عربی
عربی ، صرف و نحو و همه چیز 
قالب وبلاگ

 

اسمهایی كه در زمرۀ ده مورد زیر قرار دارند با علامت جمع مؤنّث سالم (ات) جمع بسته می‌شوند:

1ـ اسم علم مؤنث؛ مانند: «فاطِمَةُ ! فاطِماتٌ و هِندٌ ! هِنداتٌ».

2ـ هر اسمی كه به تای تأنیث ختم شده باشد؛ مانند: «شَجَرَةٌ ! شَجَراتٌ، طَلْحَةُ ! طَلَحاتٌ و حَمْزَةُ ! حَمَزاتٌ».

3ـ صفت مؤنثی كه به تای تأنیث (ة) ختم شده باشد؛ مانند: «مُرْضِعَةٌ ! مُرضِعَاتٌ».

4ـ صفت مؤنثی كه دالّ‌ بر تفضیل باشد؛ مانند: «فُضلَی (مؤنث أفضل) ! فُضلَیاتٌ».

5ـ صفت جمع مکسّر غیر عاقل؛ مانند: «حِصانٌ سابِقٌ ! حُصُنٌ سابِقاتٌ».

6ـ اسم مُصغَّر مذكّر غیر عاقل؛ مانند: «كُتَیِّب ! كُتَیِّباتٌ».

7ـ هر اسمی كه به الف ممدودۀ زائده (اء)، که علامت تأنیث است، ختم شده باشد؛ مانند: «عَذْراءُ ! عَذْراواتٌ».

تبصره: هرگاه صفت مشبهه بیانگر مفهوم رنگ، عیب یا زینت باشد مذکر آن بر وزن «أفْعَل» و مؤنث آن بر وزن «فَعْلاء» می‌آید؛ مانند: «أحْمَر ! حَمْراء؛ أعْرَج ! عَرْجاء و أحْوَر ! حَوْراء». گفتنی است جمع این قبیل واژه‌ها همواره بر وزن «فُعْلٌ» می‌آید؛ بنابراین جمع آنها به ترتیب عبارت است از: «حُمْرٌ؛ عُرْجٌ و حُورٌ».

 

تبصره: هرگاه صفت مشبهه بیانگر مفهوم رنگ، عیب یا زینت باشد مذکر آن بر وزن «أفْعَل» و مؤنث آن بر وزن «فَعْلاء» می‌آید؛ مانند: «أحْمَر ! حَمْراء؛ أعْرَج ! عَرْجاء و أحْوَر ! حَوْراء». گفتنی است جمع این قبیل واژه‌ها همواره بر وزن «فُعْلٌ» می‌آید؛ بنابراین جمع آنها به ترتیب عبارت است از: «حُمْرٌ؛ عُرْجٌ و حُورٌ».

8ـ هر اسمی كه به الف تأنیث مقصوره (یٰ) ختم شده باشد؛ مانند: «ذِکْرَی ! ذِکْرَیاتٌ».

تبصره: هرگاه مذکر صفت مشبّهه بر وزن «فَعْلان» باشد مؤنث آن بر وزن «فَعلَی» می‌آید؛ مانند: «سَكْرانُ ! سَكْرَی و عَطْشانُ ! عَطْشَی». جمع این قبیل صفات تابع قاعدۀ فوق نیست، بلکه به صورتهای دیگر ظاهر می‌گردد؛ بنابراین جمع آنها به ترتیب عبارت است از: «سُكارَی» و «عِطاش و عَطاشَی».

9ـ اسم غیر عاقلی كه با «ابن» شروع شده باشد؛ مانند: «ابنُ آوَی ! بَناتُ آوَی».

تبصره: اگر «ابن» و «ذو» به اسم عاقلی اضافه شده باشند با «بَنون، بَنین یا أبناء» و «ذَوو یا ذَوي»، جمع می‌شوند؛ مانند: «اِبنُ عبّاس ! بَنو (بني/أبناء) عبّاس» و «ذو عِلْمٍ ! ذَوو (ذوي) عِلمٍ».

10ـ هر اسم عجمی (غیر عربی) كه جمع دیگری غیر از جمع مؤنث سالم نداشته باشد؛ مانند: «تِلِفونٌ ! تِلِفوناتٌ و رُزنامَجٌ ! رُزنامَجاتٌ».

واژه‌هایی كه شرایط جمع مؤنث سالم را ندارند ولی جمع آنها به «ات» ختم می‌شود و در پایان آنها علامت جمع مؤنث سالم وجود دارد ملحق به جمع مؤنث سالم نامیده می‌شوند. برخی از این واژه‌ها عبارت‌اند از: «أولات (صاحبان)، بنات، أخَوات»، و نیز اسمهایی كه ساختار جمع مؤنث سالم دارند و به عنوان اسم علم برای مذكر یا مؤنث به كار ‌رفته‌اند؛ همچون «عَرَفات و أذرُعات».



[ دوشنبه 17 خرداد 1395  ] [ 8:42 PM ] [ سامان ] [ نظرات 0 ]
.: Weblog Themes By WeblogSkin :.
درباره وبلاگ

تو این وبلاگ قصد داریم از همه جای عربی صحبت کنیم البته تمرکز بیشترمون رو کتاب صرف میر و صرف ساده است
لینک دوستان
موضوعات وب
آمار سایت
كل بازديدها : 39817 نفر
كل نظرات : 0 عدد
كل مطالب : 74 عدد
آخرین بروز رسانی : جمعه 23 مهر 1395 
تاریخ ایجاد بلاگ :دوشنبه 28 دی 1394 
امکانات وب