چرا امام رضا علیه السلام، ولایتعهدى مأمون را پذیرفت؟
این سؤالى است که مقاله در پى پاسخگویى به آن به سه محور مهم مىپردازد:
1 ـ دلایل پذیرش ولایتعهدى
یکی از مسائل مهمی که در طی دوران زندگی باید به آن توجه زیادی داشته باشیم انفاق اموال به نیازمندان و محرومان جامعه اسلامی می باشد . امری که امامان و اولیا خداوند و هم چنین قرآن کریم ، بسیار زیاد از آن یاد کرده اند .
امام رضا «عليهالسلام:
عن ابيه «عليهالسلام» عن آبايه «عليهالسلام» ، قال: قال رسول الله «صلي الله عليه و آله و سلم»: المغبون لا محمود و لا ماجور
نقل از پدر خويش، از پدران خويش، از پيامبر اكرم كه فرمود: انسان گول خورده (مغبون شده)، نه ارزشي دارد نه پاداشي.
از مجموعه ي تعاليم رضوي دربارهي مال و نظام مالي روشن ميگردد كه مال عامل قوام و پايداري جامعه است، پس بايد در رشد و حفظ آن كوشيد، و در بهره برداري از اموال و امكانات اقتصادي سهل انگاري نكرد. در حديث «علل الشرايع» ، كه امام رضا «عليهالسلام» از فلسفه ي احكام سخن می گویند.
مقدمه
سراسر زندگانى حضرت ثامن الحجج امام رضا علیه السلام مشحون از رهنمودهایى در اخلاق و تعلیم و تربیت مى باشد که استقصاء وغوررسى همه آنها در حدود توان و بضاعت ناچیز این بنده نیست، و حتى به آسانى معترفم که اطلاعات محدود و اندک این جانب به عشرى از اعشار و به نمى از یَم آنها رسا نمى باشد. اما اجمالاً بى هیچگونه تردیدى معتقدیم که همه امامان معصوم علیهم السلام داراى منصب الهى در جهت ارشاد مردم بوده اند، لذا راهنمایهاى آنان مبتنى بر یک بنیادى الهى و آسمانى مى باشد که سزاست بشر براى نیل به سعادت، این ارشادات را الگوهایى واجب الاتّباع براى تمام شئون حیاتى خویش قرار دهد.
این گفتار با بهره گيري از ديدگاهها و سيره متعالي حضرت ثامن الحجج امام علي بن موسي الرضا(ع) در حوزه اقتصاد به ويژه مباني و اصول جهاد اقتصادي می پردازد؛ و در يك مطلب كوتاه، بخشي از ابعاد اين موضوع را تبيين و براساس آموزه هاي رضوي روشن نمايد.
محور اصلی استواری خانواده ها پس از زیربناهای اصولی و اعتقادی، تأمین معیشت و رفاه اقتصادی است که بستر مناسب آسایش و رشد تعالی جسمی و روحی و مادی و معنوی را فراهم می سازد.
اشتغال در اندیشه الهی امام رضا(ع) به عنوان ضرورتی تکوینی و تکلیفی تشریعی مطرح شده است.
امام رضا علیه السلامروز یازدهم ذیقعدة سال 148 ق. در مدینه متولد شد. نام مادرش «تکتم» بود که بعد از تولد حضرت، از طرف امام کاظم علیه السلامطاهره نام گرفت. نام مادر حضرت را «نجمه» نیز گفتهاند. نقش انگشتری آن حضرت «ماشاءالله ولا قوة الاّ بالله» بوده است.