب ها یا در كویرهای غیر قابل سكونت دفن شوند. بشكه هایی كه این مواد در آنها حمل می شود باید كاملاً عایق بندی شده و بدون منفذ باشند تا پرتوهای رادیواكتیو از آنها نشت نكند. ایران در 20 فروردین 1385 توانست با اتكا به دانش بومی و تلاش دانشمندان هسته ای داخلی به چرخه سوخت هسته ای دست یابد و به یكی ازكشورهای دارنده این فناوری ارزشمند در دنیا تبدیل شود
درباره وبلاگ

سلام خوش امدید لحظات خوبی برایتان در این وبلاگ آرزو میکنم.
آخرين مطالب
آرشيو مطالب
موضوعات
پيوندها
آمار وبلاگ
کل بازديد ها : 635939
تعداد کل پست ها : 1253
تعداد کل نظرات : 135
تاريخ آخرين بروز رساني : شنبه 20 دی 1393
تاريخ ايجاد بلاگ : دوشنبه 6 مهر 1388